Interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.432.2023.4.SM

Uznanie świadczonych usług za czynności zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części dotyczącej uznania świadczonych przez Pana usług polegających na doprowadzeniu do zawarcia umów, za usługę pośrednictwa zwolnioną od podatku VAT oraz nieprawidłowe, w części dotyczącej uznania czynności wykonywanych przez Pana po zawarciu umowy pomiędzy Klientami a Spółką za czynności zwolnione od podatku VAT.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 7 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia świadczonych przez Pana usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 września 2023 r. (wpływ 13 września 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność, zarejestrowaną w CEIDG pod numerem REGON (…), numerem NIP (…). Przeważająca działalność gospodarcza Wnioskodawcy sklasyfikowana jest pod kodem PKD: … - działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych.

Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Od początku roku… Wnioskodawca zamierza rozliczać się w ramach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Wnioskodawca w ramach swojej działalności gospodarczej planuje zawrzeć umowę o świadczenie usług pośrednictwa z podmiotem trzecim (Spółką), który prowadzi profesjonalną działalność w przedmiocie pośrednictwa finansowego, w tym szczególnie pośrednictwa w zakresie sprzedaży udziałów. Ponadto Spółka prowadzi działalność gospodarczą, której częścią jest działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju.

Spółka ze względu na swój przedmiot działalności musi korzystać ze specjalistycznej wiedzy w zakresie pośrednictwa finansowego, w tym szczególnie pośrednictwa dot. sprzedaży udziałów, a także z usług firm zewnętrznych, które posiadają doświadczenie w tej dziedzinie, włączając w to działalność gospodarczą Wnioskodawcy.

Wnioskodawca planuje świadczyć na rzecz Spółki usługi związane z pośrednictwem finansowym, w tym szczególnie pośrednictwa w zakresie sprzedaży udziałów.

Wnioskodawca, który będzie działał jako pośrednik nie będzie nawiązywał umów handlowych z potencjalnymi lub obecnymi Klientami we własnym imieniu.

Działania Wnioskodawcy będą ograniczać się do:

‒identyfikacji potencjalnych nabywców,

‒wyszukiwania i dokonywania analiz ofert sprzedaży udziałów,

‒wyszukiwania i dokonywania analiz dofinansowania i dotacji, które będą zgodne z przedmiotem prowadzonej działalności przez Klientów,

‒kontaktowania się z potencjalnymi lub obecnymi Klientami w celu uzyskania informacji o planowanych transakcjach, dofinansowaniach i dotacjach,

‒opcjonalnie, na wniosek Spółki, po podpisaniu przez nią umowy z danym Klientem, Pośrednik może stać się osobą kontaktową i pilnować wywiązywania się przez Klientów ze zobowiązań wynikających z zawartej umowy pomiędzy nimi, a Spółką.

Ponadto na mocy zawartej umowy Wnioskodawca będzie zobowiązany do:

a.wyszukiwania podmiotów, które oferują dofinansowania lub dotację;

b.wyszukiwanie podmiotów zainteresowanych sprzedażą lub nabyciem udziałów w Spółce;

c.przedstawiania propozycji/oferty współpracy Spółki z ww. podmiotami wraz z podaniem proponowanych warunków współpracy oraz profilu podmiotu;

d.przedstawiania ww. podmiotom oferty współpracy ze Spółką, uprzednio przygotowanej przez nią w porozumieniu z Wnioskodawcą;

e.negocjowania warunków umowy oraz do udziału w spotkaniach, naradach Spółki z Klientami,

f.koordynacji procesu zawierania umowy przez Spółkę;

g.na żądanie Spółki, koordynowania procesu wykonywania zawartej umowy z Klientem, tj., m.in. w zakresie przestrzegania warunków płatności, realizacji umów na dofinansowanie lub dotacje;

h.utrzymywania kontaktów z Klientami, obejmującymi codzienne kontakty dotyczące realizacji zawartych umów.

Usługi w zakresie pośrednictwa finansowego dot. transakcji na udziałach będą polegały na doprowadzeniu przez Wnioskodawcę do zawarcia umowy sprzedaży lub nabycia udziałów Spółki.

