Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 2 grudnia 2021 r., sygn. II SA/Ol 904/21

Zabezpieczenie społeczne

Dnia 2 grudnia 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędziowie sędzia WSA Bogusław Jażdżyk sędzia WSA Piotr Chybicki po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 2 grudnia 2021 roku sprawy ze skargi M. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego - uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji.

Uzasadnienie

Decyzją z "[...]" r., wydaną z upoważnienia Wójta Gminy przez Kierownika Referatu Spraw Społecznych (dalej jako: organ I instancji), odmówiono przyznania M. B. (dalej jako: "skarżąca") świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad niepełnosprawną matką E. C.

W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, że matka skarżącej legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe, przy czym nie da się ustalić daty powstania niepełnosprawności. Skarżąca nie pracuje zawodowo, zawiesiła prawo do emerytury. Z racji licznych schorzeń, na które cierpi matka, skarżąca wykonuje wszystkie wymagane czynności opiekuńcze, opieka ta ma stały i osobisty charakter, co uniemożliwia skarżącej podjęcie jakiegokolwiek zatrudnienia. Przeszkodę w przyznaniu świadczenie pielęgnacyjnego stanowi jednak niemożność ustalenia daty powstania niepełnosprawności matki skarżącej, gdyż w myśl art. 17 ust 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 111, dalej jako: "u.ś.r."), świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej jako: "Kolegium", "organ odwoławczy", "organ II instancji"), po rozpatrzenia odwołania skarżącej, decyzją z "[...]" r., nr "[...]", utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Organ odwoławczy wskazał, że skarżąca jako córka osoby niepełnosprawnej jest osobą podmiotowo uprawnioną do świadczenia pielęgnacyjnego. Odnosząc się do wskazanej przez organ I instancji przesłanki odmowy przyznania świadczenia w postaci daty powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki Kolegium przywołało wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13, stwierdzający niekonstytucyjność art. 17 ust.1b u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osoba niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności. Organ odwoławczy podkreślił, że w świetle tego orzeczenia kryterium momentu powstania niepełnosprawności nie może stanowić podstawy orzekania o odmowie prawa do świadczenia. Natomiast w kontekście utrzymania w mocy decyzji organu I instancji organ odwoławczy wskazał na przesłankę negatywną, która, w ocenie Kolegium, uniemożliwia przyznanie skarżącej prawa do świadczenie pielęgnacyjnego, tj. posiadanie przez nią prawa do emerytury, co w świetle art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a) u.ś.r. uniemożliwia pozytywne rozpatrzenie wniosku. Odnosząc się do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 26 czerwca 2019 r., sygn. akt SK 2/17, w którym stwierdzono niekonstytucyjność art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a) u.ś.r. w zakresie, w jakim stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, organ przyjął, że regulacje odnoszące się do pozostałych osób otrzymujących inne świadczenia niż renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy są zgodne z Konstytucją. Natomiast wstrzymanie wypłaty emerytury na wniosek skarżącej nie ma w sprawie znaczenia, gdyż w powołanym wyżej przepisie ustawodawca zawarł określenie "prawo do emerytury" a nie "pobieranie" czy "otrzymywanie" , a prawo do emerytury skarżąca nadal posiada.