Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. IV SA/Po 419/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Stankowski Sędziowie WSA Izabela Bąk - Marciniak (spr.) WSA Maciej Busz Protokolant st. sekr. sąd. Joanna Kujawa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 grudnia 2013 r. sprawy ze skargi R. T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie kopalin bez wymaganej koncesji 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Starosty P. z dnia [...]października 2012 r. nr [...] 2. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.

Uzasadnienie

W wyniku kolejnego rozpatrzenia sprawy Starosta P.decyzją nr [...] z dnia [...] października 2012 r. ustalił dla R. T. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P. opłatę eksploatacyjną w wysokości 427 852, 80 zł za wydobycie kopaliny bez koncesji w okresie od 23 lipca 2008 r. do 18 listopada 2009 r. na terenie działki nr [...]w miejscowości R. W., gmina S., powiat p., województwo w.

W motywach rozstrzygnięcia organ wskazał, że przedmiotowa sprawa była wcześniej dwukrotnie rozpoznawana przez organy. Stosując się zatem do zaleceń Kolegium, organ powołał biegłego w osobie R. K. oraz postanowił o przeprowadzeniu dowodu w postaci uzupełniającej opinii biegłego w sprawie ilości wydobytej bez koncesji kopaliny z terenu dz. nr [...] i [...] w m. R. W., gm. S., pow. P. Biegły opracował uzupełniającą opinię w sprawie ilości wydobytej bez koncesji kopaliny ze spornego terenu. Opinia została wykonana w oparciu o dostępne mapy sytuacyjno - wysokościowe, dokumentację fotograficzną i dokumentację geologiczną złoża R. W. RT. Do opracowania opinii wykorzystano mapę sytuacyjno - wysokościową w skali 1:1000, która przedstawia stan przedmiotowego terenu na dzień 23 lipca 2008 r. W swojej opinii biegły wykorzystał również opracowaną wcześniej, na potrzeby niniejszego postępowania, opinię sporządzoną przez Biuro Mierniczo - Geologiczne Z. D. Mapa załączona do tej opinii przedstawia stan terenu na dzień 16 grudnia 2009 r., jako efektu działania przedsiębiorcy. Biegły R. K. uznał na podstawie analizy parametrów wyrobiska, jego położenia i kształtu, elementów, które zostały naniesione na pierwotną rzeźbę terenu, że eksploatacja kruszywa odbywała się w północnej części wyrobiska, w obrębie gruntów rolnych VI klasy bonitacyjnej, który wcześniej nie został przekształcony. W punkcie nr 4 opinii biegły R. K. wyjaśnił sposób obliczenia ilości wyeksploatowanej nielegalnie kopaliny. W pierwszej kolejności obliczono średnią powierzchnię wyrobisk w m2. Powierzchnia ta ustalona przy użyciu programu C- Geo wynosi 3 409 m2. Następnie ustalono średnią głębokość wyrobiska (3,7 m) oraz średnią miąższość wyeksploatowanej kopaliny (2,9 m). Ilość wyeksploatowanej kopaliny obliczono poprzez pomnożenie średniej miąższości wyeksploatowanej kopaliny przez średnią powierzchnię wyrobiska, otrzymując w ten sposób wartość 9 886 m . Do przeliczenia ilości wydobytej kopaliny wyrażonych w m³ na Mg użyto wartość gęstości kopaliny w stanie utrzęsionym wynosząca 1,61 Mg/m³ (na podstawie dokumentacji geologicznej złoża R. W. - dz. nr [...]). Otrzymano w ten sposób wartość 15.917 Mg. Jest to zdaniem biegłego maksymalna ilość kopaliny wydobytej z terenu nie objętego "dziką" eksploatacją. Jako wartość minimalną można przyjąć wartość umniejszoną w stosunku do poprzedniej o 30%, bowiem tyle może wynosić maksymalny błąd oszacowania. Tak więc w ocenie biegłego z przedmiotowego terenu wydobyto minimum 11 142 Mg kruszywa i taka wartość została przyjęta przez organ w zaskarżonej decyzji. W przyjętych przez biegłego obliczeniach uwzględniono występowanie nadkładu. W przyjętych obliczeniach wynosiła ona 0,5 m. (str. 7 opinii). Teren "dzikich" wyrobisk" został wyłączony z obliczeń. Ukształtowanie powierzchni terenu stanowi element wykorzystanych map sytuacyjno-wysokościowych, na podstawie której biegły oparł swoje obliczenia. W piśmie z dnia 25 maja 2012 r., ustosunkowując się do zastrzeżeń strony, biegły wyjaśnił, że wyliczenia ubytku kopaliny zawarte w jego opinii dotyczą terenu, w obrębie którego nie było wcześniej dzikich wyrobisk i składowisk, natomiast teren "dzikich wyrobisk" został wyłączony ze sprawy. Biegły wyjaśnił jednocześnie, że oparł się częściowo na opracowaniu biegłego Z. D., przede wszystkim na obmiarze geodezyjnym, który w jego ocenie został wykonany solidnie i nie było potrzeby go powtarzać. Biegły stwierdził, że makroniwelacja kruszywem wydobytym w ilości 11.142 tony powinna obejmować teren ok. 1,4 ha, co nie znajduje potwierdzenia w terenie ani w aktach sprawy. Stwierdzeniem jakoby strona "zużyła materiał z wyrobiska na utwardzenie dróg znajdujących się na nieruchomości" jednocześnie potwierdza ona wydobycie materiału z wyrobiska, które jeśli nie jest powiązane z koncesja na wydobycie winno być negatywnie sklasyfikowane jako zakazana praktyka co wynika z orzecznictwa i piśmiennictwa administracyjnego.