Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 31 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.236.2024.1.AR

Brak podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanego przekazania przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej. Kwestia zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy dla transakcji przekazania przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanego przekazania przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej (pytanie oznaczone nr 1) – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 4 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

1) braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanego przekazania przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej (pytanie oznaczone nr 1)

2) kwestii zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy dla transakcji przekazania przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej (pytanie oznaczone nr 2).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowany będący stroną postępowania:

KD

2) Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

KJ

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcy są osobami fizycznymi będącymi polskim rezydentami podatkowymi, podlegającymi w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wnioskodawcy są małżeństwem, w którym panuje ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą A (dalej: „A”), której przeważającym przedmiotem działalności zgodnie z wpisem do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jest Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKD 68.20.Z). W ramach działalności A Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Zainteresowana nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Wnioskodawcy planują zabezpieczyć pod kątem finansowym i edukacyjnym członków swojej rodziny poprzez wdrożenie narzędzi służących pomnażaniu majątku rodzinnego. Zamiarem Wnioskodawców jest umożliwienie integracji majątku rodzinnego i zarządzania nim w sposób pozwalający na dostarczanie środków utrzymania obecnym i przyszłym pokoleniom. W związku z powyższym, Wnioskodawcy rozważają utworzenie fundacji rodzinnej z siedzibą w Polsce (dalej: „Fundacja” lub „Fundacja rodzinna”). Fundacja rodzinna będzie utworzona i zarejestrowana zgodnie z ustawą z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 326 ze zm.; dalej: „Ustawa o fundacji rodzinnej”).

Fundatorem Fundacji rodzinnej będzie Wnioskodawca lub Wnioskodawcy (tj. Wnioskodawca wraz z Zainteresowaną), natomiast beneficjentami Fundacji rodzinnej oprócz Wnioskodawcy (lub oprócz Wnioskodawcy i Zainteresowanej) będą osoby fizyczne z kręgu najbliższej rodziny Wnioskodawców. Fundacja zostanie powołana z zachowaniem wszystkich wymogów formalnych określonych przepisami Ustawy o fundacji rodzinnej i zostanie wpisana do właściwego rejestru. Statut Fundacji rodzinnej będzie regulował m.in. możliwość i zakres przyznawania świadczeń na rzecz beneficjentów.

Wnioskodawcy w ramach swojego majątku prywatnego posiadają udziały w spółce B, wpisanej do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy pod numerem KRS (…), posiadającej NIP: (…) (dalej: „Spółka” lub „B”). Wnioskodawca posiada (…) udziałów w Spółce, a Zainteresowana posiada (…) udziałów (dalej: „Udziały”). Udziały Wnioskodawców objęte są wspólnością ustawową małżeńską.

Nabycie Udziałów w Spółce przez Wnioskodawców nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a związku z nabyciem Udziałów, Wnioskodawcom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

Spółka jest podmiotem utworzonym według prawa polskiego oraz podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Rok podatkowy Spółki jest zgodny z rokiem kalendarzowym. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca został powołany do pełnienia w Spółce funkcji Prezesa Zarządu, a Zainteresowana do pełnienia funkcji Członka Zarządu na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.; dalej: „Kodeks spółek handlowych”). Wnioskodawcy w ramach pełnienia swoich funkcji działają i wykonują czynności przewidziane w przepisach Rozdziału 3 Organy Spółki, Odział 1 Zarząd Kodeksu spółek handlowych, w szczególności Wnioskodawcy prowadzą sprawy Spółki i ją reprezentują. W związku z pełnieniem ww. funkcji Wnioskodawcy otrzymują od Spółki wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę.

Wnioskodawca oraz Zainteresowana nie są członkami rady nadzorczej Spółki, która zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek handlowych jest organem sprawującym stały nadzór nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Wnioskodawcom jako wspólnikom Spółki przysługuje prawo indywidualnej kontroli spraw Spółki w rozumieniu Kodeksu Spółek Handlowych (art. 212 Kodeksu spółek handlowych), które nie wykracza jednak poza zwykłe prawa i obowiązki wspólnika.

Wnioskodawcy nie świadczyli w przeszłości i nie świadczą obecnie w ramach działalności gospodarczej na rzecz Spółki żadnych usług podlegających opodatkowaniu VAT, w szczególności nie świadczyli oraz nie świadczą na rzecz Spółki usług administracyjnych, rachunkowych, informatycznych, finansowych, handlowych lub technicznych.

Wnioskodawcom jako wspólnikom Spółki przysługuje prawo do udziału w zyskach Spółki (tj. dywidendy) stosowne do posiadanych udziałów. Dywidendy przekazywane są Wnioskodawcy i Zainteresowanej w formie pieniężnej.

B jest spółką, której przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej, zgodnie z danymi prezentowanymi w odpisie aktualnym z Krajowego Rejestru Sądowego, jest Produkcja pozostałych mebli (PKD 31.09.Z) i również cała faktyczna działalność Spółki koncentruje się na produkcji (…). Spółka jest profesjonalnym producentem (…) o wieloletnim doświadczeniu, której początki sięgają roku (…). Profil produkcji obejmuje szeroki asortyment taki jak: (…). Działalność operacyjna Spółki polega zatem na produkcji (…) i ich późniejszej sprzedaży.

Spółka posiada kompleksowy zespół aktywów materialnych i niematerialnym w tym wyspecjalizowane parki maszynowe, zapasy, środki pieniężne, personel i inne składniki służące jej do prowadzenia działalności operacyjnej polegającej na produkcji (…). Oprócz ww. aktywów Spółka jest również właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych (dalej łącznie jako: „Nieruchomości”). Nieruchomości są wykorzystywane przez Spółkę przede wszystkim do prowadzenia działalności operacyjnej Spółki, tj. do produkcji (…), która odbywa się w trzech zakładach produkcyjnych. Wnioskodawcy wskazują, że niewielka część posiadanych Nieruchomości, w których obecnie nie jest prowadzona produkcja (…), jest aktualnie wynajmowana przez Spółkę.

Oprócz powyżej wskazanych Nieruchomości, których właścicielem lub użytkownikiem wieczystym jest Spółka, Spółka nie posiada innych praw rzeczowych dających ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości ani innych udziałów i innych tytułów prawnych dających ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Wnioskodawcy nie wykluczają wniesienia do Fundacji rodzinnej mienia m.in. w postaci Udziałów Spółki w drodze umowy darowizny dokonanej na rzecz Fundacji rodzinnej. Przy czym Wnioskodawcy nie wykluczają, iż wniesienie mienia w tym m.in. Udziałów w Spółce nastąpi na rzecz Fundacji rodzinnej w organizacji, która powstanie z chwilą sporządzenia aktu założycielskiego w formie aktu notarialnego.

W konsekwencji wniesienia przez Wnioskodawców mienia w postaci Udziałów Spółki do Fundacji rodzinnej, Fundacja rodzinna stanie się udziałowcem Spółki. Wnioskodawcy wnosząc do Fundacji rodzinnej ww. mienie nie otrzymają w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby Wnioskodawcom tytuł prawny do wniesionego do Fundacji rodzinnej majątku w postaci Udziałów lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu. Wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej nie będzie wiązało się również z żadną odpłatnością (w postaci wynagrodzenia lub świadczenia wzajemnego za wniesienie udziałów Spółki) ze strony Fundacji rodzinnej na rzecz Wnioskodawców.

Wnioskodawcy nie prowadzą działalności zarobkowej w oparciu o Udziały. Wnioskodawcy nie zajmują się nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w sposób profesjonalny. Wnioskodawcy nie prowadzą działalności maklerskiej ani brokerskiej, posiadanie Udziałów w Spółce nie było i nie jest również bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej Wnioskodawców.

Zarówno Wnioskodawca, jak i Zainteresowana nie świadczyli i nie świadczą obecnie usług, których przedmiotem są usługi przechowywania udziałów i zarządzania nimi.

W związku z powyższym, Wnioskodawcy powzięli wątpliwość, czy planowane wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej będzie podlegało opodatkowaniu VAT, ewentualnie, czy planowane wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej zostanie objęte zwolnieniem z VAT.

Pytania

1. Czy planowane wniesienie przez Wnioskodawców Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej będzie podlegało opodatkowaniu VAT?

2. W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, Wnioskodawcy zwracają się z pytaniem, czy planowane wniesienie przez Wnioskodawców Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej zostanie objęte zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawców w zakresie pytania nr 1.

Zdaniem Wnioskodawców, wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

Stanowisko Wnioskodawców w zakresie pytania nr 2.

W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, zdaniem Wnioskodawców, wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej zostanie objęte zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy o fundacji rodzinnej, fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.

Stosownie do art. 2 ust. 2 ww. ustawy, przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.

W myśl art. 17 Ustawy o fundacji rodzinnej, fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100.000 zł.

Ponadto, zgodnie z art. 20 ww. ustawy, fundacja rodzinna nie może zwracać fundatorowi mienia wniesionego na pokrycie funduszu założycielskiego ani w całości, ani w części, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 Ustawy o fundacji rodzinnej, z chwilą sporządzenia aktu założycielskiego albo ogłoszenia testamentu powstaje fundacja rodzinna w organizacji. Zgodnie z art. 23 ust. 3 Ustawy o fundacji rodzinnej, fundacja rodzinna w organizacji zarządza we własnym imieniu posiadanym majątkiem i zapewnia jego ochronę, w szczególności nabywa prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciąga zobowiązania, pozywa i jest pozywana. Zgodnie z art. 23 ust. 6 Ustawy o fundacji rodzinnej, do fundacji rodzinnej w organizacji w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące fundacji rodzinnej.

Ustawa o fundacji rodzinnej dopuszcza wniesienie mienia do fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny. Jak stanowi bowiem art. 28 ust. 2 Ustawy o fundacji rodzinnej, mienie wniesione do fundacji rodzinnej w drodze darowizny albo spadku przez:

1)fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo – uważa się za wniesione przez fundatora;

2)inne osoby – uważa się za wniesione przez fundację rodzinną.

Zgodnie z przepisem art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Powyższy przepis wskazuje, że darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Z cytowanych przepisów Ustawy o fundacji rodzinnej wynika, że Fundacja rodzinna tworzona jest w celu gromadzenia majątku rodzinnego, zarządzania nim oraz zabezpieczenia potrzeb finansowych jej beneficjentów.

W uzasadnieniu do projektu Ustawy o fundacji rodzinnej wskazano m.in., że „Skutki podatkowe w zakresie VAT transakcji i zdarzeń dokonywanych w związku z wprowadzeniem do systemu prawnego fundacji rodzinnej będą określane w konkretnych stanach faktycznych w oparciu o istniejące krajowe przepisy o VAT z uwzględnieniem regulacji wynikających z dyrektywy VAT i innych przepisów unijnych. Ustawa nie wprowadza zmian w tym zakresie”.

Z powyższego wynika, że zdarzenia dotyczące Fundacji rodzinnej powinny być analizowane z uwzględnieniem m.in. krajowych przepisów o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyższego wynika, iż pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą, w myśl art. 7 ww. ustawy. Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednoznacznie przy tym wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Określony w ustawie o VAT zakres opodatkowania podatkiem VAT wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał w charakterze podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 ww. ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawców, wskazane przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów, bądź świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji, bowiem formalne posiadanie statusu podatnika VAT czynnego przez dany podmiot nie jest okolicznością, która przesądzać będzie o tym, że jest on podatnikiem VAT na gruncie danej transakcji.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28 kwietnia 2023 r., sygn. I FSK 598/20 sam formalny status podmiotu dokonującego dostawy jako podatnika nie stanowi przesłanki wystarczającej do uznania, że podmiot ten jest podatnikiem w odniesieniu do konkretnej transakcji. Podobnie zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku wydanym w składzie siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, gdzie wskazano, iż: „ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług”.

Biorąc pod uwagę powyższe orzeczenia należy zatem wskazać, iż jeśli nawet jakaś czynność jest dokonywana przez podmiot mający status podatnika VAT w ogóle, to będzie ona podlegała opodatkowaniu tym podatkiem jedynie wówczas, gdy zostanie dokonana w okolicznościach pozwalających na przypisanie jej cech działalności gospodarczej, a zatem jeśli będzie miała ona charakter profesjonalny i ciągły.

Konieczność spełnienia tego warunku opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest mocno akcentowana również w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). Wynika z niego, że w przypadku osób fizycznych, nawet jeśli są one podatnikami VAT, transakcje przez nich dokonane podlegają opodatkowaniu wyłącznie wówczas, gdy dana czynność ma charakter działalności gospodarczej. Jak wskazał TSUE przykładowo w wyroku z dnia 4 października 1995 r. w sprawie C-291/92 Dieter Ambrecht, jeśli podatnik w rozumieniu artykułu 2(1) VI Dyrektywy (Szósta Dyrektywa Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych (Dz. U. UE. L. z 1977 r. Nr 145, str. 1 z późn. zm.; „dalej: „VI Dyrektywa”) uchylona wraz z wejściem w życie Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. z 2006 r. Nr 347, str. 1 z późn. zm.), sprzedaje majątek, którego część przeznaczył na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością i którą to część zarezerwował na potrzeby osobiste, w odniesieniu do sprzedaży tej części nie występuje on jako podatnik, a transakcja taka nie podlega zatem opodatkowaniu VAT.

W ocenie Wnioskodawców, rozporządzenie majątkiem prywatnym (osobistym), który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży nie jest przejawem prowadzenia działalności gospodarczej. Nie jest również podatnikiem VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko zbywa majątek osobisty. Jak wskazał przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”) w interpretacji indywidualnej z dnia 8 lipca 2019 r., znak: 0114-KDIP1-3.4012.164.2019.3.JG:

• „Działalność handlowa oznacza dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży, wskazujący na zamiar kontynuacji tej działalności. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz do spożytkowania w celach osobistych”.

W podobnym tonie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w przywołanym już wyroku z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07 podnosząc, że:

• „(…) majątek prywatny nabywany był na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem na działalność handlową, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika podatku od towarów i usług”.

W odniesieniu do powyższego Wnioskodawcy pragną podkreślić, że od momentu nabycia Udziałów, Wnioskodawcy traktowali Udziały jako swój majątek prywatny.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawców, wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT, ponieważ będzie czynnością zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Posiłkując się ww. przepisami oraz stanowiskami judykatury i organów podatkowych, w ocenie Wnioskodawców, należy stwierdzić, że:

· nie każda czynność dokonana przez podmiot, mający status podatnika VAT będzie podlegać opodatkowaniu VAT, bowiem status podatnika VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu;

· w konsekwencji za działalność rodzącą obowiązki w podatku VAT, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do działalności gospodarczej danego podmiotu.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych udziałów była wielokrotnym przedmiotem orzecznictwa TSUE. W wyrokach w sprawach C-60/90 Polysar Investments Netherlands BV z dnia 20 czerwca 1991 r. i C-155/94 Wellcome Trust Ltd z dnia 20 czerwca 1996 r. oraz w sprawie C-80/95 Harnas & Helm CV z dnia 6 lutego 1997 r., TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika.

