ZUS nie może podważać wymiaru składek w pierwszym miesiącu działalności - wyrok SN

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może obniżać podstawy wymiaru składek nawet w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej, a podstawa została podwyższona po 2015 roku. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 11 grudnia 2024 r. (sygn. akt II NSNc 267/24), uwzględniając skargę nadzwyczajną wniesioną przez Rzecznika MŚP.

wyrok SN

Składki na ubezpieczenia osób prowadzących działalność w 2025 r. >>>

Składki na ubezpieczenia osób rozpoczynających działalność gospodarczą w 2025 r. >>>

Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 11 grudnia 2024 r. o sygn. akt II NSNc 267/24 uwzględnił skargę nadzwyczajną wniesioną przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców i uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie w sprawie o wysokość podstawy wymiaru składek osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą. Rzecznik w skardze nadzwyczajnej podkreślał, iż Zakład nie mógł podważać podstawy wymiaru składek, pomimo iż dotyczy przedsiębiorcy, który podstawę wymiaru składek podwyższył w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności gospodarczej, tj. w lipcu 2018 r.

W ocenie Rzecznik MŚP wygrana ta ma wyjątkową rangę, ponieważ w zeszłym roku Sąd Najwyższy Uchwałą w Składzie Siedmiu Sędziów z dnia 29 listopada 2023 r. III UZP 3/23 stwierdził, iż ZUS może weryfikować podstawę wymiaru składek przedsiębiorców w początkowym okresie działalności, nawet jeśli nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał jednak, iż ustawodawca od stycznia 2016 r. wprowadził nowy zoptymalizowany algorytm naliczania świadczeń. Tym samym wyeliminowano potencjalne nadużycia wynikające z podwyższania przez przedsiębiorców podstaw wymiaru składek.

Uchwała z dnia 29 listopada 2023 r. nie ma wpływu na orzekanie w sprawach, w których organ rentowy podważył wysokość podstawy wymiaru składek przedsiębiorców, którzy podstawę podwyższyli w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r., tj. w okresie obowiązywania zoptymalizowanego algorytmu obliczania świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

Rzecznik podkreślił, iż wciąż aktualna jest Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2010 r. II UZP II 1/10, zgodnie z którą w sytuacji, gdy ZUS nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej, nie posiada kompetencji do podważania zadeklarowanej przez przedsiębiorcę podstawy wymiaru składek.

„Rzecznik kilkukrotnie po podjęciu tej Uchwały wygrywał wskutek skargi nadzwyczajnej w sprawach, w których przedsiębiorcy podwyższyli podstawę wymiaru składek. Lecz jest to pierwsza wygrana skarga nadzwyczajna Rzecznika po podjęciu Uchwały z dnia 29 listopada 2023 r., gdy przedsiębiorca podwyższył podstawę wymiaru składek w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności gospodarczej.”– wskazuje Rzeczniczka Małych i Średnich Przedsiębiorców Agnieszka Majewska.

Źródło: Rzecznik MŚP