Wyrok SN z dnia 3 września 2008 r., sygn. II KK 301/07

1. Pojęcie „gwałt na osobie”, zawarte w art. 130 § 3 k.w., oznacza kwalifikowaną formę przemocy wobec osoby, charakteryzującą się użyciem siły fizycznej o natężeniu stwarzającym niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia.

2. W procesie wykładni znaczenie mają również dyrektywy języka prawniczego, który może nadawać inne znaczenie zwrotom rozumianym w określony sposób w języku ogólnym.(…)Istotne jest zatem nie tylko to, jakie znaczenie przybiera konkretne słowo w, podlegającym zresztą przemianom, języku ogólnym (choć priorytet odczytywania znaczeń w myśl reguł tego języka jest w wykładni prawa niewątpliwy), ale także to, którym znaczeniem rozważanego sformułowania, w danym kontekście ustawowym, operował racjonalny ustawodawca.

3. Ustabilizowana linia orzecznicza Sądu Najwyższego jest również istotną wartością, gdyż tworzy jedną z podstaw zaufania obywatela do państwa i obowiązującego prawa; obywatel może bowiem zakładać, że treść obowiązującego prawa jest dokładnie taka, jaką ustaliła długoletnia praktyka sądowa.

 Z uzasadnienia:

„Prokurator oskarżył A. J. S. o popełnienie dwóch przestępstw, kwalifikowanych z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. Wyrokiem z dnia 13 czerwca 2007 r. Sąd Rejonowy w W. uznał oskarżonego za winnego popełnienia obu tych przestępstw, przy czym w zakresie czynu zarzucanego w pkt. I aktu oskarżenia przyjął, że przestępstwo to polegało na tym, iż oskarżony w dniu 26 lutego 2005 r. w pociągu bliżej nieustalonej relacji, na odcinku W.- W., grożąc użyciem natychmiastowej przemocy wobec M.W., zabrał mu w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie około 100 zł. Za ten czyn, tak samo jak za przestępstwo zarzucane w pkt. II aktu oskarżenia, Sąd Rejonowy, na podstawie wskazanych na wstępie przepisów, skazał oskarżonego na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, łącznie zaś, na mocy art. 85 i art. 86 § 1 k.k., wymierzył mu tę karę w rozmiarze 4 lat.

Wyrok ten stał się przedmiotem zaskarżenia ze strony oskarżonego oraz jego obrońcy. W złożonej apelacji oskarżony zarzucał błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku skazującego go za czyn z pkt. II aktu oskarżenia, nadto zarzucał rażącą niewspółmierność kary, i w konsekwencji wnosił o uniewinnienie go od popełnienia wskazanego czynu oraz o warunkowe zawieszenie wykonania kary wymierzonej za czyn zarzucany mu w pkt. I aktu oskarżenia. Obrońca, z kolei, wskazał w swej apelacji wszystkie podstawy odwoławcze, w szczególności zaś podniósł zarzuty obrazy prawa procesowego i prawa materialnego. W pierwszej z tych grup ujął zarzuty naruszenia przepisów: 1) art. 410 w zw. z art. 4 k.p.k. i art. 115 § 2 k.k., 2) art. 2 § 2 w zw. z art. 169 § 1 i 2 i art. 170 k.p.k., 3) art. 9 § 1 w zw. z art. 74 § 1 k.p.k., 4) art. 424 § 1 w zw. z art. 7 i art. 74 § 1 k.p.k. 5) art. 424 § 2 w zw. z art. 2 § pkt. 2 k.p.k. w zw. z art. 51 § 1 k.k. W drugiej zaś grupie zarzucił obrazę następujących przepisów: 1) art. 53 § 2 k.k., 2) art. 85 k.k. oraz 3) art. 280 § 1 k.k. przez przyjęcie, że „przypisane oskarżonemu w punkcie II aktu oskarżenia wyjęcie przez niego z kurtki M. S. telefonu komórkowego stanowi rozbój, podczas gdy czyn ten - gdyby przyjąć, że oskarżony w ogóle się go dopuścił - może być kwalifikowany co najwyżej jako czyn współukarany w ramach kradzieży rozbójniczej z art. 281 § 1 k.k., zagrożony niższą sankcją”. W konsekwencji tak ujętych zarzutów obrońca złożył analogiczne wnioski, jakie złożył oskarżony w apelacji wniesionej osobiście.