Wnioskodawca będzie wykonywał czynności polegające na nawiązywaniu kontaktu, wyszukiwaniu Klientów itp. Wszelkie działania Wnioskodawcy w imieniu Spółki, w tym negocjowanie warunków handlowych, technicznych i logistycznych z Klientem będą prowadzone przez Wnioskodawcę w pełnym porozumieniu ze Spółką. Wszelkie uzgodnienia, które będą prowadzone przez Wnioskodawcę poza wiedzą Spółki, uznane zostaną za nieważne i niewiążące.

W ramach swoich upoważnień Wnioskodawca w żadnym wypadku nie ma uprawnienia do pobierania w imieniu Spółki jakichkolwiek należności pieniężnych.

Wnioskodawca będzie wykonywał usługi pośrednictwa jako podmiot niezależny od Spółki.

Wnioskodawca jako profesjonalista świadcząc usługi pośrednictwa będzie dokładał wszelkich starań w celu realizacji/wykonywania umowy zawartej ze Spółką, dochowując należytej staranności.

Na zadane w wezwaniu pytania udzielono odpowiednio następujących odpowiedzi:

1)Czy usługi świadczone przez Pana, które są przedmiotem wniosku, dotyczą transakcji, w ramach której przedmiotem sprzedaży jest 100% akcji w spółce, czy też przedmiotem transakcji są pakiety akcji nieobejmujące 100%?

„Tak, świadczone usługi dotyczą transakcji, których przedmiotem jest sprzedaż 100% udziałów. W niektórych przypadkach zdarza się, iż sprzedaż udziałów następuje etapami”.

2)Czy usługi świadczone przez Pana są usługami, których przedmiotem są usługi przechowywania udziałów i zarządzania nimi?

„Nie. Przedmiotowe usługi dotyczą zbycia udziałów, a nie przechowywania udziałów”

3)Czy wykonywane przez Pana w ramach umowy czynności obejmują usługi, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570)? Jeśli tak – prosimy wskazać jakie?

„Przedmiotem usług są usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółach. Nie dotyczą czynności ściągania długów, factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu”.

4)Czy świadczy Pan usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.), a jeżeli tak, to który konkretnie rodzaj instrumentu wśród wymienionych w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi stanowi ten instrument finansowy?

„Wnioskodawca nie świadczy usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (m.in. papiery wartościowe, tytułu uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania, instrumenty rynku pieniężnego, opcje, kontrakty terminowe, swapy etc.)”.

5)Czy usługi świadczone przez Pana dotyczą praw i udziałów odzwierciedlających:

a)tytuł prawny do towarów;

b)tytuł własności nieruchomości;

c)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

d)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

e)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku?

„Świadczone usługi nie dotyczą bezpośrednio ww. kategorii. Na marginesie należy zwrócić uwagę, iż Spółki, których przedmiotem są udziały mogą być właścicielami praw do autorskich projektów, udziałów w nieruchomościach, praw rzeczowych uprawniających do własności lub posiadania nieruchomości, jak również mogą być Stronami umów najmu, dzierżawy nieruchomości”.

6)Czy usługi świadczone przez Pana są usługami w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi?

„Nie.”

7)Czy wykonywane przez Pana czynności odbywać się będą w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej?

„Nie”.

8)Czy faktycznym beneficjentem usługi pośrednictwa świadczonej przez Pana jest strona transakcji finansowej, tj. podmiot, który dokonuje transakcji nabycia lub sprzedaży udziałów oraz ponosi ekonomiczny koszt wynagrodzenia z tego tytułu?

„Tak”.

9)Czy aktywnie poszukuje Pan potencjalnych zainteresowanych nabyciem/sprzedażą udziałów Spółki? Jeżeli tak, to w jaki sposób?

„Tak, poszukiwania następują poprzez własne kontakty, spotkania biznesowe i polecenia”.

10)Czy Pana celem jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę (a Pan nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy) i w czym się to przejawia?

„Tak, usługi polegają na wsparciu w zakresie zbycia, nabycia udziałów w Spółce. Ma miejsce uczestnictwo w procesie negocjacji”.

11)W jaki sposób będzie kalkulowane wynagrodzenie, które będzie Pan otrzymywał za świadczone usługi? Czy umowa przewiduje prowizyjny system wynagradzania?

„Wynagrodzenie może być ustalane w systemie procentowym lub według ustalonej uprzednio stawki (prowizyjne)”.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano, że:

Działalność gospodarcza jest prowadzona od dnia (…).

Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego (w tym za pośrednictwem CEiDG) zostało złożone (…).

Usługi będą świadczone według PKWiU:

‒… - Pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowana,

‒… - Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,

‒… - Działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych,

‒… - Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania,

‒… - Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana,

‒… - Działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura,

‒… Pozostałe pośrednictwo pieniężne,

‒… Działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat,

‒… Działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych,

‒… Pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne,

‒… Działalność w zakresie architektury,

‒… Działalność agencji reklamowych,

‒… Badanie rynku i opinii publicznej,

‒… Niespecjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych,

‒… Specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych,

‒… Pozostałe sprzątanie,

‒… Działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni,

‒… Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane,

‒… Działalność wspomagająca edukację

Klasyfikacja – na podstawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) – faktycznie wykonywanych przez Pana czynności, których dotyczy Pana wniosek (dla wykonywanych czynności mających być przedmiotem zapytania):

‒… Pozostałe pośrednictwo pieniężne,

‒… Działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat,

‒… Działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych,

‒… Pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne,

‒… Działalność w zakresie architektury,

‒… Działalność agencji reklamowych,

‒… Badanie rynku i opinii publicznej,

‒… Niespecjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych,

‒… Specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych,

‒… Pozostałe sprzątanie,

‒… Działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni,

‒… Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane,

‒… Działalność wspomagająca edukację.

Usługi pośrednictwa finansowego nie są świadczone w ramach zawodów wymienionych literalnie w art. 4 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy (działalność w ramach zawodów tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych oraz rzeczników patentowych).

Wnioskodawca jest wspólnikiem i członkiem zarządu Spółki z którą ma zostać zawarta umowa o świadczenie pośrednictwa.

Obowiązki w Spółce będą polegały na:

1.Pełnieniu funkcji członka zarządu (zarządzania spółką, pełnienia obowiązków ustawowych, do których zobowiązany jest Zarząd spółki z o.o., podejmowanie uchwał Zarządu).

2.Realizacji praw właścicielskich (podejmowanie i uczestnictwo w związku z posiadaniem udziałów).

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 3)

Czy opisane usługi w zakresie pośrednictwa finansowego w zakresie sprzedaży udziałów będą podlegać zwolnieniu z podatku od towarów i usług zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie (w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 3)

W ocenie Wnioskodawcy, świadczone przez Niego usługi pośrednictwa finansowego będą zwolnione z VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - art. 7 ust. 1 ustawy.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie, zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ponadto ustawodawca przewidział obniżone stawki oraz zwolnienia od podatku dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług oraz określił warunki stosowania obniżonych stawek i zwolnień.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy zwolnione od podatku są usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a)spółkach,

b)innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną - z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz pkt 41 ustawy, nie jest uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Sam zakres usług jest bardzo szeroki, jedynym bowiem kryterium przedmiotowego zwolnienia jest świadczenie usług, których przedmiotem są udziały (a także usługi pośrednictwa w tym zakresie). W efekcie wszystkie usługi dotyczące obrotu udziałami oraz pośrednictwa w tym zakresie korzystają ze zwolnienia na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz pkt 41 ustawy.

Interpretacja indywidualna z dnia 5 października 2020 r. Sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.505.2020.2.KT:

„Wobec powyższego, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, z którego wynika, że usługa pośrednictwa świadczona przez Zainteresowanego korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT, należało uznać za prawidłowe”.

Interpretacja indywidualna z dnia 13 października 2017 r. 0112-KDIL4.4012.350.2017.2.NK:

„Zatem stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla usług pośrednictwa finansowego świadczonych przez Wnioskodawcę należało uznać za prawidłowe”.

Interpretacja indywidualna z dnia 18 stycznia 2023 r. Sygn. 0112-KDIL1-3.4012.520.2022.1.KK:

„Podsumowując, Usługi pośrednictwa świadczone przez Wnioskodawcę, dotyczące zbycia udziałów lub ogółu praw i obowiązków w A na rzecz klienta będącego zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny w Polsce lub na rzecz klienta niebędącego podatnikiem VAT mającym siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce, są/będą zwolnione od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy”.

Ponadto zdaniem Wnioskodawcy w świetle powołanych przepisów opisane we wniosku usługi pośrednictwa finansowego w zakresie sprzedaży udziałów będą podlegały zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe w części dotyczącej uznania świadczonych przez Pana usług polegających na doprowadzeniu do zawarcia umów, za usługę pośrednictwa zwolnioną od podatku VAT oraz nieprawidłowe, w części dotyczącej uznania czynności wykonywanych przez Pana po zawarciu umowy pomiędzy Klientami a Spółką za czynności zwolnione od podatku VAT.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy:

Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

‒w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;

‒świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

‒istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

‒wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

‒istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

‒odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

‒istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a)spółkach,

b)innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną,

‒z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej: Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw do papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy, nie jest uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Sam zakres usług jest bardzo szeroki, jedynym bowiem kryterium przedmiotowego zwolnienia jest świadczenie usług, których przedmiotem są udziały w spółkach lub innych podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną (a także usługi pośrednictwa w tym zakresie). W efekcie usługi dotyczące obrotu udziałami oraz pośrednictwa w tym zakresie korzystają ze zwolnienia na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Jednocześnie, w myśl art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy:

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1)tytuł prawny do towarów;

2)tytuł własności nieruchomości;

3)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

4)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

5)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Ponadto, zwrócić należy uwagę na art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do art. 43 ust. 23 ustawy:

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Na podstawie art. 43 ust. 24 ustawy:

Podatnik, który zrezygnował z opodatkowania zgodnie z ust. 23, może ponownie wybrać opodatkowanie zgodnie z ust. 22, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego ponownie korzysta ze zwolnienia.

Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i następne ustawy.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą, podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 2006/112/WE Rady nie definiują pojęcia „pośrednictwo”, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo. Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.

Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

–usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;

–z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;

–celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);

–usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest, aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

–wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;

–uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;

–prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji;

–nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Z opisu sprawy wynika, że planuje Pan w ramach swojej działalności gospodarczej zawrzeć umowę o świadczenie usług pośrednictwa z podmiotem trzecim (Spółką), który prowadzi profesjonalną działalność w przedmiocie pośrednictwa finansowego, w tym szczególnie pośrednictwa w zakresie sprzedaży udziałów. Ponadto Spółka prowadzi działalność gospodarczą, której częścią jest działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju.

Spółka ze względu na swój przedmiot działalności musi korzystać ze specjalistycznej wiedzy w zakresie pośrednictwa finansowego, w tym szczególnie pośrednictwa dot. sprzedaży udziałów, a także z usług firm zewnętrznych, które posiadają doświadczenie w tej dziedzinie, włączając w to Pana działalność gospodarczą.

Planuje Pan świadczyć na rzecz Spółki usługi związane z pośrednictwem finansowym, w tym szczególnie pośrednictwa w zakresie sprzedaży udziałów. Będzie Pan działał jako pośrednik i nie będzie nawiązywał umów handlowych z potencjalnymi lub obecnymi Klientami we własnym imieniu.

Pana działania będą ograniczać się do:

–identyfikacji potencjalnych nabywców,

–wyszukiwania i dokonywania analiz ofert sprzedaży udziałów,

–wyszukiwania i dokonywania analiz dofinansowania i dotacji, które będą zgodne z przedmiotem prowadzonej działalności przez Klientów,

–kontaktowania się z potencjalnymi lub obecnymi Klientami w celu uzyskania informacji o planowanych transakcjach, dofinansowaniach i dotacjach,

–opcjonalnie, na wniosek Spółki, po podpisaniu przez nią umowy z danym Klientem, Pośrednik może stać się osobą kontaktową i pilnować wywiązywania się przez Klientów ze zobowiązań wynikających z zawartej umowy pomiędzy nimi, a Spółką.

