Wyrok WSA w Krakowie z dnia 5 marca 2010 r., sygn. II SA/Kr 37/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Czeluśniak Sędziowie WSA Mirosław Bator / spr. / NSA Jan Zimmermann Protokolant Dorota Solarz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 marca 2010 r. sprawy ze skargi K.K. , W.M. T.M. i P.M. na decyzję Wojewody [ ] z dnia 08 października 2009 r. nr [ ] w przedmiocie odmowy zwrotu nieruchomości skargę oddala

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] maja 2009r. znak: [...] Prezydent Miasta K. orzekł o odmowie zwrotu części działek ewidencyjnych nr 1 o pow. 4840 m 2 i nr 2 o pow. 16 171 m2 położonych w obrębie [...] ewid. [...] m. K. objętych księgą wieczystą [...], w granicach wywłaszczonych parcel: l. kat. [...] o pow. 364 m2, l. kat. [...] o pow. 364 m2, l. kat. [....] o pow. 163 m2 i l. kat. [...] o pow. 842 m2, b. gm. kat. B. , na rzecz K.K. , W.M. , T.M. i P.M. Jako podstawę rozstrzygnięcia wskazano art. 4 pkt. 9b1 art. 136 ust. 3, art. 142, art. 229 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) oraz Upoważnienia Prezydenta Miasta K. Nr [...] z dnia [...].05.2007 r. W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że w dniu 13 lutego 2009 r. K.K. ,W.M. , T.M. i P.M. złożyli wniosek o zwrot w/w wywłaszczonych parcel wchodzących obecnie w skład działek ewidencyjnych nr 1 i nr 2 objętych księga wieczystą nr [...]. Zgodnie z odpisem z księgi wieczystej nr [...] działki te stanowią obecnie własność Skarbu Państwa, w użytkowaniu wieczystym "A. " Sp. z o.o. w K. Przedstawiając przebieg dotychczasowego postępowania organ wyjaśnił, że aktem notarialnym z dnia [...] marca 1977 r. Rep. [...], zawartym w oparciu o art. 6 ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, A.M. sprzedała na rzecz [...] Fabryk Mebli w K. parcele l. kat. [...], l. kat. [...], l. kat. [...] i l. kat. [...], stanowiące jej własność, zgodnie z wpisami w księdze wieczystej nr [...]. Nieruchomości te przeznaczone były pod budowę Zakładu [...] Fabryk Mebli w K.-P. , zgodnie z decyzją Zarządu Rozbudowy Miasta K. z [...] grudnia 1975 r. nr [...], zatwierdzającą plan realizacyjny budowy wskazanego wyżej zakładu. Jak ustalił organ I instancji, spadek po A.M. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego dla K.-P. w K. z [...] czerwca 2000 r. sygn. akt [...] nabyli K.K., W.M. , T.M. i P.M. - po 1/4 części każdy. W toku postępowania wyjaśniającego organ I instancji ustalił, że decyzją z [...] lipca 1991 r. nr [...] Wojewoda stwierdził nabycie z mocy prawa przez [...] Fabryki Mebli w K. z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, tj. działki nr 3 , z której w następstwie podziałów powstały m.in. działki: nr 1 i nr 2 . Powyższe prawo zostało ujawnione w księdze wieczystej nr[...] w dniu 6 marca 1992 r. Wskazując na normę art. 136 ust. 3 oraz art. 229 ustawy o gospodarce nieruchomościami organ stwierdził, iż przepisy te stanowią regulację prawą, zgodnie z którą poprzedniemu właścicielowi nie przysługuje roszenie o jej zwrot, jeżeli nieruchomość ta przed dniem 1 stycznia 1998r. została oddana w użytkowanie wieczyste osobie trzeciej, a prawo nabywcy ujawnione zostało w księdze wieczystej. Dodatkowo organ wyjaśnił, iż prawo użytkowania wieczystego działki nr 3 ustanowione na rzecz [...] Fabryk Mebli zostało następnie przeniesione na rzecz osoby fizycznej na podstawie umowy z dnia 22 kwietnia 1994r. Rep. A. nr [...] . Natomiast na podstawie kolejnych umów tj. z dnia 31 grudnia 1996 r. Rep. [...] przeniesiono prawo użytkowania wieczystego działek: nr 4 , nr 5 i nr 6 na rzecz "B " S.A. Na podstawie umowy z dnia 21 lutego 2001 r. Rep.[...] prawo użytkowania wieczystego działek nr 1 i nr 2 przeniesiono zaś na rzecz "A. " Sp. z o.o. w K. W dalszej części uzasadnienia organ I instancji zwrócił uwagę, iż z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 3, poz. 11) zniesiona została zasada, że jedynie Skarbowi Państwa może przysługiwać prawo własności mienia państwowego, w wyniku czego państwowe osoby prawne uzyskały zdolność prawną w zakresie nabywania składników majątkowych na własność. Zmiana art. 128 k.c. dokonana tą ustawą nie spowodowała przekształcenia przysługujących państwowym osobom prawnym, z mocy przepisów kodeksu cywilnego i ustaw szczególnych, uprawnień do części mienia ogólnonarodowego. [...] Fabryki Mebli w dacie zawarcia umowy sprzedaży z dnia 24 marca 1977 r. były przedsiębiorstwem państwowym, co potwierdzał powołany w umowie sprzedaży odpis z rejestru przedsiębiorstw państwowych. Mając na uwadze powyższe okoliczności organ wskazał, iż Skarb Państwa nabył prawo własności przedmiotowych nieruchomości na podstawie umowy z dnia 24 marca 1977 r., a Przedsiębiorstwo Państwowe [...] Fabryki Mebli wykonywało jedynie uprawnienia właścicielskie w imieniu Skarbu Państwa. Wskazując na regulację art. 229 ustawy o gospodarce nieruchomościami, organ podniósł, iż fakt ustanowienia na nieruchomości prawa użytkowania wieczystego i wpisania go do księgi wieczystej powoduje, że roszczenie o zwrot tej nieruchomości nie może być uwzględnione. Organy administracji publicznej zobowiązane są zatem do wydania decyzji o odmowie zwrotu nieruchomości niezależnie od tego, czy nieruchomość została wykorzystana na cel, na jaki została wywłaszczona. Organ wskazał także na wyrok WSA w Gdańsku z dnia 14 listopada 2007r. sygn. akt. II SA/Gd 500/07, w którym sąd stwierdził, iż celem art. 229 w/w ustawy było usankcjonowanie stanu prawnego powstałego z wejściem w życie tej ustawy w wyniku sprzedaży wywłaszczonej nieruchomości lub oddania jej w użytkowanie wieczyste. Cel przemawia za przyjęciem tezy, że chodzi tu o użytkowanie wieczyste niezależnie od formy jego powstania. Dodatkowo organ wskazał (powołując wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 grudnia 2001 r. sygn. akt I SA 2469/99), iż osobą trzecią, w rozumieniu przepisu art. 229 ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jest każda - zarówno fizyczna, jak prawna - osoba inna (zatem trzecia) niż poprzedni właściciel nieruchomości lub Skarb Państwa, na którego rzecz utracił on swą własność. W oparciu o przedstawione wyżej okoliczności Prezydent Miasta K. , stwierdził, iż oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości nabytej przez Skarb Państwa i ujawnienie tej okoliczności w księdze wieczystej mieści się w hipotezie art. 229 ustawy o gospodarce nieruchomościami.