Prokurent bez wynagrodzenia a status bezrobotnego - Wyrok NSA z dnia 24 sierpnia 2023 r., sygn. I OSK 2287/22

Samodzielne pełnienie funkcji prokurenta w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością przy jednoczesnym braku wynagrodzenia za tę funkcję nie stanowi samo w sobie przeszkody w uzyskaniu statusu osoby bezrobotnej, o ile nie wykazano bezspornie brak gotowości do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zygmunt Zgierski Sędziowie: sędzia NSA Jolanta Rudnicka sędzia NSA Monika Nowicka (spr.) Protokolant asystent sędziego Marek Szwed-Lipiński po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Dolnośląskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 września 2022 r. sygn. akt IV SA/Wr 48/22 w sprawie ze skargi W. M. na decyzję Wojewody Dolnośląskiego z dnia 15 listopada 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uznania za osobę bezrobotną 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania, 2. odstępuje od zasądzenia od W. M. na rzecz Wojewody Dolnośląskiego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 20 września 2022 r. (sygn. akt IV SA/Wr 48/22), Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu – po rozpoznaniu skargi W. M. – uchylił decyzję Wojewody Dolnośląskiego z dnia 15 listopada 2021 r. nr [...] wraz z utrzymaną przez nią w mocy decyzją Prezydenta Miasta [...] z dnia 21 września 2021 r. nr [...] o odmowie uznania W. M. za osobę bezrobotną z dniem 2 września 2021 r.

W motywach wyroku Sąd Wojewódzki wskazał, że w zaskarżonej decyzji Wojewoda przyjął, iż skarżący nie spełniał warunków do uzyskania statusu bezrobotnego ponieważ pełnił funkcję prokurenta samoistnego w spółce [...] Sp. z o.o., co potwierdzał wypis z Krajowego Rejestru Sądowego. Z odpisu tego - zdaniem organu – wynikało, że w/w spółka prowadziła szeroką działalność gospodarczą, a jej reprezentacja wymagała współdziałania prokurenta i członka zarządu. W związku z tym, powołując się na wynikającą z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia przesłankę "gotowości do podjęcia pracy w pełnym wymiarze czasu pracy", która winna istnieć nie tylko w dacie rejestracji, ale także w czasie całego okresu korzystania ze statusu bezrobotnego, Wojewoda podkreślił, że wskazana gotowość do pracy winna się wspierać na przesłankach obiektywnych, jako rzeczywistej, faktycznej i aktualnej możliwości podjęcia zatrudnienia. W konsekwencji, odnosząc te uwagi do ustalonych w sprawie faktów, w tym takich jak: prowadzenie przez spółkę działalności gospodarczej o szerokim zakresie, ilości i jakości obowiązków skarżącego jako prokurenta, wynikających z wypisu do KRS-u oraz z ustawy kodeks cywilny, organ wojewódzki stwierdził, że czynności wykonywane przez stronę nie miały wyłącznie formalnego charakteru. Wspomniana spółka była przy tym czynnym podmiotem gospodarczym, a nie organizacją non-profit, fakt zaś braku otrzymywania przez stronę wynagrodzenia za pełnioną funkcję prokurenta pozostawał bez wpływu na ocenę jej statusu. Poza tym organ odwoławczy podkreślił, że nie było rolą organu administracji badanie dyspozycyjności osoby ubiegającej się o status bezrobotnego. W tym przypadku wystarczało bowiem dokonanie oceny instytucji prokury i obowiązków prokurenta w odniesieniu do funkcjonowania przedsiębiorstwa, a co - w zestawieniu z okolicznościami sprawy oraz treścią art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia – powodowało, że pełnienie tej funkcji przez wnioskodawcę skutkowało koniecznością przyjęcia w tym przypadku braku jego gotowości do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, a tym samym niemożnością uzyskania przez niego statusu bezrobotnego.