Na mocy zawartej umowy będzie Pan zobowiązany do:

–wyszukiwania podmiotów, które oferują dofinansowania lub dotację;

–wyszukiwanie podmiotów zainteresowanych sprzedażą lub nabyciem udziałów w Spółce;

–przedstawiania propozycji/oferty współpracy Spółki z ww. podmiotami wraz z podaniem proponowanych warunków współpracy oraz profilu podmiotu;

–przedstawiania ww. podmiotom oferty współpracy ze Spółką, uprzednio przygotowanej przez nią w porozumieniu z Wnioskodawcą;

–negocjowania warunków umowy oraz do udziału w spotkaniach, naradach Spółki z Klientami,

–koordynacji procesu zawierania umowy przez Spółkę;

–na żądanie Spółki, koordynowania procesu wykonywania zawartej umowy z Klientem, tj., m.in. w zakresie przestrzegania warunków płatności, realizacji umów na dofinansowanie lub dotacje;

–utrzymywania kontaktów z Klientami, obejmującymi codzienne kontakty dotyczące realizacji zawartych umów.

Usługi w zakresie pośrednictwa finansowego dot. transakcji na udziałach będą polegały na doprowadzeniu przez Pana do zawarcia umowy sprzedaży lub nabycia udziałów Spółki. Będzie Pan wykonywał czynności polegające na nawiązywaniu kontaktu, wyszukiwaniu Klientów itp. Wszelkie Pana działania w imieniu Spółki, w tym negocjowanie warunków handlowych, technicznych i logistycznych z Klientem będą prowadzone przez Pana w pełnym porozumieniu ze Spółką. Wszelkie uzgodnienia, które będą prowadzone przez Pana poza wiedzą Spółki, uznane zostaną za nieważne i niewiążące.

Nie ma Pan uprawnień do pobierania w imieniu Spółki jakichkolwiek należności pieniężnych.

Świadczone usługi dotyczą transakcji, których przedmiotem jest sprzedaż 100% udziałów, w niektórych przypadkach zdarza się, iż sprzedaż udziałów następuje etapami.

Przedmiotowe usługi dotyczą zbycia udziałów, a nie przechowywania udziałów.

Przedmiotem usług są usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach, nie dotyczą czynności ściągania długów, factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu.

Nie świadczy Pan usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (m. in. papiery wartościowe, tytułu uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania, instrumenty rynku pieniężnego, opcje, kontrakty terminowe, swapy etc.).

Świadczone usługi nie dotyczą bezpośrednio praw i udziałów odzwierciedlających:

a)tytuł prawny do towarów;

b)tytuł własności nieruchomości;

c)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

d)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

e)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Aktywne poszukiwania potencjalnych zainteresowanych nabyciem/sprzedażą udziałów Spółki następują poprzez własne kontakty, spotkania biznesowe i polecenia.

Pana celem jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę (a Pan nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy). Usługi polegają na wsparciu w zakresie zbycia, nabycia udziałów w Spółce. Ma miejsce uczestnictwo w procesie negocjacji.

Wynagrodzenie może być ustalane w systemie procentowym lub według ustalonej uprzednio stawki (prowizyjne).

Pana wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą tego, czy świadczone przez Pana usługi stanowią usługi pośrednictwa korzystające ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Z uwagi na przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa i orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, że tylko część świadczonych przez Pana usług może być zakwalifikowana jako usługi pośrednictwa, którego przedmiotem są udziały w spółkach. I tak następujące czynności:

–identyfikacja potencjalnych nabywców,

–wyszukiwanie i dokonywanie analiz ofert sprzedaży udziałów,

–wyszukiwanie i dokonywanie analiz dofinansowań i dotacji, które będą zgodne z przedmiotem prowadzonej działalności przez Klientów,

–kontaktowanie się z potencjalnymi lub obecnymi Klientami w celu uzyskania informacji o planowanych transakcjach, dofinansowaniach i dotacjach,

–wyszukiwanie podmiotów, które oferują dofinansowania lub dotację,

–wyszukiwanie podmiotów zainteresowanych sprzedażą lub nabyciem udziałów w Spółce,

–przedstawianie propozycji/oferty współpracy Spółki z ww. podmiotami wraz z podaniem proponowanych warunków współpracy oraz profilu podmiotu,

–przedstawianie ww. podmiotom oferty współpracy ze Spółką, uprzednio przygotowanej przez nią w porozumieniu z Wnioskodawcą,

–negocjowanie warunków umowy oraz udział w spotkaniach, naradach Spółki z Klientami,

–koordynacja procesu zawierania umowy przez Spółkę,

- należy uznać za czynności z zakresu pośrednictwa, którego przedmiotem są udziały w spółkach. W zakres ww. usług wchodzi szereg czynności, które nie ograniczają się wyłącznie do czynności technicznych. 

