Wyrok NSA z dnia 21 lutego 2008 r., sygn. I OSK 1689/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Łuczaj, Sędziowie NSA Tadeusz Geremek, Jolanta Rajewska (spr.), Protokolant Tomasz Zieliński, po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2007r. sygn. akt II SA/Wa 211/07 w sprawie ze skargi W. M. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku 1. oddala skargę kasacyjną; 2. przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. M. wynagrodzenie w kwocie 120 (sto dwadzieścia) złotych oraz należny podatek od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 30 lipca 2007 r. sygn. akt II SA/Wa 211/07 oddalił skargę W. M. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku. Wyrok zapadł w następujących okolicznościach sprawy.

Decyzją z dnia [...] Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) utrzymał w mocy swoją wcześniejszą decyzję z dnia [...], którą - na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j.Dz. U. z 2004r, Nr 39, poz. 353 ze zm., powoływanej dalej jako ustawa o emeryturach i rentach) - odmówił W. M. przyznania świadczenia w drodze wyjątku. W motywach tych rozstrzygnięć organ stwierdził między innymi, że powołana ustawa o emeryturach i rentach dotyczy przyznawania emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rodzinnej, dodatku pielęgnacyjnego oraz dodatku dla sieroty zupełnej do renty rodzinnej. Nie obejmuje natomiast wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem. Takie świadczenie przewidywało jedynie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. Nr 28, poz. 149 ze zm.), które utraciło moc zgodnie z art. 194 w związku z art. 3 ustawy o emeryturach i rentach. Wskazana regulacja wyklucza możliwość przyznania skarżącemu wnioskowanego świadczenia także w trybie art. 83 ust. 1 ustawy. Wcześniejsza emerytura z tytułu opieki nad dzieckiem była rozwiązaniem szczególnym w stosunku do emerytury przyznawanej na zasadach ogólnych. Nie można do niej zatem stosować kolejnego wyjątku przewidzianego w art. 83 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach. Bezwzględnym warunkiem przyznania świadczenia przewidzianego w tym ostatnim przepisie jest całkowita niezdolność do pracy wnioskodawcy z tytułu stanu zdrowia lub wieku, wynoszącego dla mężczyzn 65 lat. Skarżący przesłanki tej nie spełnił, gdyż nie osiągnął jeszcze wieku emerytalnego, jak również nie został uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy.