Wyrok NSA z dnia 16 września 1998 r., sygn. III SA 4726/97

Art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 16 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ obejmował tylko taki najem, który nie stanowił działalności gospodarczej.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Małgorzaty i Andrzeja małżonków F. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 19 października 1997 r. w przedmiocie wymiaru podatku dochodowego od osób fizycznych za 1993 r. i na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 55 ust. 1 powyższej ustawy - zasądził od Izby Skarbowej na rzecz skarżących jeden tysiąc dziewięćset trzydzieści cztery złote siedemdziesiąt groszy tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 października 1997 r. Izba Skarbowa w (...) utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego w S. z dnia 15 lipca 1997 r., określającą Małgorzacie i Andrzejowi małżonkom F. podatek dochodowy od osób fizycznych za 1993 r. Charakterystyczne jest przy tym, że kwota określona przez organy podatkowe była o ponad 200 mln starych złotych niższa od zadeklarowanej przez podatników. Podatnicy jednak utrzymywali, że mają interes w określeniu wyższego podatku. Materialnoprawną podstawą decyzji organów obu instancji był art. 45 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416/. Różnica w obliczeniu podatku wynikła z faktu, że we wspólnej deklaracji podatkowej małżonków koszty i przychody związane z wynajmowaniem pomieszczeń ujęto łącznie z kosztami i przychodami uzyskanymi przez Andrzeja F. z działalności gospodarczej, w tym między innymi z prowadzenia firmy pod nazwą "L.-Biuro Handlowe". Organy podatkowe uznały, że pozarolnicza działalność gospodarcza oraz najem to dwa odrębne źródła przychodów wymienione w punktach 3 i 6 ustępu 1 artykułu 10 powołanej wyżej ustawy, nie można zatem traktować najmu jako źródła przychodu identycznego ze źródłem o nazwie "pozarolnicza działalność gospodarcza". O odrębnościach obu źródeł przychodów świadczy - zdaniem Izby Skarbowej - między innymi to, że przychody z najmu podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, podczas gdy przychody z działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 ustawy, mogą być objęte ryczałtem. Ponadto Izba Skarbowa zwróciła uwagę na odmienne znaczenie pojęcia "przychód" w zależności od jego źródeł. W szczególności przychodami z najmu są - zgodnie z art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy - pieniądze i wartości otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika, podczas gdy przychodami z działalności gospodarczej - według art. 14 ust. 1 tej ustawy - są kwoty należne z tytułu świadczeń. Podobnie rzecz ma się z kosztami. Artykuł 22 mówi o kosztach uzyskania przychodów "z poszczególnego źródła", a art. 9 ust. 2, definiując "dochód ze źródła przychodu", określa go jako nadwyżkę sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania, osiągniętą w roku podatkowym. Co więcej - zauważyła Izba Skarbowa - gdy powstanie strata ze źródła przychodów, poniesiona w roku podatkowym, co do zasady pokrywa się ją w najbliższych 3 latach z tego właśnie źródła /art. 9 ust. 3/.