Usługi świadczone przez Pana będą polegały na doprowadzeniu do zawarcia umowy sprzedaży lub nabycia udziałów. Będzie Pan wykonywał czynności polegające na nawiązywaniu kontaktu, wyszukiwaniu Klientów. Jest Pan odpowiedzialny za aktywne poszukiwania potencjalnych zainteresowanych nabyciem/sprzedażą udziałów Spółki poprzez własne kontakty, spotkania biznesowe i polecenia. Przedstawia Pan propozycje/oferty współpracy Spółki z Klientami wraz z podaniem proponowanych warunków współpracy oraz profilu podmiotu. Jest Pan również odpowiedzialny za negocjowanie warunków umowy oraz udział w spotkaniach, naradach Spółki z Klientami. Koordynuje Pan proces zawierania umowy przez Spółkę. Pana wszelkie działania w imieniu Spółki, w tym negocjowanie warunków handlowych, technicznych i logistycznych z Klientem będą prowadzone przez Pana w pełnym porozumieniu ze Spółką. Tym samym wskazane wyżej czynności, które będzie Pan wykonywał należy uznać za usługi pośrednictwa, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy, korzystające ze zwolnienia od podatku VAT. Dodać przy tym należy, że ww. czynności mają na celu uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę (a Pan nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy). Zatem korzystają ze zwolnienia, gdyż mają związek wyłącznie z samym zawarciem umowy pomiędzy Klientem a Spółką, a nie z czynnościami podejmowanymi już po jej zawarciu.

Zatem, Pana stanowisko w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług pośrednictwa dotyczących wyłącznie czynności wymienionych powyżej jest prawidłowe.

Z kolei wykonywane przez Pana czynności, tj.:

–opcjonalnie, na wniosek Spółki, po podpisaniu przez nią umowy z danym Klientem, Pośrednik może stać się osobą kontaktową i pilnować wywiązywania się przez Klientów ze zobowiązań wynikających z zawartej umowy pomiędzy nimi, a Spółką,

–na żądanie Spółki, koordynowanie procesu wykonywania zawartej umowy z Klientem, tj. m.in. w zakresie przestrzegania warunków płatności, realizacji umów na dofinansowanie lub dotacje, oraz

–utrzymywanie kontaktów z Klientami, obejmujących codzienne kontakty dotyczące realizacji zawartych umów,

– stanowią przejaw Pana uczestnictwa w wykonaniu lub utrzymaniu zawartych już umów, których przedmiotem są udziały w spółkach.

Zatem, wskazana wyżej część czynności wykonywanych już po zawarciu umowy, nie zmierza do wyszukiwania Klientów w celu zawarcia umowy. W związku tym, nie stanowią one pośrednictwa i nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Wskazać należy, że czynności, które mają charakter tzw. opieki posprzedażowej nad klientem i w praktyce są wykonywane już po zawarciu danej umowy, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy. Czynności te nie polegają bowiem na podejmowaniu działań, które umożliwiły zawarcie umowy pomiędzy Klientem a Spółką, skoro wiążą się z obsługą zawartych już umów. W rezultacie czynności te stanowią przejaw Pana uczestnictwa w wykonaniu lub utrzymaniu zawartych wcześniej umów.

Nie można więc przyjąć, że wykonywane przez Pana ww. czynności należy traktować jako usługę pośrednictwa, której przedmiotem są udziały w spółkach, korzystającą ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

W świetle powyższego, Pana stanowisko w zakresie wyżej wymienionych czynności wykonywanych przez Pana po zawarciu umowy pomiędzy Klientem a Spółką jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.