Natomiast w wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu VI Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Stanowisko to zostało podtrzymane w orzeczeniu z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG, gdzie TSUE odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, zgodnie z którym samo nabycie lub dzierżenie udziałów nie może być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. Samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu ww. Dyrektywy.

W orzeczeniu z dnia 20 czerwca 1996 r. C-155/94 w sprawie Welcome Trust Ltd TSUE wyraził natomiast stanowisko, że jeżeli objęcie udziałów nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie.

Powyższe stanowisko w odniesieniu do neutralności na gruncie VAT wniesienia majątku do Fundacji rodzinnej potwierdził również Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 29 września 2023 r., znak: 0114-KDIP1-3.4012.371.2023.3.PRM, w której stwierdził, iż wniesienie do fundacji rodzinnej części nieruchomości znajdującej się w majątku prywatnym wnioskodawcy nie stanowi działalności gospodarczej, a wnioskodawca nie działa w tej sytuacji jako podatnik VAT:

• „(…) dostawa pozostałej części domu jednorodzinnego, wybudowanego przez Pana na działce nr 1, która nie jest/nie była wynajmowana, znajdująca się w Pana majątku osobistym, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. W tej konkretnej sytuacji należy uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik Pana majątku osobistego, a nieodpłatna dostawa tej części budynku stanowić będzie realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym. Nie będzie Pan zatem działał jako podatnik podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1, w części dotyczącej uznania nieodpłatnego przeniesienia [na rzecz Fundacji rodzinnej] niewynajmowanej części domu jednorodzinnego (znajdującego się na działce nr 1) jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT uznaję za prawidłowe”.

Podobne stanowisko w odniesieniu do wniesienia do Fundacji rodzinnej majątku w postaci akcji zajął Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 29 lutego 2024 r., znak: 0112-KDIL1-3.4012.603.2023.2.MR, w której to Dyrektor KIS wskazał, że skoro wnioskodawczyni:

· nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług,

· jako fundator Fundacji rodzinnej oraz jednocześnie beneficjent, wnosząc do Fundacji rodzinnej akcje nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby jej tytuł prawny do wniesionego do Fundacji rodzinnej majątku w postaci akcji lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu,

· nie prowadzi działalności maklerskiej ani brokerskiej, a posiadanie akcji nie było i nie jest również bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej wnioskodawczyni,

· nie uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje planuje wnieść do Fundacji rodzinnej,

· a wniesienie akcji do Fundacji rodzinnej nie będzie wiązało się z żadną odpłatnością

– to w konsekwencji nie będą spełnione przesłanki warunkujące uznanie czynności wniesienia akcji do Fundacji rodzinnej za działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a ww. wnioskodawczyni nie uzyska statusu podatnika podatku VAT w tym zakresie. Organ potwierdził przy tym, iż w takiej sytuacji wniesienie przez wnioskodawczynię akcji do Fundacji rodzinnej, „(…) nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ będzie czynnością zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, a nie przejawem prowadzenia działalności gospodarczej”.

Wniesienie majątku, w tym przedmiotowych Udziałów, do Fundacji rodzinnej, jak już wyżej wskazano, jest czynnością odbywającą się pod tytułem darmowym podobnie jak dokonanie darowizny, która również jest czynnością nieodpłatną. W zakresie skutków podatkowych dokonania darowizny udziałów lub akcji na gruncie VAT wielokrotnie wypowiadał się Dyrektor KIS. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2023 r., znak: 0114-KDIP4-3.4012.720.2022.2.IG dotyczącej darowizny udziałów w spółce prawa handlowego Dyrektor KIS orzekł, iż darowizna taka dokonana na rzecz męża wnioskodawczyni nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT na podstawie ustawy o VAT. Organ wskazał przy tym, iż:

· „(…) czynność samego nabycia/sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły. Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze”.

· „(…) w analizowanym przypadku nie będą spełnione przesłanki warunkujące uznanie transakcji darowizny udziałów w spółce jawnej za działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a Pani nie uzyska statusu podatnika podatku od towarów i usług w tym zakresie. (…) W przedstawionych okolicznościach sprawy wskazana czynność darowizny udziałów nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ będzie czynnością zwykłego zarządu majątkiem prywatnym a nie przejawem prowadzenia działalności gospodarczej”.

Podobnie w stosunku do darowizny udziałów w spółce prawa handlowego wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 14 lutego 2017 r., znak: 3063-ILPP3.4512.176.2016.2.HW, gdzie wskazał m.in., że jeśli podatnik (i) nie będzie uczestniczyć w zarządzaniu spółką, której udziały posiada oraz (ii) rozporządzenie udziałami nie będzie prowadzone w ramach działalności maklerskiej w spółce nie będzie traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT, a podmiot dokonujący tej czynności nie uzyska statusu podatnika w tym zakresie. Organ w odniesieniu do rozpatrywanego stanu faktycznego orzekł przy tym, że:

• „(…) brak jest przesłanek pozwalających na uznanie, że darowiznę udziałów, tj. tzw. ogół praw i obowiązków w Spółce jawnej na rzecz innej osoby fizycznej (ojca Zainteresowanego) zaliczyć należy do płaszczyzny zawodowej Wnioskodawcy. Zainteresowany nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT i nie prowadzi działalności maklerskiej, brokerskiej, ani innej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zainteresowany nie uczestniczy i nie będzie uczestniczył na moment dokonania darowizny w zarządzaniu Spółką Jawną, której udziałami dysponuje, poprzez świadczenie na jej rzecz usług zarządczych podlegających opodatkowaniu. Ponadto w opisie sprawy wskazano, że posiadanie udziału w Spółce nie będzie stałym, bezpośrednim i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej Wnioskodawcy. W ramach omawianej czynności Wnioskodawca nie uzyska od Obdarowanego, ani od podmiotu trzeciego, żadnego wynagrodzenia/świadczenia w zamian za dokonaną darowiznę.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy oraz orzecznictwo TSUE, jak również przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy uznać, że darowizna udziału w prawach i obowiązkach Wnioskodawcy (wspólnika Spółki Jawnej) na rzecz ojca nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast Wnioskodawca nie uzyska statusu podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy w odniesieniu do tej czynności. Z kolei czynność przekazania w formie darowizny przez Wnioskodawcę udziału (ogółu praw i obowiązków) w Spółce Jawnej na rzecz Obdarowanego, pozostanie poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług – nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem”.

Posiłkując się ww. przepisami oraz stanowiskami judykatury i organów podatkowych, w ocenie Wnioskodawcy, należy stwierdzić, że zasadą jest uznanie, iż:

· aby dana czynność (w tym przeniesienie własności udziałów) była opodatkowana podatkiem VAT, musi spełniać dwie przesłanki, tj. musi być objęta katalogiem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (czynnik przedmiotowy) i musi być wykonana przez podmiot będący podatnikiem VAT z tytułu tej czynności (czynnik podmiotowy);

· przeniesienie własności udziałów nie stanowi działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący takiej czynności nie ma statusu podatnika z tytułu jej wykonania, nawet jeżeli z tytułu wykonywania innej działalności jest podatnikiem.

Od tej zasady orzecznictwo TSUE przewiduje jednak pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania udziałów wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, w określonych okolicznościach, a mianowicie gdy:

1)sprzedaż udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,

2)posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej,

3)posiadacz udziałów uczestniczy w zarządzaniu spółką, której udziały posiada.

Odnosząc się do pierwszej i drugiej i z wyżej wymienionych przesłanek Wnioskodawcy wskazują, iż nie prowadzą Oni działalności maklerskiej i brokerskiej oraz wniesienie do Fundacji rodzinnej Udziałów nie nastąpi w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej, a posiadanie Udziałów nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej Wnioskodawców.

