Ogólnikowość wyjaśnień nie popłaca w przetargu - wyrok Krajowej Izby Odwoławczej

Wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny muszą być konkretne, spójne i wyczerpujące już na etapie ich udzielania. Argumenty i dowody podnoszone dopiero na rozprawie przed Krajową Izbą Odwoławczą są spóźnione i nie mogą zostać wzięte pod uwagę.

Wątpliwości wobec najkorzystniejszej ceny pojawiły się w zorganizowanym przez Uniwersytet Warszawski przetargu na sprzątanie. Najtańsza z ofert opiewała na niespełna 20 mln zł, kolejne przekraczały 24 mln zł, a najdroższa 28 mln zł. Zamawiający wezwał zwycięzcę przetargu do wyjaśnień pod kątem rażąco niskiej ceny. Odpowiedź firmy nie wzbudziła jego zastrzeżeń mimo swej lakoniczności. Wykonawca poprzestał na wskazaniu, że kwota 5180 zł na jednego pracownika sprzątającego miesięcznie zawiera wszystkie koszty, w tym wynagrodzenie urlopowe wynoszące 20 dni (staż większości pracowników nie przekracza 10 lat) oraz koszty związane ze zwolnieniami lekarskimi (średnio trzy dni na pracownika w roku).

Druga w kolejności firma zakwestionowała te wyliczenia. W odwołaniu wniesionym do KIO przekonywała, że minimalne koszty związane z zatrudnieniem jednego pracownika to ponad 5829 zł. Wskazywała, że w wyjaśnieniach konkurenta pominięto wiele czynników (np. koszty odzieży roboczej, ekwiwalentu za pranie, szkoleń, składek na PPK czy badań lekarskich).

Skład orzekający nie miał wątpliwości, że wyjaśnienia wykonawcy nie są wystarczające do uznania ceny za realistyczną. Przede wszystkim z powodu ich lapidarności i ogólnikowości.

„W orzecznictwie wielokrotnie podkreślano i z tym należy się zgodzić, że obowiązkiem wykonawcy jest dostarczenie konkretnych, spójnych, jasnych, logicznych i wyczerpujących wyjaśnień wraz z dowodami na ich potwierdzenie. Wykonawca winien podać zamawiającemu wszystkie informacje dotyczące kalkulacji zaoferowanej ceny, m.in. sposoby kalkulacji, założenia do kalkulacji, istotne elementy mające wpływ na wysokość zaoferowanej ceny etc. Wyjaśnienia mają uzasadnić podaną w ofercie cenę oraz rozwiać wątpliwości zamawiającego co do wystąpienia rażąco niskiej ceny” – podkreślono w uzasadnieniu wyroku.

Zdaniem KIO wyjaśnienia nie wniosły do sprawy nic nowego. Nie wynika z nich, ilu pracowników miało być oddelegowanych do realizacji zamówienia, na jakiej podstawie są zatrudnieni, jaki mają staż pracy, jakie są dokładnie koszty zatrudnienia. Co gorsza, nawet skrótowe wyliczenia nie zostały podparte żadnymi dowodami.

Izba nie uwzględniła dodatkowych informacji, które przedsiębiorca próbował przedstawiać w trakcie rozprawy.

„To wszystko, co próbował uczestnik postępowania wykazać w postępowaniu odwoławczym, obowiązany był zrobić na etapie składania wyjaśnień. Na etapie postępowania odwoławczego izba bierze pod uwagę złożone wyjaśnienia, a nie nowe twierdzenia i dowody, które nie znajdują odzwierciedlenia w treści wyjaśnień” – uzasadniła. ©℗

• Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 5 listopada 2024 r., sygn. akt KIO 3866/24

(DGP z 12.12.2024)