Wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 sierpnia 2008 r., sygn. I SA/Wa 19/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marek Wroczyński Sędziowie Sędzia WSA Joanna Skiba Sędzia WSA Iwona Kosińska (spr.) Protokolant Ewa Nieora po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2008 r. sprawy ze skargi W. B. i K. R. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Prezydenta Miasta W. z dnia [...] kwietnia 2006 r. nr [...]; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] października dnia 2006 r. nr [...], po rozpatrzeniu odwołania W. B. i K. R., utrzymał w mocy decyzję Prezydenta W. z dnia [...] kwietnia 2006 r. nr [...] odmawiającą uchylenia decyzji Kierownika Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Prezydium Rady Narodowej Miasta W. z dnia [...] grudnia 1971 r., nr [...] dotyczącej wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości położonej w W. przy ul. [...] o powierzchni [...] m2.

Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że Prezydent W. decyzją z dnia [...] kwietnia 2006 r. odmówił uchylenia decyzji Kierownika Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Prezydium Rady Narodowej Miasta W. z dnia [...] grudnia 1971 r. dotyczącej wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa przedmiotowej nieruchomości położonej w W.. W uzasadnieniu organ stwierdził, że urząd prowadzący sprawę wywłaszczenia dołożył wszelkich starań, aby odnaleźć i poinformować wszystkich właścicieli.

Nie zgadzając się z tym rozstrzygnięciem odwołanie złożyli W. B.i K.R. wnosząc o uchylenie kwestionowanej decyzji w całości i orzeczenie o istocie sprawy. Po rozpatrzeniu odwołania Wojewoda [...] stwierdził, że nie może ono zostać uwzględnione. W uzasadnieniu zajętego stanowiska organ odwoławczy wyjaśnił, że stosownie do art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. z 1961 r. Nr 18, poz. 94, ze zm.) osoby zainteresowane, których miejsce pobytu jest nieznane, zawiadamia się za pomocą obwieszczenia wywieszonego na tablicy ogłoszeń prezydium właściwej rady narodowej gromadzkiej (miejskiej, osiedla). Organ wywłaszczeniowy w sprawie dotyczącej przedmiotowej nieruchomości wyczerpał wszystkie środki zmierzające do ustalenia miejsca pobytu stron, o czym świadczy notatka z dnia 29 października 1971 r. z rozmowy przeprowadzonej z A. A. oraz odpowiedź z Głównego Biura Adresowego. W celu dojścia do adresata wyżej określonej decyzji wywłaszczeniowej z dnia [...] grudnia 1971 r. organ dokonał stosownych obwieszczeń. Fakt ten potwierdza znajdujące się w aktach sprawy zawiadomienie Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej W. Wydziału Budżetowo-Gospodarczego o wywieszeniu na tablicy ogłoszeń od dnia 28 stycznia 1972 r. do dnia 10 lutego 1972 r. decyzji z [...] grudnia 1971 r. oraz adnotacja na tej decyzji, że była ona również wywieszona na tablicy ogłoszeń od dnia 20 stycznia 1972 r. do 03 lutego 1972 r. W tej sytuacji organ odwoławczy stanął na stanowisku, że organ wywłaszczeniowy po wyczerpaniu możliwości ustalenia miejsca pobytu właścicieli nieruchomości zastosował się do przepisu art. 45 kpa w obowiązującym wówczas brzmieniu wywieszając decyzję wywłaszczeniową na okres 14 dni w siedzibie Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w W. przy ul. [...], właściwej ze względu na położenie nieruchomości. W odniesieniu do zarzutu wyznaczenia terminu rozprawy już w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego organ odwoławczy stwierdził, że zawiadomienie stron o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego i rozprawie administracyjnej, które w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego musi mieć miejsce co najmniej na siedem dni przed rozprawą, nie narusza interesu żadnej ze stron i zgodne jest z ogólnymi zasadami szybkości i celowości postępowania administracyjnego. Przepis art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości ograniczający prawa strony do przeglądania wniosku wywłaszczeniowego wraz z załącznikami tylko do terminu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego albo 21 dni od dnia wywieszenia obwieszczenia na tablicy ogłoszeń Prezydium właściwej rady narodowej został bowiem uchylony przepisem art. 195 § 1 w związku z art. 68 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego w brzmieniu ogłoszonym w Dz. U. z dnia 25 czerwca 1960 r. Nr 30, poz. 168. Stosownie do treści art. 68 § 1 kpa (obecnie 73 § 1) organ administracji państwowej (publicznej) ma więc obowiązek umożliwić stronie w każdym stadium postępowania przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek i odpisów. W odniesieniu do zarzutu nieujawnienia ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu wywłaszczeniowym w księdze wieczystej prowadzonej dla wywłaszczonej nieruchomości organ II instancji stwierdził, że wpis (wzmianka) o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego w księdze wieczystej wyłącza rękojmię wiary ksiąg wieczystych. Wpis taki bądź jego brak może mieć zatem jedynie znaczenie w dalszym toku postępowania wywłaszczeniowo-odszkodowawczego, w zakresie w którym ma nastąpić określanie osoby na rzecz której ma być ustalone i wypłacone odszkodowanie. Ponadto organ odwoławczy stwierdził, że decyzja skierowana została do spadkobierców byłych właścicieli nieruchomości, którymi ostatecznie są: T. A. A., M. D. A., M. A. S. (dziedziczą po A.A.), K. T. (dziedziczy po B.R.), A. R. R., L. M. (w decyzji błędnie podano jako M.) i T. H. R. (dziedziczą po H. R. , K. R. iF. R.), S. P., S. P., S. R. , W. M. B., H. K., K. J. R. (dziedziczą po K. R.). Decyzję doręczono również osobom, co do których na podstawie dostępnego w sprawie materiału dowodowego organ II instancji nie mógł jednoznacznie stwierdzić, czy posiadają legitymację do występowania w niniejszej sprawie na prawach strony, gdyż nie są spadkobiercami poprzedniego właściciela nieruchomości ustalonymi w trybie przepisów kodeksu cywilnego, nastąpiło to jednak w formie jedynie zakomunikowania jej treści, o czym świadczy zapis "do wiadomości" w rozdzielniku decyzji.