W odniesieniu natomiast do trzeciej z wyżej wskazanych przesłanek TSUE w orzeczeniu z dnia 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne SA stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne SA usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.

Natomiast w orzeczeniu z dnia 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 (2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.

W orzeczeniu TSUE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, TSUE podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.

Biorąc pod uwagę powyższe orzecznictwo należy wskazać, iż:

· samo zaangażowanie zbywcy udziałów w zarządzanie spółką, której udziały są przedmiotem zbycia bez świadczenia usług na rzecz tej spółki podlegających VAT, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza;

· przypadki, w których TSUE uznawał posiadanie udziałów i obrót nimi za działalność gospodarczą dotyczyły szczególnych sytuacji, gdzie w związku z posiadaniem udziałów zbywcy wykonywali szereg usług podlegających VAT na rzecz podmiotów kontrolowanych oraz cały sens i cel ich działalności oparty był na kontroli podmiotów gospodarczych przez posiadanie ich udziałów.

Poparcie powyższej argumentacji można znaleźć również w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 25 czerwca 2010 r., o sygn. akt I SA/Op 176/10, w którym Sąd stwierdził, iż w odniesieniu do sprzedaży udziałów w spółce dokonywanej przez podmiot, który nie trudni się działalnością polegającą na pośrednictwie finansowym, tego rodzaju czynności nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Co więcej Sąd wskazał, iż samo pełnienie funkcji członka zarządu, powiązane z posiadaniem udziałów i ich sprzedażą, nie czyni z Wnioskodawcy podatnika tego podatku, gdyż zarządzanie Spółką wynikające z członkostwa w jej zarządzie nie ma jakiegokolwiek związku ze sprzedażą udziałów w tej spółce. Sąd podkreślił przy tym, że:

· „(…) interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od powyższej zasady sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką stwierdzić należy, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki. Zgodzić się więc należy ze skarżącym, że samo pełnienie funkcji członka zarządu, powiązane z posiadaniem udziałów i ich sprzedażą, nie czyni z wnioskodawcy podatnika tego podatku, gdyż w opisanym stanie faktycznym brak jest podstaw do stwierdzenia, by zarządzanie spółką wynikające z członkostwa w jej zarządzie miało jakiegokolwiek związek ze sprzedażą udziałów w tej spółce”.

· „Zarządzanie spółką będzie działalnością gospodarczą tylko pod wyżej wskazanymi warunkami, a zatem przy stwierdzeniu dokonywania transakcji podlegających opodatkowaniu, w tym przypadku między spółką a podatnikiem, który udziały w tej spółce posiada i równocześnie pozostaje w jej zarządzie. Niewątpliwie mogłoby to mieć miejsce w przypadku, gdyby podatnik zawodowo trudnił się zarządzaniem innymi podmiotami i czerpał z tego tytułu korzyści, a czynności zarządzania stanowiłyby zawodową płaszczyznę jednostki, na który to warunek organ sam wskazał jako niezbędną przesłankę uznania danej aktywności podmiotu za działalność gospodarczą. Jak wynika z przytaczanego orzecznictwa ETS, nie każde uczestnictwo w zarządzie przedsiębiorstwa pozwala na uznanie zarządzania za działalność gospodarczą, lecz tylko takie, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji opodatkowanych”.

Powyższe stanowisko potwierdził również Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 23 kwietnia 2018 r., znak: 0113-KDIPT1-2.4012.90.2018.3.KW wydanej w stosunku do wnioskodawcy, który planował zbyć udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której pełnił funkcję prezesa zarządu. Wnioskodawca podkreślił we wniosku, iż wykonuje na rzecz spółki czynności administracyjne, finansowe czy negocjacyjne, jednak czyni to w ramach swoich kompletacji jako prezes zarządu i nie wykonuje na rzecz spółki usług opodatkowanych VAT. W tak przedstawionym stanie faktycznym Dyrektor KIS wskazał, że:

· „W przedmiotowej sprawie – jak wynika z treści wniosku – sprzedaż przez Wnioskodawcę udziałów w Spółce nie będzie prowadzona w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej. Ponadto posiadanie udziałów nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Dodatkowo Wnioskodawca uczestnicząc w zarządzaniu Spółką nie wykonuje dla tej spółki usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług”.

· „Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, jak również orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, iż czynność sprzedaży przez Wnioskodawcę udziałów w Spółce kapitałowej, w opisanej sytuacji, nie będzie traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast ich zbywca (Wnioskodawca) nie uzyska statusu podatnika w tym zakresie”.

Podobne stanowisko wyraził Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 27 grudnia 2023 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.683.2023.8.IO wydanej w stosunku do wnioskodawcy, który planował zbyć udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której pełnił funkcję w zarządzie spółki. Wnioskodawca wskazał, iż otrzymuje wynagrodzenie z tytułu powołania do pełnienia funkcji w zarządzie spółki oraz, że nie świadczy żadnych innych usług na rzecz Spółki – poza czynnościami o charakterze zarządczym, za które otrzymuje wynagrodzenie z tytułu powołania do pełnienia funkcji w zarządzie spółki. Wnioskodawca podkreślił również, iż nie dokonywał na rzecz Spółki czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności nie świadczył usług: administracyjnych, rachunkowych, informatycznych, finansowych, handlowych lub technicznych. W tak opisanym stanie faktycznym Dyrektor KIS orzekł, że:

· „Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa jak również orzecznictwa TSUE pozwala stwierdzić, że skoro – jak wynika z treści wniosku - nie dokonywał Pan i nie dokonuje na rzecz Spółki czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności nie świadczył Pan usług: administracyjnych, rachunkowych, informatycznych, finansowych, handlowych lub technicznych, nie ma Pan wpływu na cenę towarów i usług, pełni Pan funkcję w Zarządzie natomiast nie świadczy Pan żadnych innych usług na rzecz Spółki – poza czynnościami o charakterze zarządczym, za które otrzymuje wynagrodzenie z tytułu powołania, to czynność odpłatnego zbycia udziałów przez Pana, w opisanej sytuacji, nie będzie traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług”.

· „Samo pełnienie funkcji członka zarządu, powiązane z posiadaniem udziałów i ich sprzedażą, nie czyni z Pana podatnika, gdyż w opisanym zdarzeniu brak jest podstaw do stwierdzenia, by zarządzanie Spółką wynikające z członkostwa w jej zarządzie miało związek ze sprzedażą udziałów. Uczestniczy Pan wprawdzie w zarządzaniu Spółką, lecz nie kontroluje i nie prowadzi działalności zarobkowej w oparciu o te udziały, nie wykonuje w ramach działalności gospodarczej usług na rzecz Spółki, której udziały Pan posiada”.

