Wyrok WSA w Opolu z dnia 25 października 2012 r., sygn. II SA/Op 413/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska Sędziowie NSA Jerzy Krupiński WSA Elżbieta Naumowicz - spr. Protokolant St. inspektor sądowy Katarzyna Stec po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 25 października 2012 r. sprawy ze skargi Z. C. na decyzję Opolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Opolu z dnia 6 czerwca 2012 r., nr [...] w przedmiocie choroby zawodowej oddala skargę.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi, wniesionej przez Z. C. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, jest decyzja Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Opolu z dnia 6 czerwca 2012 r., nr [...], utrzymująca w mocy decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Opolu z dnia 19 kwietnia 2012 r., nr [...], w sprawie niestwierdzenia choroby zawodowej - obustronnego zespołu cieśni w obrębie nadgarstka, wymienionej w poz. 20.1 wykazu chorób zawodowych określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. Nr 105, poz. 869), zwanego dalej rozporządzeniem.

W motywach zaskarżonej decyzji Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Opolu podał, że Z. C. od roku 1993 jest zatrudniona w [...] w [...] i do roku 1997 wykonywała pracę polegającą na pisaniu ręcznym na maszynie mechanicznej, natomiast od 1997 r. obsługuje klawiaturę komputerową. Pierwsze dolegliwości ze strony kończyn górnych pojawiły się w roku 1988, natomiast w roku 1989 rozpoczęto leczenie z rozpoznaniem zapalenia ścięgna mięśnia prostownika kciuka, a w 2004 r. rozpoznany został zespół cieśni nadgarstka, z którego to powodu Z. C. była operowana w latach 2005 i 2006. Dalej organ podał, że w związku z podejrzeniem choroby zawodowej wymienionej w pozycji 20.1 rozporządzenia Z. C. była badana przez Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w [...] z siedzibą w [...] oraz Instytut Medycyny Pracy w [...], które w orzeczeniach lekarskich, odpowiednio z dnia 28 listopada 2011 r. i z dnia 25 stycznia 2012 r., stwierdziły brak podstaw do rozpoznania choroby zawodowej pod postacią przewlekłej choroby obwodowego układu nerwowego wywołanej sposobem wykonywania pracy. Organ wskazał, że orzeczenia powyższe wydane zostały w oparciu o informacje o narażeniu zawodowym, analizę danych z dokumentacji lekarskiej, przebieg kliniczny choroby oraz wyniki wykonanych badań lekarskich i konsultacji specjalistycznych. Na podstawie tych danych stwierdzono brak podstaw do uznania zawodowej etiologii występującego obustronnego zespołu cieśni w obrębie nadgarstka, co było przesłanką wydania przez organ pierwszej instancji decyzji o odmowie stwierdzenia u Z. C. choroby zawodowej. Kwestionując to rozstrzygnięcie Z. C. wniosła odwołanie, w którym zarzuciła, że według współczesnej wiedzy medycznej obsługa komputera prowadzi do obciążenia układu ruchu, zwyrodnienia układu mięśniowo-szkieletowego, a tym samym do rozwoju zespołu cieśni nadgarstka. Ponadto stwierdziła, że wykonywanie pracy na nieergonomicznym stanowisku pracy spowodowało pogłębienie się choroby rozpoznanej w 2004 r. Organ odwoławczy wskazał, że narażenie Z. C. na czynnik mogący wywoływać chorobę zawodową występowało do roku 1997, tj. w czasie obsługiwania maszyny mechanicznej do pisania. Natomiast obsługiwanie od 1998 r. klawiatury komputera nie jest według współczesnej wiedzy medycznej pracą, której wykonywanie powoduje powstanie długotrwałego ucisku na pnie nerwów obwodowych. Do tego rodzaju czynności zalicza się szybkie, powtarzające się w czasie zmiany roboczej (monotypowe), ruchy zginania i prostowania rąk w nadgarstkach z towarzyszącym użyciem siły, które powodują wzrost ciśnienia w kanale nadgarstka i zwiększenie ucisku nerwu pośrodkowego prowadzące do zespołu cieśni nadgarstka. Jak podkreśliły obie jednostki orzecznicze, taki sposób wykonywania pracy nie występuje podczas obsługi klawiatury komputerowej. Poza tym organ powołał przepis art. 2352 Kodeksu pracy i wskazał, że nie został spełniony określony w nim warunek do rozpoznania choroby zawodowej, gdyż rozpoznanie zespołu cieśni nadgarstka nastąpiło w roku 2004, czyli po 7 latach od zaprzestania wykonywania pracy w narażeniu na czynniki nadmiernie obciążające nadgarstki, natomiast choroba zawodowa może zostać rozpoznana, gdy udokumentowane objawy wystąpią w okresie 1 roku od ustania narażenia. Organ podniósł, że w wyniku przeprowadzonych badań orzeczniczych stwierdzono u Z. C. istnienie pozazawodowych czynników ryzyka powstania zespołu cieśni w obrębie nadgarstka tj. zaburzeń metabolicznych, niedoczynności tarczycy, okresu okołomenopauzalnego, zmian w odcinku szyjnym kręgosłupa, które wskazują na samoistny rozwój choroby. Zdaniem organu, nie zachodzi określona w art. 2351 Kodeksu pracy przesłanka warunkująca rozpoznanie i stwierdzenie choroby zawodowej, gdyż za zawodowe może być uznane schorzenie wymienione w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że powstało w związku ze sposobem wykonywania pracy. Zaistnienia tych okoliczności nie stwierdzono. Organ wywiódł, że brak jest też podstaw do kwestionowania wiarygodności orzeczeń lekarskich, których treść dowodzi, że Z. C. została poddana w obu jednostkach szerokiej diagnostyce medycznej w kierunku ustalenia, czy czynniki środowiska pracy stanowią pierwotną przyczynę jej schorzenia, dokonano oceny narażenia zawodowego i przebiegu klinicznego schorzenia oraz przeprowadzono badania lekarskie i konsultacje specjalistyczne wykluczając możliwość zawodowej etiologii obustronnego zespołu cieśni w obrębie nadgarstka.