Postanowienie SN z dnia 14 grudnia 2017 r., sygn. V CSK 135/17

Jeżeli po zakończeniu biegu zasiedzenia zostało dokonane przekształcenie przedsiębiorcy przesyłowego działającego w formie spółki kapitałowej na podstawie art. 551 i n. k.s.h, żądanie stwierdzenia zasiedzenia służebności na jego rzecz obejmuje również żądanie stwierdzenia zasiedzenia na spółkę przekształcaną jako nabywcę prawa a nadto na tożsamość podmiotową wnioskodawcy nie ma wpływu zmiana firmy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)

SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

SSN Katarzyna Tyczka-Rote

w sprawie z wniosku T. S.A. w [...] przy uczestnictwie T. L. oraz Skarbu Państwa-Starosty Powiatu [...] o stwierdzenie zasiedzenia służebności przesyłu, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 14 grudnia 2017 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od postanowienia Sądu Okręgowego w [...] z dnia 4 sierpnia 2016 r.,

uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w [...] do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w [...] oddalił apelację wnioskodawcy przedsiębiorcy przesyłowego od postanowienia Sądu Rejonowego w [...], którym został oddalony wniosek o stwierdzenie zasiedzenia służebności przesyłu.

Stwierdził, że zgodnie z istotą zasiedzenia wynikającą z art. 172 w zw. z 305 i 292 k.c. bieg zasiedzenia nie mógł rozpocząć się w czasie, gdy Skarb Państwa był właścicielem zarówno urządzeń przesyłowych, jak i nieruchomości, na których były posadowione. Zasiedzenie biegło zatem na rzecz Skarbu Państwa od dnia 29 września 1988 r., tj. dnia zbycia działek nr 394/1 i 488 Spółdzielni Kółek Rolniczych w [...], do dnia 5 grudnia 1990 r. a następnie na rzecz kolejnych przedsiębiorstw przesyłowych. Uwłaszczenie Zakładu Energetycznego w [...] z dniem 6 grudnia 1990 r. na mocy art. 2 ustawy z 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. Nr 79, poz. 464) obejmowało również posiadanie służebności o charakterze przesyłu, które stało się posiadaniem własnym przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 352 k.c. a urządzenia przesyłowe stały się przedmiotem własności przedsiębiorstwa zgodnie z art. 49 k.c. Skarb Państwa jako właściciel urządzeń przesyłowych był w dobrej wierze od dnia 29 września 1988 r., bo w przypadku służebności chodzi o przekonanie posiadacza co do prawa jej wykonywania na cudzej nieruchomości, a Skarb Państwa miał uzasadnione podstawy do uznania, że nie działa wbrew prawu wobec braku sprzeciwu kolejnych właścicieli przedmiotowych działek co do utrwalonego sposobu wykonywania służebności.