Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 9 marca 2023 r., sygn. II SA/Wr 833/22

Egzekucyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Halina Filipowicz – Kremis (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn Asesor WSA Marta Pawłowska po rozpoznaniu w Wydziale II w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 marca 2023 r. sprawy ze skargi M. S. na postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we Wrocławiu z dnia 4 października 2022 r. nr 994/2022 w przedmiocie oddalenia zarzutów w sprawie egzekucji administracyjnej dotyczącej nakazu rozbiórki wagi samochodowej oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Postanowieniem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Legnicy nr 73/2022 z dnia 16 sierpnia 2022 roku, oddalono zarzuty w sprawie egzekucji administracyjnej prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego nr [...] z dnia 29 lipca 2022 roku. Pismem z dnia 13 czerwca 2019 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Legnicy (dalej: PINB) zawiadomił o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie samowolnej budowy budowli - wagi samochodowej zagłębionej, posadowionej na działce nr [...] w R., Gmina M. W motywach decyzji wskazano, że dnia 29.07.2019 r. organ nadzoru budowlanego szczebla powiatowego wydał postanowienie nr 59/2019, wstrzymujące roboty budowlane polegające na samowolnej budowie budowli - wagi samochodowej zagłębionej, posadowionej na działce nr [...] w R., Gmina M. i nakładające na inwestora J. C. obowiązek przedłożenia do dnia 30.11.2019 r. wskazanych w nim dokumentów. Zażalenie na to postanowienie w ustawowo przewidzianym terminie wniosły A. C. oraz D. K., reprezentowane przez P. K. DWINB w wyniku rozpoznania zażalenia wydał postanowienie nr 1128/2019 z dnia 18.09.2019 r., którym utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. Skargę na to postanowienie DWINB wniosła J. C. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu postanowieniem z dnia 20.12.2019 r., sygn. akt II SA/Wr 754/19 odrzucił skargę. Następnie PINB, po otrzymaniu akt sprawy, zawiadomił strony o możliwości skorzystania z prawa do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów - art. 10 Kpa. Żadna ze stron nie skorzystała z ww. prawa. Wobec powyższego PI NB decyzją nr 76/2020 z dnia 17 listopada 2020 roku nakazał inwestorowi – J. C. rozbiórkę samowolnie wybudowanej budowli - wagi samochodowej zagłębionej, posadowionej na działce nr [...] w R., Gmina M. Odwołanie od decyzji wniosła J. C. DWINB decyzją nr 14/2021 z dnia 7 stycznia 2021 roku utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. Powyższa decyzja została zaskarżona do WSA we Wrocławiu przez J. C. Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2021 roku o sygn. akt II SA/Wr 149/21 WSA we Wrocławiu odrzucił skargę. Dalej trzeba powiedzieć, że z protokołu kontroli z dnia 15 marca 2022 roku wynika, że: "Pan M. S. nie brał udziału w sprawie dotyczącej rozbiórki wagi samochodowej i będzie składał wniosek o wznowienie postępowania, doręczy odpis wniosku organowi nadzoru budowlanego i wnosi o nienakładanie grzywny w celu przymuszenia rozbiórki wagi. Wykonano dokumentację fotograficzną. Stwierdzono, że nie została do dnia dzisiejszego dokonana rozbiórka wagi." Następnie dnia 27 czerwca 2022 roku PINB wydał upomnienie nr [...] skierowane do M. S., którym wezwał go do wykonania obowiązku nałożonego decyzją PINB nr 76/2020 z dnia 17.11.2020 r. (utrzymaną w mocy decyzją DWINB nr 14/2021 z dnia 7.01.2021 r.). Dalej dnia 29 lipca 2022 roku PINB wystawił tytuł wykonawczy nr [...] (PINB.4200.MI. 12.2019.15) skierowany do M. S. Kolejno, dnia 