Wyrok NSA z dnia 31 stycznia 2006 r., sygn. I OSK 379/05

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Barbara Adamiak, Sędziowie NSA Krystyna Borkowska, Anna Łuczaj (spr.), Protokolant Tomasz Zieliński, po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2006r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej "[...]" w [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 grudnia 2004r. sygn. akt I SA 1174/03 w sprawie ze skargi [...] Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej "[...]" w [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] nr. [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 grudnia 2004 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę [...] Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej "[...]" na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste.

Uzasadniając powyższe orzeczenie Sąd wskazał, iż zaskarżoną decyzją z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] utrzymało w mocy decyzję własną z dnia 19 sierpnia 1997 roku, stwierdzającą wydanie z rażącym naruszeniem prawa przez Zarząd Gminy [...] decyzji z dnia 4 listopada 1997 roku w części przekazującej w użytkowanie wieczyste grunt stanowiący działki o numerze ewidencyjnym 16 w obrębie 7-08-16. Kolegium przytoczyło treść art. 80 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991 roku, Nr 30, poz. 127 ze zm.) i stwierdziło, że w przepisie tym brak jest jakiegokolwiek określenia wzajemnych relacji tego artykułu do uprawnień wynikających dla poprzednich właścicieli nieruchomości i ich spadkobierców z art. 69 tej ustawy. Jednoczesnie Kolegium powołało się na orzecznictwo Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego na tle relacji art. 69 tej ustawy do tzw. "przepisów uwłaszczających państwowe osoby prawne" (obecnie art. 200 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami / Dz.U. Nr 115, poz. 741 ze zm.) Wprawdzie w cytowanym przepisie stwierdza się, że nabycie własności oraz prawa użytkowania wieczystego, o którym mowa w tym artykule, nie może naruszać praw osób trzecich, to należy mieć na uwadze, że przepis ten dotyczy nabycia własności i prawa użytkowania wieczystego z mocy prawa. W takim przypadku niezbędne jest jednoznaczne przesądzenie, że nabycie z mocy prawa nie narusza praw osób trzecich. W przypadku art. 80 ust. 2 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości grunty mogą być przekazane w użytkowanie wieczyste w drodze decyzji administracyjnej. Oczywistym jest jednak, że gmina wydając powyższą decyzję nie może naruszać praw osób trzecich, gdyż godziłoby to w istniejący porządek prawny. Celem powołanego przepisu jest niewątpliwie uregulowanie sytuacji prawnej posiadaczy nieruchomości, ale nie kosztem praw osób trzecich do tych nieruchomości. Utrzymanie lub powiększenie składników majątku posiadaczy nieruchomości poprzez ich uwłaszczenie nie może następować z naruszeniem interesu osób uprawnionych do uzyskania zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, w sytuacji, gdy wywłaszczenie to okazało się nieuzasadnione, bowiem nieruchomość jest zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.