Wyrok SN z dnia 12 października 2018 r., sygn. V CSK 493/17

Surowe wymagania przewidziane w art. 395 § 1 k.c. uzasadnione są dążeniem do wyznaczenia przynajmniej czasowych granic poważnego ograniczenia pewności stosunku umownego, jakim jest umożliwienie kontrahentowi całkowicie dowolnego decydowania o jego istnieniu i właśnie czynnik nieograniczonej swobody decyzji jest wyznacznikiem charakteru zastrzeżenia umownego z art. 395 § 1 k.c. Jeżeli natomiast strony wprowadzą do umowy skonkretyzowane przyczyny, w których może dojść do odstąpienia i od ich wystąpienia uzależnią skuteczność oświadczenia, to tego rodzaju uprawnienie staje się czynnością o określonym uzasadnieniu (kauzalną), kontrolowalną, która może zbliżać się w charakterze do wypowiedzenia umowy i pełni raczej funkcje dyscyplinujące kontrahenta, niż osłabiające więź umowną. W takim wypadku może tracić na znaczeniu ograniczenie swobody złożenia oświadczenia o odstąpieniu terminem końcowym, użyteczne staje się natomiast np. terminowe powiązanie uprawnienia z powstaniem okoliczności uzasadniającej skorzystanie z tak ukształtowanego prawa odstąpienia od umowy (by nie przedłużać niepewności wynikającej z aktualizującego się wówczas uprawnienia).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)

SSN Roman Trzaskowski

SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa Wojewódzkiego Parku Kultury (...) S. A. w C. przeciwko I. K. i W. N. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 12 października 2018 r., skargi kasacyjnej pozwanych od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 11 maja 2017 r., sygn. akt V ACa (...),

1) oddala skargę kasacyjną

2) zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 1800 (jeden tysiąc osiemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powodowy Wojewódzki Park Kultury (...) Spółka Akcyjna w C. wniósł o zasądzenie od pozwanych W. N. i I. K. solidarnie kwoty 201 875,47 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 8 maja 2014 r. oraz kosztami postępowania, tytułem kar umownych za nienależyte wykonywanie obowiązków przewidzianych w zawartej przez strony umowie z dnia 28 marca 2014 r. oraz z tytułu odstąpienia od tej umowy przez powoda z przyczyn leżących po stronie pozwanych.