1 sierpnia 2022 roku PINB wydał postanowienie nr 68/2022, którym nałożył na M. S. grzywnę w celu przymuszenia w kwocie 10 000 zł. Pismem z dnia 9 sierpnia 2022 roku, które wpłynęło do PINB dnia 10.08.2022 r., M. S., wniósł zarzuty do tytułu wykonawczego. Postanowieniem nr 73/2022 z dnia 16 sierpnia 2022 roku PINB oddalił zarzuty w sprawie egzekucji administracyjnej prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego nr [...] z dnia 29.07.2022 r. Powyższe rozstrzygnięcie zostało oprotestowane przez M. S., poprzez wniesienie zażalenia. Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem nr 994/2022 z dnia 4 października 2022 roku, na podstawie art 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r., poz. 2000), po rozpatrzeniu zażalenia M. S. na opisane postanowienie utrzymał je w mocy. Na uzasadnienie wskazał, że po zapoznaniu się z zażaleniem i analizie materiału dowodowego organ stwierdził, że podstawowym celem postępowania egzekucyjnego w administracji jest doprowadzenie do wykonania nałożonego decyzją ostateczną obowiązku. Stosowane przez organ administracyjny na tę okoliczność środki egzekucyjne, przewidziane w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (dalej: u.p.e.a.), nie są zatem karą, lecz formą przymusu, ukierunkowaną na nakłonienie zobowiązanego, poprzez określoną dolegliwość, do pożądanego zachowania się. Tym niemniej stronie przysługują w przypadku podjęcia wobec niej postępowania egzekucyjnego przewidziane ustawą środki zaskarżenia. Jednym z takich środków są zarzuty w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego. Ustawodawca przyznał zobowiązanemu uprawnienie do wniesienia zarzutów wyłącznie na podstawach skatalogowanych w art. 33 u.p.e.a. Podstawą zarzutów mogą być tylko przyczyny enumeratywnie wyszczególnione w przepisie art. 33 § 2 u.p.e.a. Takie stanowisko aprobowały wielokrotnie sądy administracyjne w swoim orzecznictwie (por. m. in. wyrok NSA z dnia 2.02.2012r., II FSK 1469/10, LEX nr 1113607; wyrok NSA z dnia 6.05.2010r., II FSK 2175/08, LEX nr 785804; wyrok NSA w Warszawie z dnia 20.01.2011r., I OSK 1741/10, LEX nr 951992). Zobowiązany przy wnoszeniu zarzutu może oprzeć się na jednej lub kilku podstawach wyczerpująco wyliczonych w art. 33 § 2 u.p.e.a. Podstawą zarzutu w sprawie prowadzonego postępowania egzekucyjnego mogą być zatem wyłącznie konkretne zdarzenia i okoliczności wymienione w tym przepisie, a nie jakiekolwiek wyrażone niezadowolenie zobowiązanego z poddania go egzekucji administracyjnej. Podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, zgodnie z art. 33 § 2 u.p.e.a. ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jest: 1) nieistnienie obowiązku; 2) określenie obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z: a) orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i art. 4. b) dokumentu, o którym mowa w art. 3 a § 1, c) przepisu prawa, jeżeli obowiązek wynika bezpośrednio z tego przepisu; 3) błąd co do zobowiązanego; 4) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, jeżeli jest wymagane; 5) wygaśnięcie obowiązku w całości albo w części; 6) brak wymagalności obowiązku w przypadku: a) odroczenia terminu wykonania obowiązku, b) rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej, c) wystąpienia innej przyczyny niż określona w lit. a i b. Zobowiązany wskazał jako podstawę zarzutów art. 33 § 2 pkt 2 lit. a oraz 33 § 2 pkt 3 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Pierwszy z zarzutów dotyczy określenia obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i art. 4. Wskazać zatem w tym miejscu ponownie trzeba, iż PINB decyzją nr 76/2020 z dnia 17 listopada 2020 