Postanowienie SN z dnia 31 maja 2019 r., sygn. IV CSK 153/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Władysław Pawlak (przewodniczący)

SSN Agnieszka Piotrowska

SSN Marta Romańska (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku "J." Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. i M. W. przy uczestnictwie "B." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. - poprzednio w S. o wpis, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 31 maja 2019 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni M. W. od postanowienia Sądu Okręgowego w G. z dnia 31 sierpnia 2017 r., sygn. akt III Ca [...],

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wnioskodawcy M. W. i J. S.A. w G. wnieśli o odłączenie samodzielnego lokalu mieszkalnego nr [...] z księgi wieczystej nr[...]/6 prowadzonej dla zabudowanej nieruchomości gruntowej i założenie dla tego lokalu księgi wieczystej z wpisem w dziale II prawa własności lokalu na rzecz M. W. oraz w dziale IV hipoteki do kwoty 400.000 zł na rzecz Banku [...] S.A. w W., przy pozostawieniu w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości macierzystej wpisanych tam dotąd hipotek. Podstawą wpisu miało być m.in. oświadczenie administratora hipotek B. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. z 6 kwietnia 2016 r. o zgodzie na "bezciężarowe odłączenie" od nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr [...]/6 wszystkich znajdujących się na niej samodzielnych lokali.

20 marca 2017 r. referendarz sądowy przy Sądzie Rejonowym w G. wyłączył z księgi wieczystej nr [...]/6 lokal mieszkalny nr [...] i założył dla niego księgę wieczystą z wpisem prawa własności na rzecz M. W., a równocześnie przeniósł hipoteki wpisane w dziale IV księgi wieczystej nr[...]/6 do założonej księgi wieczystej nr [...]/4 i na dalszej pozycji wpisał hipotekę ustanowioną przez M. W. w celu zabezpieczenia wierzytelności kredytowej Banku [...] S.A.

Wnioskodawcy złożyli skargi na wpis referendarza.

Postanowieniem z 7 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy w G. utrzymał w mocy zaskarżony wpis. Stwierdził, że wyodrębnienie lokali bez przeniesienia hipotek obciążających nieruchomość macierzystą w oczywisty sposób obniżałoby skuteczność zabezpieczenia wierzycieli korzystających z hipotek na tej nieruchomości, a wyodrębnienie w taki sposób wszystkich lokali spowodowałoby, że hipoteki dotychczas obciążające nieruchomość utrzymałaby się wyłącznie na nieruchomości wspólnej. Dokonanie takiego wpisu w oparciu o zgodę administratora hipotek prowadziłoby do istotnego naruszenia interesów obligatariuszy, którzy kupili wyemitowane obligacje mając zapewnienie ze strony emitenta, że ich wierzytelności będą zabezpieczone hipoteką na nieruchomości. Jedyną podstawą wykreślenia tej hipoteki jest protokół umorzenia wykupionych obligacji i obligatariusze mają zatem prawo oczekiwać, że zakres zabezpieczenia hipoteką nie zostanie zredukowany przed wykupieniem obligacji. Wynika to między innymi z warunków emisji obligacji J. S.A., stanowiących integralną część propozycji ich nabycia. W dokumencie tym nie ostrzeżono obligatariuszy o możliwości wykreślenia hipoteki bądź bezciężarowego odłączenia lokali z jakiejkolwiek nieruchomości przed wykupieniem obligacji.