Wyrok NSA z dnia 23 września 2022 r., sygn. III OSK 1287/21

Zakazy formułowane w aktach prawa miejscowego, tworzących obszary chronionego krajobrazu, których ustawową podstawą jest art. 24 ust. 1 u.o.p., ograniczają prawo własności nieruchomości. Skoro ograniczają one prawo własności, a więc prawo konstytucyjnie chronione, podlegają ocenie m.in. pod kątem zgodności z konstytucyjną zasadą proporcjonalności. Jej istotnym elementem jest ważenie praw konstytucyjnie chronionych oraz wartości, w celu ochrony których prawa te są ograniczane. Wyraża się to w nakazie ograniczania praw, gdy jest to konieczne w demokratycznym państwie dla ochrony wartości w tym przepisie wskazanych m. in. ochrony środowiska. Każdy zatem podmiot, który stosuje powołane przepisy uchwały w sprawie obszarów chronionego krajobrazu, musi wyważyć prawo własności oraz ochronę przyrody, jako części środowiska.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie: sędzia NSA Piotr Korzeniowski sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak (spr.) po rozpoznaniu w dniu 23 września 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. G. i J. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 24 października 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 980/18 w sprawie ze skargi M. G. i J. G. na uchwałę Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 28 maja 2018 r. nr XLV/752/18 w przedmiocie obszaru chronionego krajobrazu 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 24 października 2018 r., sygn. akt II SA/Bd 980/18, oddalił skargę M. G. i J. G. na uchwałę Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 28 maja 2018 r., nr XLV/752/18, w przedmiocie obszaru chronionego krajobrazu.

Jak wskazał Sąd pierwszej instancji M. i J. G. wnieśli skargę na uchwałę z dnia 28 maja 2018 r. zmieniającą uchwałę w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Jezioro Głuszyńskie (Dz. Urz. Woj. Kuj.-Pom. z dnia 1 czerwca 2018 r., poz. 2957) – w części, tj. w zakresie § 1 ust. 3 zaskarżonej uchwały, zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego: art. 24 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 142 ze zm.) - dalej: "u.o.p.", w związku z art. 140 Kodeksu cywilnego, w związku z art. 31 ust. 3 i art. 64 ust. 3 oraz art. 2 Konstytucji RP, przez wprowadzenie w zaskarżonej uchwale zakazu lokalizowania nowych obiektów budowlanych w pasie 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, co stanowi nieuzasadnioną, nieproporcjonalną i nadmierną w stosunku do potrzeby ochrony przyrody ingerencję w prawo własności podmiotów będących właścicielami nieruchomości w granicach terenu objętego uchwałą zmieniającą oraz art. 23 ust. 1, 2 oraz 3 w zw. z art. 24 ust. 1 u.o.p. - ze względu na brak rzetelnej analizy w zakresie celowości wprowadzania określonych rygorów prawnych oraz objęcia regulacją obszarów, które nie spełniają kryteriów dla ustanowienia przedmiotowej formy ochrony przyrody.