Wyrok WSA w Krakowie z dnia 5 czerwca 2024 r., sygn. III SA/Kr 440/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Ewa Michna (spr.) Sędziowie: WSA Jakub Makuch Asesor WSA Marta Kisielowska Protokolant: specjalista Anna Chwalibóg po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 czerwca 2024 r. sprawy ze skargi B. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu z dnia 24 lipca 2023 r. nr SKO-NP-4115-228/23 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 22 maja 2023 r. Wójt Gminy L. odmówił skarżącej (B. S.) przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad mężem.

Organ wskazał, że skarżąca nie spełniła przesłanek warunkujących przyznanie wnioskowanego świadczenia, określonych ustawą z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 323) – dalej "u.ś.r.". W ocenie organu art. 17 ust.1 u.ś.r. nie przewidywał możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego małżonkowi z tytułu sprawowania opieki nad współmałżonkiem, gdyż zgodnie z art. 128 k.r.i.o. "Obowiązek dostarczani środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo". Ponadto, w przypadku specjalnego zasiłku opiekuńczego - świadczenie to przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami k.r.i.o. ciąży obowiązek alimentacyjny, także małżonkom. Brak było natomiast analogicznego przepisu w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego. Stanowisko to potwierdzał również Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie w piśmie z 18 czerwca 2019 r., znak: WP-V990.37.2019.

Nie została również spełniona przesłanka z art. 17 ust.1b u.ś.r. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. K 38/13 miał charakter zakresowy i nie wywoływał skutku określonego w art. 190 ust. 1 i 3 Konstytucji, tj. utraty mocy obowiązującej zakwestionowani przepisu. Wyrok ten w szczególności nie kreował nowego prawa do żądania świadczenia przez opiekunów dorosłych niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność ich podopiecznych powstała już po okresie dzieciństwa. Powołany wyrok stanowił jedynie zalecenie dla ustawodawcy do zmiany tego przepisu, nie przesądzał jednak, jaki model ustalenia świadczeń dla tych opiekunów można przyjąć. Stanowisko to potwierdza również Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie w opinii z dnia 23 sierpnia 2019 r., znak: WP-V.990.43.2019.