Wyrok SN z dnia 27 lutego 2001 r. sygn. I PKN 269/00

Świadczeniem nienależnym jest wynagrodzenie prowizyjne komornika, ustalone na podstawie sporządzonych przez niego wykazów, rejestrujących rodzaj czynności oraz wysokość opłat pobranych według taksy i wynagrodzenia prowizyjnego, które wypełniał w sposób niezgodny z § 1 ust. 1, § 2 i § 3 zarządzenia nr 14 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1992 r. w sprawie wynagrodzenia prowizyjnego komorników sądowych za czynności egzekucyjne.

Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera

Sędziowie SN: Jadwiga Skibińska-Adamowicz (sprawozdawca), Roman Kuczyński

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2001 r. sprawy z pozwu Skarbu Państwa - Prezesa Sądu Okręgowego w C. przeciwko Leopoldowi K. o zapłatę, na skutek kasacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie z dnia 1 grudnia 1999 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Prezes Sądu Wojewódzkiego w C. żądał zasądzenia od Leopolda K. kwoty 8.227 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 29 listopada 1994 r. tytułem zwrotu pobranego w nadmiernej wysokości wynagrodzenia prowizyjnego w czasie od lipca 1993 r. do września 1994 r. Według powoda, pozwany, zatrudniony na stanowisku komornika Sądu Rejonowego w L., pobierał w okresie spornym prowizję w wysokości 25% opłat należnych od czynności, zamiast prowizji w wysokości 2% za każdą czynność.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, twierdząc, że wysokość wynagrodzenia prowizyjnego obliczał mu sam powód.

Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Częstochowie wyrokiem z dnia 11 czerwca 1999 r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.227 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 16 grudnia 1994 r. i nie obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu. Sąd pierwszej instancji ustalił, że pozwany jest komornikiem Sądu Rejonowego w L. Za swoje czynności otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne. Wynagrodzenie to powinno być ustalone zgodnie z zarządzeniem nr 14 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1992 r. w sprawie wynagrodzenia prowizyjnego komorników sądowych za czynności egzekucyjne, które to zarządzenie zostało zmienione zarządzeniem nr 18 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 7 lipca 1992 r. W myśl § 1 ust. 3 zarządzenia, wynagrodzenie prowizyjne za wykonanie czynności polegającej na zajęciu wynagrodzenia za pracę, rachunków bankowych, rachunków rozliczeniowo-oszczędnościowych (kont osobistych), wkładów oszczędnościowych, papierów wartościowych oraz innych wierzytelności pieniężnych i praw majątkowych stanowi 2% opłat, nie więcej niż jednokrotność przeciętnego wynagrodzenia w sferze budżetowej w roku poprzednim. W piśmie z dnia 23 października 1992 r. Ministerstwo Sprawiedliwości wyjaśniło, że wynagrodzenie prowizyjne określone w § 1 ust. 3 zarządzenia nr 14 za wykonanie czynności określonych w tym przepisie wynosi 2% pobranych opłat. Kolejnym pismem z dnia 4 czerwca 1993 r. Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało prezesów wszystkich Sądów Wojewódzkich, że w celu ujednolicenia interpretacji § 1 ust. 3 zarządzenia nr 14, we wszystkich okręgach sądów wynagrodzenie prowizyjne za zajęcie rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę oraz za inne czynności stanowi 1/4 pobranych opłat za każdą z tych czynności. W następnym piśmie z dnia 26 sierpnia 1993 r. Ministerstwo Sprawiedliwości ponownie wyjaśniło, że wynagrodzenie prowizyjne określone w § 1 ust. 3 wymienionego zarządzenia wynosi 2% z 8%, „to znaczy 2%, a nie 25%” pobranych przez komorników opłat. Pismo to otrzymali komornicy do wiadomości dnia 17 września 1993 r.