Biorąc pod uwagę powyżej przedstawioną argumentację oraz uwzględniając okoliczność, iż:

· Wnioskodawcy w związku z wniesieniem do Fundacji rodzinnej Udziałów w Spółce nie działają jako podatnicy VAT;

· Udziały stanowią składnik majątku prywatnego Wnioskodawców (tj. niezwiązanego z działalnością gospodarczą Wnioskodawców), a wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej stanowić będzie realizację prawa do rozporządzania majątkiem prywatnym Wnioskodawców;

· Wnioskodawcy nie zajmują się nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w sposób profesjonalny;

· Wnioskodawcy nie prowadzą działalności maklerskiej i brokerskiej (w konsekwencji również wniesienie do Fundacji rodzinnej Udziałów nie nastąpi w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej);

· Wnioskodawcy nie prowadzą również działalności gospodarczej w zakresie przechowywania i zarządzania udziałami;

· posiadanie Udziałów w Spółce nie było i nie jest również bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej Wnioskodawców;

· Wnioskodawcy w ramach pełnienia funkcji w Zarządzie Spółki działają i wykonują czynności przewidziane w przepisach Rozdziału 3 Organy Spółki, Odział 1 Zarząd Kodeksu spółek handlowych, w szczególności Wnioskodawcy prowadzą sprawy Spółki i ją reprezentują;

· Wnioskodawcy nie świadczyli w przeszłości i nie świadczą obecnie na rzecz Spółki żadnych usług podlegających opodatkowaniu VAT, w szczególności nie świadczyli oraz nie świadczą usług administracyjnych, rachunkowych, informatycznych, finansowych, handlowych lub technicznych;

· Wnioskodawcy wnosząc do Fundacji rodzinnej Udziały nie otrzymali w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby Wnioskodawcom tytuł prawny do wniesionego do Fundacji rodzinnej majątku w postaci Udziałów lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu;

· wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej nie będzie wiązało się również z żadną odpłatnością (w postaci wynagrodzenia lub świadczenia wzajemnego za wniesienie Udziałów) ze strony Fundacji rodzinnej na rzecz Wnioskodawców

– należy, w ocenie Wnioskodawców, przyjąć, iż czynność wniesienia majątku w postaci Udziałów do Fundacji rodzinnej opisana w przedmiotowym opisie zdarzenia przyszłego nie będzie traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a Wnioskodawcy jako podmioty dokonujące tej czynności nie uzyskają statusu podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT w odniesieniu do ww. czynności.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawców, wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców w zakresie pytania nr 2.

W przepisach ustawy o VAT ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT w stosunku do niektórych czynności. Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ww. ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a)spółkach,

b)innych niż spółkach podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną

– z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1) tytuł prawny do towarów;

2) tytuł własności nieruchomości;

3) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

4) udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

5) prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Odnosząc się do kwestii zwolnienia z podatku VAT Udziałów w Spółce, która jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością wskazać również należy przepisy Kodeksu spółek handlowych.

I tak, zgodnie z art. 151 § 1-4 Kodeksu spółek handlowych, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

Natomiast w myśl art. 152 Kodeksu spółek handlowych, kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej.

Stosownie do art. 153 Kodeksu spółek handlowych, umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne.

Z kolei na podstawie art. 154 § 1-3 Kodeksu spółek handlowych, kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 5.000 złotych. Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego.

Biorąc po uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawców, zastosowanie zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT jest możliwe w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

1)wykonywane czynności stanowią usługi, których przedmiotem są udziały w spółkach,

2)wykonywane czynności nie stanowią usług przechowywania udziałów lub zarządzania nimi,

3)udziały będące przedmiotem wykonywanych usług nie odzwierciedlają tytułów prawnych ani praw majątkowych wymienionych w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT,

4)udziały będące przedmiotem wykonywanych usług nie dotyczą czynności wskazanych w art. 43 ust. 15 ww. ustawy.

Zdaniem Wnioskodawców, zwolnienie z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT znajdzie zastosowanie w odniesieniu do opisanego we wniosku wniesienia Udziałów do Fundacji rodzinnej, bowiem spełnia wszystkie wyżej przywołane warunki.

Odnosząc się do wyłączenia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT należy zauważyć, że opisanego we wniosku wniesienia Udziałów do Fundacji rodzinnej nie można w żadnym wypadku uznać za usługi przechowywania lub zarządzania udziałami. Tym samym, wyłączenie to nie znajdzie w tym przypadku zastosowania.

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawców, zastosowania nie znajdzie również żadne z wyłączeń przewidzianych w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT. Wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej nie stanowi bowiem czynności ściągania długów (w tym factoringu), usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu.

W ocenie Wnioskodawców, zastosowania nie znajdzie również żadna z przesłanek określonych w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT. Zdaniem Wnioskodawców, wniesienie do Fundacji rodzinnej Udziałów nie odzwierciedla tytułów ani praw, o których mowa w tym przepisie. Przedmiotem ww. czynności są bowiem Udziały w Spółce, będącej spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentują ogół praw i obowiązków związanych z majątkiem tej spółki. Odzwierciedlają one cząstkowe prawo wspólnika do całego majątku danej spółki, a nie pełne, nieograniczone prawo własności tego wspólnika do konkretnego składnika majątku tej spółki, np. nieruchomości. Stanowisko Wnioskodawców, zgodnie z którym udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie odzwierciedlają tytułu własności nieruchomości, praw rzeczowych dających prawo do korzystania z nieruchomości ani udziałów lub innych tytułów prawnych dających prawne lub faktyczne prawo własności nieruchomości lub jej części tejże spółki znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe, przykładowo w:

· interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 18 stycznia 2023 r., znak: 0112-KDIL1-3.4012.520.2022.1.KK dotyczącej wnioskodawcy pośredniczącego w sprzedaży udziałów w spółkach posiadających tytuł własności nieruchomości, których wartość rynkowa stanowi mniej niż 50% wartości sprzedawanych udziałów, w której Organ orzekł, że ww. transakcja korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT i podkreślił, że: „(…) w okolicznościach niniejszej sprawy nie będą miały zastosowania wyłączenia określone w ww. przepisach, w tym w szczególności w art. 43 ust. 16 ustawy, bowiem celem transakcji jest sprzedaż udziałów lub ogółu praw i obowiązków w A, a nie sprzedaż nieruchomości wchodzącej w skład majątku A (sprzedawca nie zbywa bowiem jednego składnika majątkowego, tylko prawa do wszystkich składników majątkowych A, jakie reprezentują posiadane przez sprzedawcę udziały lub ogół praw i obowiązków). Cel tej transakcji jest odzwierciedlony w umowie zawartej między sprzedawcą i nabywcą i w przyjętych zasadach wynagrodzenia sprzedawcy za udziały lub ogół praw i obowiązków, a nie za nieruchomość. Nie można w tej sytuacji uznać, że działania sprzedawcy koncentrują się jedynie na nieruchomości stanowiącej składnik majątku A. Ponadto, sprzedaż udziałów lub ogółu praw i obowiązków nie wpływa w żaden sposób na status prawny lub faktyczny nieruchomości. W jej ramach nie dochodzi do zmiany właściciela nieruchomości, lecz do zmiany właściciela udziałów podmiotu władającego nieruchomością. Z kolei A, której udziały lub ogół praw i obowiązków są przedmiotem transakcji, jest samodzielnym podmiotem gospodarczym posiadającym osobowość prawną. Obrót udziałami lub ogółem praw i obowiązków A posiadającej nieruchomość jest zatem obojętny dla stanu prawnego czy stanu faktycznego tej nieruchomości, który w ramach transakcji nie podlega zmianom. Wobec powyższego uznać należy, że Usługi pośrednictwa świadczone przez Wnioskodawcę, dotyczące zbycia udziałów lub ogółu praw i obowiązków w A na rzecz klienta będącego zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny w Polsce lub na rzecz klienta – osoby fizycznej niebędącego podatnikiem mającej miejsce zamieszkania w Polsce, w przypadku w którym A posiada tytuł własności nieruchomości, którego wartość rynkowa stanowi mniej niż 50% wartości sprzedawanych udziałów/ogółu praw i obowiązków w A korzysta i korzystać będzie ze zwolnienia, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy”.

· interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 19 marca 2020 r. znak: 0114-KDIP1-2.4012.748.2019.1.KST, w której Organ odstąpił od uzasadnienia prawnego i uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy pośredniczącego w sprzedaży udziałów spółki, do której należały spółki zależne, których majątek obejmuje przede wszystkim nieruchomości, zgodnie z którym: „(...) w przypadku polskich spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, udział w nich odzwierciedla cząstkowe prawo wspólnika do całego majątku danej spółki, a nie pełne, nieograniczone prawo własności tego wspólnika do konkretnego składnika majątku tejże spółki. To zaś powoduje, że posiadanie udziału w spółce nie odzwierciedla tytułu własności nieruchomości będącej własnością tejże spółki. Udziały Zbywanej Spółki reprezentują ogół praw i obowiązków związanych z majątkiem Zbywanej Spółki, w tym przede wszystkim w zakresie spółek zależnych, które należą do Spółki Zbywanej. Udziały Spółki Zbywanej związane są więc z ogółem praw i obowiązków dotyczących udziałów spółek zależnych. Udziały Spółki Zbywanej nie dotyczą więc tytułu prawnego do jakiekolwiek nieruchomości”.

· interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 13 maja 2015 r., znak: IPTPP2/4512-99/15-4/IR dotyczącej wnioskodawcy pośredniczącego w sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest właścicielem nieruchomości oraz właścicielem posadowionych na tej nieruchomości stanowiących odrębny przedmiot własności budynków i budowli, w której Organ stwierdził, że: „W świetle powołanych przepisów ustawy – Kodeks spółek handlowych – udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością to ogół praw i obowiązków wspólnika w spółce z o.o. (zarówno tych o charakterze korporacyjnym – prawo do uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników, jak i majątkowym – prawo do dywidendy). Równocześnie pojęcie „udziału” rozumieć należy jako część (ułamek) kapitału zakładowego. Udziały obejmowane są przez wspólników za wnoszone przez nich wkłady do spółki. Suma wszystkich udziałów musi równać się kapitałowi zakładowemu. Biorąc zatem pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż w okolicznościach niniejszej sprawy nie będą miały zastosowania wyłączenia określone w ww. przepisach, w tym w szczególności w art. 43 ust. 16 ustawy, ponieważ jak wynika z przepisów regulujących kwestie udziałów w spółce z o.o., udziały nie odzwierciedlają uprawnień w postaci prawa własności do składników majątkowych ww. spółki. Ponadto wskazać należy, że świadczenie przedmiotowych usług - jak wynika z opisu sprawy – nie dotyczy przechowywania i zarządzania udziałami. Wobec powyższego uznać należy, że pośrednictwo w sprzedaży udziałów korzystać będzie ze zwolnienia, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy”.

Ponadto, ocenie Wnioskodawców, sama okoliczność, że majątek Spółki obejmuje aktywa stanowiące m.in. nieruchomości nie pozwala na przyjęcie, iż Udziały w Spółce mogą zostać objęte zakresem stosowania art. 43 ust. 16 ustawy o VAT. Wniosek przeciwny prowadziłby do sytuacji, w której udziały każdej ze spółek, która posiada w swoich aktywach jakieś aktywa rzeczowe (w postaci towarów czy nieruchomości – art. 43 ust. 16 pkt 1 i 2 ustawy o VAT) wyłączone byłyby ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT – wyłączenie to w praktyce obejmowałoby więc udziały wszelkich spółek.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawców, mimo iż Spółka posiada nieruchomości to nieruchomości te zasadniczo służą wykonywaniu przez Spółkę jej właściwej działalności operacyjnej polegającej na produkcji (…). Spółka nie stanowi natomiast podmiotu utworzonego wyłącznie w celu umieszczenia w niej takich aktywów. W związku z powyższym nie można, zdaniem Wnioskodawców, uznać, iż planowane wniesienie Udziałów do Fundacji rodzinnej odzwierciedla tytuły prawne wskazane w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT.

Podobnie stwierdził Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 3 sierpnia 2018 r., znak: 0111-KDIB3-2.4012.347.2018.6.AZ odnoszącej się do wnioskodawcy, który planował zbyć udziały w spółce, której majątek obejmował m.in. nieruchomości. Wnioskodawca podkreślił w swoim stanowisku, iż spółka, której udziały planuje zbyć posiada w swoim majątku m.in. tytuły prawne do towarów, nieruchomości czy też prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, jednak aktywa te stanowią jedynie element majątku tej spółki służący wykonywaniu przez nią właściwej działalności gospodarczej. W tak przedstawionym stanie faktycznym Organ potwierdził, iż sprzedaż ww. udziałów korzystała będzie ze zwolnienia wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT, co w konsekwencji oznacza, iż zastosowania nie znajdzie wyłączenie przewidziane w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT oraz wskazał, że:

· „Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca uczestniczy w zarządzaniu E. C. sp. z o.o., w której udziały posiada oraz będzie świadczył na rzecz Spółki usługi opodatkowane podatkiem VAT, to działania Wnioskodawcy w takim zakresie wpisują się w definicję prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. W konsekwencji, wskazana we wniosku transakcja polegająca na sprzedaży przez Wnioskodawcę 91% udziałów, która nie korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże – z uwagi na treść przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy – korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT”.

Jak już zostało powyżej wskazane, w ocenie Wnioskodawców, sam fakt posiadania przez Spółkę, tytułu własności lub użytkowania wieczystego Nieruchomości, nie wyklucza automatycznie zastosowania zwolnienia z VAT, o którym stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT. Wnioskodawcy pragną podkreślić, że Spółka jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym Nieruchomości wykorzystywanych zasadniczo w prowadzonej działalności operacyjnej. Tym samym wskazane powyżej aktywa posiadane przez Spółkę mają jedynie charakter instrumentalny w stosunku do zasadniczej działalności Spółki polegającej na produkcji (…) i nie stanowią istoty powołania i funkcjonowania Spółki. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawców, Udziały w Spółce, które Wnioskodawcy planują wnieść do Fundacji rodzinnej nie odzwierciedlają tytułu własności nieruchomości, praw rzeczowych dających prawo do korzystania z nieruchomości ani udziałów lub innych tytułów prawnych dających prawne lub faktyczne prawo własności nieruchomości lub jej części. Posiadane przez Spółkę aktywa majątkowe w postaci Nieruchomości służą przede wszystkim wykonywaniu właściwej działalności gospodarczej polegającej na produkcji (…).

Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawców, przepis art. 43 ust. 16 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sprawie i tym samym, w przypadku uznania przez tut. Organ że wniesienie Udziałów Spółki do Fundacji rodzinnej podlega opodatkowaniu VAT (tj. w przypadku udzielenia przez tut. Organ negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1), planowana transakcja będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit a) ustawy o VAT.

Podobne stanowisko wyraził Dyrektor KIS:

· w interpretacji indywidualnej z dnia 14 lipca 2023 r., znak: 0114-KDIP4-3.4012.208.2023.1.RK dotyczącej wnioskodawcy pośredniczącego w sprzedaży udziałów w spółkach posiadających tytuł własności nieruchomości, których wartość rynkowa stanowi mniej niż 50% wartości sprzedawanych udziałów, w której Organ orzekł, że ww. transakcja korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT i podkreślił, że: „(…) Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana, dotyczące zbycia udziałów lub ogółu praw i obowiązków w SPV na rzecz klienta będącego zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny w Polsce lub na rzecz klienta - osoby fizycznej niebędącego podatnikiem mającej miejsce zamieszkania w Polsce, w przypadku w którym SPV posiada tytuł własności nieruchomości, którego wartość rynkowa stanowi mniej niż 50% wartości sprzedawanych udziałów/ogółu praw i obowiązków w SPV korzystają i korzystać będą ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy. Usługi pośrednictwa świadczone przez Pana, dotyczące zbycia akcji spółek akcyjnych w tej sytuacji korzystają i korzystać będą ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy”.

