Wyrok SN z dnia 9 czerwca 2004 r. sygn. I PK 681/03

Praktyka spółki akcyjnej, polegająca na jednoosobowym zawieraniu umów o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, podejmowanych z zamiarem uchylenia się od skutków prawnych takich „nieistniejących” zobowiązań prawa pracy jako zawartych bez zachowania rygoru łącznej reprezentacji składania oświadczeń woli w imieniu spółki, powoduje odpowiedzialność pracodawcy wobec pracowników przestrzegających zakazu konkurencji.

Przewodniczący SSN Zbigniew Hajn

Sędziowie SN: Roman Kuczyński, Zbigniew Myszka (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 czerwca 2004 r. sprawy z powództwa Tadeusza S. przeciwko „C.” SA w P. o odszkodowanie, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu z dnia 18 lipca 2003 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem z dnia 18 lipca 2003 r. oddalił apelację powoda Tadeusza S. od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu z dnia 21 marca 2003 r. oddalającego roszczenie powoda o odszkodowanie z umowy o zakazie konkurencji. W sprawie tej ustalono, że pismem z dnia 18 lipca 1996 r. podpisanym przez Zbigniewa P. - członka zarządu pozwanej, działającego w imieniu Pierra H. - członka zarządu „C.” SA Szefa Projektu Polska, pozwana wyraziła gotowość zatrudnienia powoda na stanowisku dyrektora personalnego od dnia 1 października 1996 r. Pismo to zawierało propozycję warunków zatrudnienia powoda, a ponadto wskazywało, iż z powodem zostanie podpisana klauzula „niekonkurencyjności” na okres jednego roku, z możliwością jej przedłużenia o kolejny rok, w ramach której powód zobowiązywał się do niepodejmowania pracy w okresie obowiązywania tego zakazu w przedsiębiorstwach konkurencyjnych w stosunku do pozwanej, która zobowiązała się do wypłaty powodowi odszkodowania przez ten okres w wysokości 50% łącznego wynagrodzenia powoda, płatnego w miesięcznych ratach, za okres jednego roku poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę, a ponadto pozwana zastrzegła sobie prawo do odstąpienia od tej klauzuli oraz domagania się odszkodowania od powoda w przypadku naruszenia przez niego powyższej klauzuli. Następnie w dniu 24 lipca 1998 r. została zawarta z powodem umowa o pracę, którą ze strony pracodawcy podpisał Urlich D. jako dyrektor generalny-członek zarządu. Powód był zatrudniony w pozwanej „C.” SA w P. na stanowisku dyrektora kadr i organizacji w okresie od dnia 1 października 1996 r. do dnia 31 marca 1999 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem obliczonym jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w kwocie 15.981,83 zł. Ponadto w dniu 24 lipca 1998 r. strony podpisały umowę o zakazie konkurencji, w której powód zobowiązywał się do niepodejmowania działalności konkurencyjnej w okresie jednego roku od dnia wygaśnięcia lub rozwiązania umowy o pracę (§ 2 w związku z § 4 tej umowy), natomiast pozwana do wypłaty na rzecz powoda odszkodowania przez okres obowiązywania klauzuli konkurencyjnej w kwocie 50% średniego miesięcznego wynagrodzenia otrzymywanego przez powoda w ostatnim roku pracy przez okres obowiązywania zakazu, płatnego w równych ratach miesięcznych, całość odszkodowania mogła być również płatna jednorazowo (§ 2 ust. 2.2 umowy). W umowie tej strony przewidziały możliwość jej przedłużenia, bądź odstąpienia „od zakazu przez pracodawcę”. Przedmiot zakazu podejmowania działalności konkurencyjnej został w umowie sprecyzowany, a w przypadku jego naruszenia powód zobowiązany był do zapłaty odszkodowania na rzecz pozwanej. Stosunek pracy powoda ustał z dniem 31 marca 1999 r. na mocy porozumienia stron, którego inicjatorem był powód.