Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 22 marca 2017 r., sygn. IV SA/Gl 821/16
Samorząd terytorialny
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Walentek, Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska, Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.), Protokolant Katarzyna Lisiecka-Mitula, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 marca 2017 r. sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Miasta Z. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niezgodności z prawem uchwały nr [...] Rady Miasta Z. z dnia [...] r. o zmianie uchwały nr [...] z dnia [...] r. w sprawie utworzenia spółki prawa handlowego stwierdza niezgodność z prawem uchwały Rady Miasta Z. z dnia [...] r. nr [...] w części dot. § 1 lit. b oraz lit. c.
Uzasadnienie
W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach Wojewoda [...]– na podstawie art. 93 ust. 1 w związku z art. 94 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 446 ze zm., dalej: usg) – wniósł o stwierdzenie niezgodności z prawem, uchwały Nr [...] Rady Miasta Z. z dnia [...] w sprawie zmiany uchwały Nr [...] Rady Miasta Z. z dnia [...] w części określonej w § 1 uchwały w zakresie, w jakim dodaje on lit. b oraz lit. c do § 1 pkt 2 uchwały Nr [...] - jako sprzecznej z art. 9 w zw. z art. 10 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 9, poz. 43 z późn. zm.). W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, że przedmiotową uchwałą Rada Miasta Z. dokonała zmiany uchwały [...] w sprawie utworzenia spółki prawa handlowego. W podstawie prawnej uchwały powołała art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. f ustawy o samorządzie gminnym przyznający organowi stanowiącemu gminy wyłączną kompetencję stanowienia w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich. Organ nadzoru wskazał, że zmiana wprowadzona uchwałą Nr [...] polegała na zmianie przedmiotu działalności spółki poprzez dodanie następujących zadań: ,,b) budowa i eksploatacja obiektów budowlanych oraz gospodarowanie nieruchomościami gruntowymi w celu zapewnienia wypoczynku ludzi poprzez świadczenie usług o charakterze kulturalnym, rozrywkowym i rekreacyjnym; c) budowa i eksploatacja obiektów hotelarskich." Następnie podniósł, że wymieniony w przedmiotowej uchwale zakres działania spółki wykracza poza strefę użyteczności publicznej, wkraczając w sferę działalności komercyjnej. Dodał, że ustawa o gospodarce komunalnej, określająca zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej dopuszcza prowadzenie przez gminę działalności wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej w formie spółek prawa handlowego, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki: - 1) istnieją niezaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym; - 2) występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia. Ponadto poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich również wówczas, jeżeli zbycie składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób spowoduje dla gminy poważną stratę majątkową. Ograniczenia, dotyczące tworzenia spółek prawa handlowego i przystępowania przez gminę do nich, o których mowa powyżej nie mają zastosowania do posiadania przez gminę akcji lub udziałów spółek zajmujących się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi oraz działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego, a także innych spółek ważnych dla rozwoju (art. 10 ust. 1-3 ustawy o gospodarce komunalnej).