Wyrok SN z dnia 2 października 2003 r. sygn. I PK 453/02

Nie dochodzi do ustanowienia zakazu działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy w razie pominięcia w umowie postanowienia określającego czas trwania tego zakazu.

Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca)

Sędziowie SN: Andrzej Kijowski, Jadwiga Skibińska-Adamowicz

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 października 2003 r. sprawy z powództwa Jerzego G. przeciwko Przedsiębiorstwu Chemicznemu „O.” Spółce z o.o. w L. o odszkodowanie, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie z dnia 18 czerwca 2002 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie wyrokiem z dnia 12 marca 2002 r. zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa Chemicznego „O.” Spółki z o.o. w L. na rzecz powoda Jerzego G. 18.816 zł z odsetkami, a w pozostałej części oddalił powództwo.

Sąd ten ustalił, że 1 lipca 1998 r. została zawarta umowa o pracę między Przedsiębiorstwem Chemicznym „O.” Spółką z o.o. w L., reprezentowaną przez Marka S. i Krystynę K., upoważnionych do zawarcia tej umowy, a Jerzym G. Umowa została zawarta na czas określony czterech lat, poczynając od 1 lipca 1998 r. Na mocy tej umowy Jerzy G. został zatrudniony na stanowisku prezesa zarządu pełniącego jednocześnie obowiązki dyrektora. Wynagrodzenie zasadnicze określono na 2.050 zł. W§ 9 zamieszczony został zakaz zajmowania się interesami konkurencyjnymi w okresie do roku od dnia odwołania w trakcie kadencji lub zakończenia kadencji w razie niepowołania na następną kadencję, przy czym w czasie trwania ograniczenia Spółka zobowiązała się wypłacać Jerzemu G. comiesięczne odszkodowanie w wysokości równej 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia uzyskanego przez pracownika w ostatnim roku pełnienia funkcji. Do zawarcia tej umowy w imieniu pracodawcy upoważnieni zostali: kierowniczka kadr Krystyna K. i kierownik działu produkcji Marek S. Upoważnienie wynikało z uchwały [...] Walnego Zgromadzenia Wspólników P.Ch. „O.” Sp. z o.o. z 15 maja 1998 r. W tej uchwale postanowiono, że Jerzy G. zostanie prezesem zarządu Spółki, a jego wynagrodzenie zasadnicze ustalono na 2.050 zł. Treść umowy zaprojektowała Krystyna K., następnie przestawiła ją do akceptacji Markowi S. i radcy prawnemu. Radca prawny nie zakwestionował projektu umowy. Umowę przedstawiono do podpisu Jerzemu G,aw imieniu Spółki podpisali ją Krystyna K. i Marek S. Pracodawca wypowiedział umowę o pracę 21 grudnia 2000 r. ze skutkiem na 31 marca 2001 r. Po ustaniu stosunku pracy nie wypłacano powodowi comiesięcznego odszkodowania wynikającego z § 9 umowy, w związku z czym dwukrotnie (12 marca i 10 maja 2001 r.) zwracał się o to pisemnie do zarządu. W odpowiedzi z 3 kwietnia 2001 r. prezes i wiceprezes Spółki odmówili wypłaty odszkodowania, informując powoda, że nie jest związany zakazem konkurencji, gdyż postanowienia umowy o pracę dotyczące powstrzymania się od zajmowania się interesami konkurencyjnymi, zawarte w § 9 i 10 umowy nie są skuteczne i nie wiążą Spółki. Po rozwiązaniu stosunku pracy z pozwanym Przedsiębiorstwem Jerzy G. był bezrobotny do 18 października 2001 r., kiedy to podjął pracę na stanowisku kierownika magazynu zbożowego w spółce „G.” zajmującej się głównie handlem zbożem. W ocenie Sądu Rejonowego, osoby umocowane do zawarcia w imieniu pozwanej Spółki umowy o pracę z powodem działały w granicach umocowania, a zamieszczenie klauzuli konkurencyjnej nie wymagało żadnego dodatkowego umocowania. W czasie pozostawania powoda w zatrudnieniu strona pozwana nie kwestionowała umowy sporządzonej przez pełnomocników, uczyniła to dopiero wówczas, gdy powód zażądał wywiązania się z umowy przez zapłatę odszkodowania. Powód po ustaniu stosunku pracy przestrzegał zakazu konkurencji i miał prawo oczekiwać wywiązania się przez pozwanego z zaciągniętego wobec niego zobowiązania. Przeświadczenie powoda, że obowiązuje go zakaz konkurencji mogło mieć wpływ na poszukiwanie przezeń pracy w okresie wypowiedzenia, a tym samym na zmniejszenie szans na znalezienie nowego zatrudnienia. Zamieszczenie klauzuli konkurencyjnej w umowie o pracę, a nie w odrębnej umowie, nie przesądza o jej nieważności. Wysokość i sposób zapłaty odszkodowania zostały uregulowane, a zakres zakazu konkurencji wynika z przepisów powszechnie obowiązujących. Sąd Rejonowy oddalił powództwo tylko w zakresie odsetek za okres od grudnia 2000 r. do dnia wyroku.