Postanowienie SN z dnia 9 maja 2019 r., sygn. IV CSK 492/18

Zasady współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 k.c. są pojęciem pozostającym w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej sprawy i w takim całościowym ujęciu wyznaczają podstawy, granice i kierunki jej rozstrzygnięcia w wyjątkowych sytuacjach, które przepis ten ma na względzie. Dlatego dla zastosowania art. 5 k.c. konieczna jest ocena całokształtu szczególnych okoliczności danego wypadku w ścisłym powiązaniu nadużycia prawa z konkretnym stanem faktycznym.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Monika Koba

w sprawie z wniosku P. W. przy uczestnictwie A. W. o podział majątku wspólnego, na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 maja 2019 r., na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w O. z dnia 9 marca 2018 r., sygn. akt IX Ca [...],

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 9 marca 2018 r. Sąd Okręgowy w O. częściowo zmienił postanowienie Sądu Rejonowego w O. z dnia 6 kwietnia 2017 r. dokonujące podziału majątku wspólnego P. W. i A. W., a w pozostałym zakresie oddalił obie apelacje.

Orzeczenie to zostało zaskarżone skargą kasacyjną przez wnioskodawcę. Wnosząc o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazał, że w sprawie występują istotne zagadnienie prawne w postaci konieczności odpowiedzi na pytania: jak rozliczyć przesunięcie majątkowe dokonane wyłącznie przez jednego z małżonków z jego majątku osobistego do majątku dorobkowego, które w znacznym stopniu przyczyniło się do powstania majątku małżeńskiego, w sytuacji, gdy do przysporzenia doszło w ramach umowy majątkowej małżeńskiej rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską, a po tej czynności prawnej drugi z małżonków doprowadził do rozwodu stron, a nadto starał się zniszczyć dobrą reputację drugiego małżonka w środowisku społecznym, czy możliwe jest stosowanie w takiej sytuacji art. 45 k.r.o., jakie są granice oceny umowy rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską w kontekście zasad współżycia społecznego, czy można do majątkowych umów małżeńskich poprzez analogię stosować przepisy normujące stypizowane umowy cywilnoprawne w tym w szczególności umowę darowizny, co otwierałoby możliwość skorzystania z art. 898 § 2 k.c. Ponadto skarga kasacyjna jest zdaniem skarżącego oczywiście uzasadniona, Sąd Okręgowy dopuścił się, bowiem rażącego naruszenia art. 5 k.c. odmawiając waloru nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny małżonkowi, który rozszerzył wspólność ustawową małżeńską na określony składnik majątku, z zamiarem umożliwienia małżonkom budowania na tym składniku majątkowym majątku stron.