Wyrok SN z dnia 18 stycznia 2019 r., sygn. III CSK 9/17

Karą umowną może być przez strony obwarowana sytuacja opóźnienia się przez którąś z nich z wykonaniem pewnych obowiązków niepieniężnych, jak i wreszcie sytuacja, gdy zachowanie którejś z nich usprawiedliwi złożenie przez drugą oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Nie może być kumulowana kara umowna przewidziana za nienależyte wykonanie zobowiązania, np. kara umowna za zwłokę w wykonaniu zobowiązania i kara umowna za niewykonanie zobowiązania.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Marian Kocon

SSN Anna Kozłowska

w sprawie z powództwa B. U.-K. i T. K. przeciwko J. G. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 stycznia 2019 r., skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt II Ca [...],

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w K., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powodowie B. U.-K. i T. K. wnieśli o zasądzenie od J. G. kwoty 68.945,76 zł, na którą składały się kary umowne w wysokości 8.657,80 zł i 9.263,84 zł oraz kwota 29.295 zł jako odszkodowanie za szkodę poniesioną w związku z koniecznością przywrócenia do stanu poprzedniego budynku, który pozwany wznosił na podstawie zawartej z powodami umowy o roboty budowlane.

Pozwany J. G. wniósł o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z 21 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy w K. zasądził od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 19.720,41 zł z ustawowymi odsetkami od 29 marca 2012 r. (pkt 1) i oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt 2).

Sąd Rejonowy ustalił, że strony łączyła umowa o roboty budowlane z 28 lipca 2010 r., zgodnie z którą pozwany miał wybudować w K. przy ul. Z. na działce nr [...] dom jednorodzinny w stanie surowym otwartym, na podstawie dokumentacji dostarczonej mu przez powoda, zgodnie z tą dokumentacją, pozwoleniem na budowę, zasadami wiedzy technicznej i obowiązującymi normami. Był też zobowiązany do zawiadamiania powoda o zakończeniu robót zanikających, częściowych i końcowych. Za wykonanie umówionych robót powodowie mieli zapłacić wynagrodzenie w kwocie 86.573 zł netto. Strony zastrzegły, że wykonawcy przysługuje prawo do odstąpienia od umowy, gdy zamawiający odmawia bez uzasadnionej przyczyny odbioru robót lub odmawia podpisania protokołu odbioru, nie dotrzymuje terminu zapłaty za wykonane i odebrane elementy robót powyżej 14 dni od upływu terminu wynikającego z pisemnego wezwania, a zamawiającemu takie uprawnienie przysługuje w odniesieniu do niezrealizowanej części robót w przypadku opóźnienia się wykonawcy z ich wykonaniem o co najmniej 21 dni w stosunku do terminów wynikających z harmonogramu, a także w razie nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę, w szczególności w sposób sprzeczny z dokumentacją techniczną, obowiązującymi przepisami lub sztuką budowlaną. Strony zastrzegły też system kar umownych, przy czym zamawiającemu takie kary były należne w wysokości 0,1% wynagrodzenia ustalonego w umowie za każdy dzień opóźnienia w wykonaniu przedmiotu umowy oraz w wysokości 10% wartości umowy w razie zerwania umowy z winy wykonawcy.