· w interpretacji indywidualnej z dnia 11 czerwca 2019 r., znak: 0112-KDIL1-3.4012.150.2019.2.KS dotyczącej wnioskodawcy pośredniczącego w sprzedaży udziałów w spółkach posiadających prawa do nieruchomości, w której Organ orzekł, że: Wnioskodawca wyjaśnił także, że Spółka i niektóre ze spółek zależnych posiadały własność nieruchomości wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej (działalność produkcyjna). Niemniej jednak, nieruchomości te nie stanowiły jedynego aktywa Spółki i spółek zależnych, jednocześnie wartość tych nieruchomości była niewielka w stosunku do wartości samej Spółki bądź spółek zależnych. Zatem biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy, powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, że opisane usługi pośrednictwa w sprzedaży udziałów Spółki wykonywane przez Zleceniobiorcę na rzecz Wnioskodawcy stanowią usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach i korzystają one ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy”.

· w interpretacji indywidualnej z dnia 20 września 2023 r., znak: 0113-KDIPT1-2.4012.432.2023.4.SM dotyczącej wnioskodawcy pośredniczącego w sprzedaży udziałów w spółkach, które mogły być właścicielami praw do autorskich projektów, udziałów w nieruchomościach, praw rzeczowych uprawniających do własności lub posiadania nieruchomości, jak również stronami umów najmu, dzierżawy nieruchomości, w której Organ orzekł, że ww. usługi dotyczące spółek posiadających wymienione aktywa korzystać mogą ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę powyżej przedstawioną argumentację oraz uwzględniając okoliczność, iż:

· wniesienie przez Wnioskodawców Udziałów w Spółce do Fundacji rodzinnej nie stanowi usługi przechowywania lub zarządzania Udziałami;

· wniesienie przez Wnioskodawców Udziałów w Spółce do Fundacji rodzinnej nie stanowi czynności ściągania długów (w tym factoringu), usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu;

· Spółka, w której Wnioskodawcy posiadają Udziały, jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym Nieruchomości wykorzystywanych przede wszystkim w prowadzonej działalności operacyjnej Spółki polegającej na produkcji (…);

· wskazane powyżej aktywa posiadane przez Spółkę, w której Wnioskodawcy posiadają Udziały, mają jedynie charakter instrumentalny w stosunku do zasadniczej działalności Spółki polegającej na produkcji (…) i nie stanowią istoty powołania i funkcjonowania Spółki

– należy, zdaniem Wnioskodawców, przyjąć, iż Udziały w Spółce, które Wnioskodawcy planują wnieść do Fundacji rodzinnej, nie odzwierciedlają sytuacji wskazanej w art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, w szczególności tytułu własności nieruchomości, praw rzeczowych dających prawo do korzystania z nieruchomości ani udziałów lub innych tytułów prawnych dających prawne lub faktyczne prawo własności nieruchomości lub jej części, co nie pozwala na przyjęcie, iż wniesienie do Fundacji rodzinnej Udziałów w Spółce może zostać objęte zakresem wyłączenia z art. 43 ust. 16 ustawy o VAT.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawców, w przypadku udzielenia przez tut. Organ negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 sformułowane w złożonym wniosku i przyjęciu, że wniesienie Udziałów Spółki do Fundacji rodzinnej w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej jest opodatkowane VAT, należy uznać, iż korzysta ono jednocześnie ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanego przekazania przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej (pytanie oznaczone nr 1) jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie natomiast do art. 7 ust. 2 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Biorąc pod uwagę zakres przedmiotowy czynności opodatkowanych, wynikający z art. 5 ustawy, należy rozważyć, czy darowizna akcji (udziałów) może być kwalifikowana w podatku od towarów i usług jako dostawa towarów albo świadczenie usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy:

Towarami są rzeczy oraz ich części a także wszelkie postacie energii.

Akcje są papierami wartościowymi, natomiast udział odzwierciedla wartość, jaką w kapitale zakładowym spółki pokrył obejmujący udział wspólnik. W jednym i drugim przypadku mamy do czynienia z inkorporowaniem określonych praw wspólników albo akcjonariuszy (swoistym „wyrażaniem”, „uosabianiem”, „określaniem” praw wspólników albo akcjonariuszy). Biorąc zatem pod uwagę powołaną definicję towaru, wynikającą z treści art. 2 pkt 6 ustawy, należy stwierdzić, że sprzedaż akcji i udziałów nie może być kwalifikowana na potrzeby opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako dostawa towarów.

Należy zatem rozważyć czy darowiznę akcji (udziałów) można zakwalifikować jako świadczenie usług.

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Powyższe przepisy wskazują, że darowiznę akcji (udziałów) można uznać za odpłatne świadczenie usług. Jednakże, aby uznać darowiznę akcji (udziałów) za czynność opodatkowaną na gruncie podatku od towarów i usług, niezbędne jest wykazanie, że świadczącym usługę jest podmiot określony w art. 15 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów bądź świadczenie usługi podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy/usługi mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Dodać w tym miejscy należy, że kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

I tak, zgodnie z art. 155 § 1 ustawy Kodeks cywilny, w myśl którego:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Natomiast działalność fundacji rodzinnej uregulowana została przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 326), zwanej dalej ustawą o fundacji rodzinnej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o fundacji rodzinnej:

1. Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.

2. Przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.

W myśl art. 5 ust. 1 ww. ustawy o fundacji rodzinnej:

Fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 221) tylko w zakresie:

1) zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;

2) najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;

3) przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;

4) nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;

5) udzielania pożyczek:

a) spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,

b) spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,

c) beneficjentom;

6) obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;

7) produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;

8) gospodarki leśnej.

Z cytowanych przepisów ustawy o fundacji rodzinnej wynika, że fundacja rodzinna tworzona jest w celu gromadzenia majątku rodzinnego przedsiębiorstwa, zarządzania nim oraz zabezpieczenia potrzeb finansowych beneficjentów tej fundacji. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji, dodatkowo przepisy ustawy o fundacji rodzinnej określają również zakres, w jakim fundacja może prowadzić działalność gospodarczą.

Zatem w sytuacji wykonywania czynności wpisujących się w definicję dostawy towarów, czy świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ustawy, a także mając na względzie przepisy art. 7, art. 8 i art. 15 należy wskazać, że fundacja rodzinna może być uznana za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą, tak jak każda inna osoba prawna i na takich samych zasadach. Z uwagi na specyfikę podatku VAT sama definicja działalności gospodarczej funkcjonuje w pewien sposób autonomicznie i nie jest rozpatrywana z perspektywy innych przepisów krajowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Dlatego też, że nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika, będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT planowanego przekazania przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyrokach w sprawach C-60/90 Polysar Investments Netherlands BV z 20 czerwca 1991 r. i C-155/94 Wellcome Trust Ltd z 20 czerwca 1996 r. oraz w sprawie C-80/95 Harnas & Helm CV z 6 lutego 1997 r., TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika.

Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Podobnie w orzeczeniu z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz, Trybunał odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, że samo nabycie lub dzierżenie akcji nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. Samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy.

Posiłkując się tym orzecznictwem, należy stwierdzić, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Dotyczy to sytuacji, gdy:

-posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada;

-sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;

-posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Udział w spółce posiadającej osobowość prawną jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem transakcji (prawo zbywalne), nie mieści się jednak ani w definicji towarów, ani usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/sprzedaży akcji, czy udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy.

Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły. Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.

Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financiën TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 (2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.

W orzeczeniu TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.

Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że „zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej”.