roku nakazał rozbiórkę samowolnie wybudowanej budowli - wagi samochodowej zagłębionej (wymiary ok. 3,20m x 8,10 m), posadowionej na działce nr [...] w R., Gmina M. W tytule wykonawczym nr [...] (PINB.4200.MI.12.2019.15) z dnia 29.07.2022 r. skierowanym do M. S., PINB wskazał jako treść obowiązku: "nakaz rozbiórki samowolnie wybudowanej na działce nr [...] w R., gmina M. budowli - wagi samochodowej zagłębionej o wymiarach ok. 3,20 m x 8,10 m." Z wyroku WSA w Gdańsku z dnia 12 kwietnia 2022 roku o sygn. akt I SA/Gd 1606/21 wynika, że: "W przypadku zarzutu określenia egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia bada się, czy nie doszło do zniekształcenia w sferze przedmiotu postępowania egzekucyjnego ujawnionego w tytule wykonawczym w porównaniu do obowiązku wynikającego z orzeczenia. Owo zniekształcenie przedmiotu postępowania egzekucyjnego może odnosić się zarówno do rodzaju egzekwowanego obowiązku, jak i innych jego parametrów, w tym daty jego powstania." Odnosząc się do powyższego należy zauważyć, że prawidłowe jest stanowisko PINB w zakresie zarzutu, o którym mowa w art. 33 § 2 pkt 2 lit. a u.p.e.a., ponieważ przedmiot postępowania egzekucyjnego ujawniony w tytule wykonawczym nie odbiega od obowiązku określonego w decyzji. Zmiana szyku zdania nie zniekształciła bowiem przedmiotu postępowania egzekucyjnego. Tytuł wykonawczy zarówno pod względem rodzaju egzekwowanego obowiązku, jak i innych jego parametrów jest zgodny z orzeczeniem PINB. Ponadto tytuł wykonawczy zawiera również prawidłowe oznaczenie danych identyfikujących zobowiązanego, jak również wszystkie wymagane przez ustawodawcę elementy pozwalające na prawidłową identyfikację zobowiązania. W konsekwencji należało przyjąć, że zarzut określenia obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, jest bezzasadny. Kolejny zarzut wskazany przez skarżącego dotyczył błędu co do zobowiązanego. Z wyroku WSA w Poznaniu z dnia 6 kwietnia 2022 roku o sygn. akt I SA/Po 1098/21 wynika, iż zarzut błędu co do osoby zobowiązanego należy rozumieć w taki sposób, że jeżeli w tytule wykonawczym jest wskazany zobowiązany i podjęto czynności egzekucyjne do tego zobowiązanego, to nie występuje błąd co do osoby. Jeśli w tytule wykonawczym byłby zobowiązany, a zostałyby podjęte czynności do innej osoby to wystąpiłby błąd co do osoby. Mając to na względzie uznać należy, iż w tej sprawie nie wystąpił błąd co do zobowiązanego, zatem również ten zarzut jest bezzasadny. W tym miejscu organ podkreśla także, że z wyroku NSA z dnia 6 lipca 2006 roku o sygn. akt II OSK 1070/05 wynika, iż: "okoliczność, że inwestor i właściciel obiektu budowlanego, który był stroną w postępowaniu, w którym została wydana decyzja nakazująca rozbiórkę, po wydaniu decyzji nakazującej rozbiórkę zbył nieruchomość, nie oznacza, że obowiązek wykonania decyzji nie obciąża już ani inwestora, ani aktualnego właściciela nieruchomości. Wojewódzki Sąd Administracyjny trafnie zwrócił uwagę na utrwalone orzecznictwo sądów administracyjnych, iż w takich przypadkach obowiązek wykonania decyzji obciąża także aktualnego właściciela nieruchomości i także w stosunku do niego może być prowadzone postępowanie egzekucyjne." Biorąc to pod uwagę zauważyć należy, iż jak wynika z akt sprawy M. S. jest aktualnie właścicielem nieruchomości stanowiącej dz. nr [...] w R., nabył ową nieruchomość od następców prawnych J. C., w związku z czym to na nim obecnie spoczywa obowiązek wykonania decyzji. Konkludując zarzuty podniesione przez M. S. są bezzasadne, wobec czego PINB prawidłowo oddalił zarzuty w sprawie egzekucji administracyjnej, zatem zaskarżone postanowienie należało utrzymać w mocy.