W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Tak samo w wyroku C-320/17 TSUE wskazał, że samo nabycie i posiadanie udziałów nie powinno być uznane, w rozumieniu dyrektywy VAT, za działalność gospodarczą przyznającą nabywcy lub posiadaczowi status podatnika. Trybunał podkreślił przy tym, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że uczestniczenie spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, w których nabyła ona udział lub akcje, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, w zakresie, w jakim skutkuje ono dokonywaniem transakcji podlegających opodatkowaniu VAT na podstawie art. 2 tej dyrektywy, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, finansowych, handlowych, informacyjnych i technicznych przez spółkę holdingową na rzecz spółek.

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką – WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Op 176/10, wyjaśnił że interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od powyższej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką, stwierdził że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki. Ponadto WSA wskazał, że samo pełnienie funkcji członka zarządu, powiązane z posiadaniem udziałów i ich sprzedażą, nie czyni z wnioskodawcy podatnika tego podatku, gdyż w opisanym stanie faktycznym brak jest podstaw do stwierdzenia, by zarządzanie spółką wynikające z członkostwa w jej zarządzie miało jakiegokolwiek związek ze sprzedażą udziałów w tej spółce. Sąd podkreślił, że przypadki, w których TSUE uznawał posiadanie udziałów i obrót nimi za działalność gospodarczą dotyczyły tych szczególnych sytuacji, gdzie w związku z posiadaniem udziałów spółki holdingowe wykonywały szereg usług na rzecz podmiotów kontrolowanych i cały sens i cel ich działalności oparty był na kontroli podmiotów gospodarczych przez posiadanie ich udziałów (np. wyrok ETS w sprawie C-16/00 z 27.09.2001 r.). Sąd przyjął, że w odniesieniu do sprzedaży udziałów w spółce dokonywane przez podmiot, który nie trudni się działalnością polegającą na pośrednictwie finansowym, tego rodzaju czynności nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. oraz art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 112/2006. Nie będzie również miało takiego charakteru zbycie udziałów w warunkach opisanych przez wnioskodawcę, który wprawdzie w zarządzaniu spółką uczestniczy, lecz nie posiada portfela udziału spółek i ich nie kontroluje, nie prowadzi działalności zarobkowej w oparciu o te udziały, nie wykonuje w ramach działalności gospodarczej różnego rodzaju usług na rzecz spółki, której udziały posiada.

Wskazać zatem należy, że nie każde uczestnictwo w zarządzie przedsiębiorstwa pozwala na uznanie zarządzania za działalność gospodarczą, lecz tylko takie, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji opodatkowanych.

Skoro, jak wynika z opisu sprawy:

· Państwa Udziały w Spółce objęte są wspólnością ustawową małżeńską;

· przekazanie przez Państwa Udziałów w Spółce nie będzie prowadzone w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;

· zarówno Pan, jak i Pana małżonka nie świadczyli i nie świadczą usług, których przedmiotem są usługi przechowywania udziałów i zarządzania nimi;

· posiadanie Udziałów w Spółce nie było i nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej zarówno Pana, jak i Pana małżonki;

· nabycie Udziałów w Spółce zarówno przez Pana, jak i Pana małżonkę nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT – w związku z nabyciem Udziałów, zarówno Wnioskodawcy, jak i Zainteresowanej nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT;

· wnosząc do Fundacji rodzinnej Udziały nie otrzymają Państwo w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby Państwu tytuł prawny do wniesionego do Fundacji rodzinnej majątku w postaci Udziałów lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu;

· w zamian za przekazane Udziały nie otrzymają Państwo od Fundacji żadnej odpłatności (w postaci wynagrodzenia lub świadczenia wzajemnego);

· Zainteresowany będący stroną postępowania:

-pełni w Spółce funkcję Prezesa Zarządu na podstawie przepisów ustawy Kodeks spółek handlowych;

-nie jest członkiem rady nadzorczej Spółki;

-w związku z pełnieniem ww. funkcji otrzymuje od Spółki wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę;

-nie prowadzi działalności zarobkowej w oparciu o Udziały;

-nie wykonuje w ramach działalności gospodarczej czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT na rzecz Spółki, której Udziały posiada.

· Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

-pełni w Spółce funkcję Członka Zarządu na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych;

-w związku z pełnieniem ww. funkcji otrzymuje od Spółki wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę;

-nie jest członkiem rady nadzorczej Spółki;

-nie prowadzi działalności zarobkowej w oparciu o Udziały;

-nie wykonuje w ramach działalności gospodarczej czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT na rzecz Spółki, której Udziały posiada,

należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione przesłanki warunkujące uznanie czynności wniesienia przez Państwa Udziałów w Spółce na podstawie umowy darowizny za działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwo nie uzyskają statusu podatnika podatku od towarów i usług w tym zakresie, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy.

Dodać należy, że samo pełnienie przez Pana funkcji Prezesa Spółki a przez Pana małżonkę funkcji Członka Zarządu, powiązane z posiadaniem Udziałów i ich planowanym wniesieniem do Fundacji rodzinnej, nie czyni z Państwa podatników, gdyż w opisanym zdarzeniu brak jest podstaw do stwierdzenia, by zarządzanie Spółką wynikające z członkostwa w jej zarządzie miało związek ze sprzedażą Udziałów. Uczestniczy Pan oraz Pana małżonka wprawdzie w zarządzaniu Spółką, lecz nie kontrolują i nie prowadzą Państwo działalności zarobkowej w oparciu o te udziały, nie wykonują w ramach działalności gospodarczej usług na rzecz Spółki, której udziały Państwo posiadają.

Zatem, czynność wniesienia przez Państwa Udziałów w Spółce do Fundacji rodzinnej na podstawie umowy darowizny, nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – z tytułu ww. transakcji nie będą Państwo działać w charakterze podatników podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, ponieważ ww. czynność będzie czynnością zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, a nie przejawem prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Tym samym, czynność wniesienia przez Państwa Udziałów w Spółce na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej nie zostanie zakwalifikowana jako odpłatne świadczenie usług lub dostawa towarów, gdyż nie zostanie spełniona przesłanka podmiotowa, tj. w ramach tej transakcji nie będą Państwo działali w charakterze podatników podatku od towarów i usług. Zatem, wniesienie przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowanie

Planowane przez Państwa wniesienie Udziałów w drodze umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 należało uznać za prawidłowe.

W analizowanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą również – w przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, tj. w przypadku uznania czynności wniesienia przez Państwa Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT – kwestii zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla transakcji przekazania przez Państwa Udziałów do Fundacji rodzinnej na podstawie umowy darowizny na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy.

Podsumowanie

W związku z tym, że planowane przez Państwa wniesienie Udziałów na podstawie umowy darowizny na rzecz Fundacji rodzinnej nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, nie udzielam odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 2, gdyż oczekiwali Państwo na nie odpowiedzi wyłącznie w sytuacji uznania Państwa stanowiska w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 1 za nieprawidłowe.

Odpowiedź na pytanie oznaczone nr 2, należało zatem uznać za bezzasadną.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparto się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego.

Ponadto, wskazali Państwo w opisie sprawy, że: „Wnioskodawcy nie wykluczają wniesienia do Fundacji rodzinnej mienia m.in. w postaci Udziałów Spółki w drodze umowy darowizny dokonanej na rzecz Fundacji rodzinnej. Przy czym Wnioskodawcy nie wykluczają, iż wniesienie mienia w tym m.in. Udziałów w Spółce nastąpi na rzecz Fundacji rodzinnej w organizacji, która powstanie z chwilą sporządzenia aktu założycielskiego w formie aktu notarialnego (…)”. W związku z tym, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania), a inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone, nie odniesiono się do kwestii podlegania opodatkowaniu czynności wniesienia do Fundacji rodzinnej pozostałego mienia, o którym mowa w opisie sprawy, gdyż nie zadali Państwo w tym zakresie pytania.

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan KD (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00