Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. II SA/Ol 1116/23

Dnia 6 lutego 2024 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Ewa Osipuk Asesor WSA Grzegorz Klimek Protokolant specjalista Anna Piontczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lutego 2024 roku sprawy ze skargi Gminy Lelkowo-Wójta Gminy Lelkowo na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 4 października 2023 r., nr PN.4131.394.2023 w przedmiocie ustalenia diet dla radnych oddala skargę.

Uzasadnienie

Rozstrzygnięciem nadzorczym z 4 października 2023 r. Wojewoda Warmińsko-Mazurski (dalej jako: "wojewoda", "organ nadzoru"), na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r., poz. 40, dalej jako: "u.s.g."), stwierdził nieważność uchwały nr L/279/2023 Rady Gminy Lelkowo z dnia 6 września 2023 r. w sprawie ustalenia diet dla radnych.

W uzasadnieniu organ nadzoru podniósł, że w § 1 ust. 1 i 2 kwestionowanej uchwały ustalono diety dla radnych i przewodniczących komisji za udział w sesjach oraz posiedzeniach komisji w wysokości odpowiednio 350 zł i 400 zł. Z kolei w § 2 ust. 1 i 2 uchwały ustalono zryczałtowane diety miesięczne – dla przewodniczącego rady w kwocie 1600 zł, a dla wiceprzewodniczącego rady w kwocie 1000 zł. Natomiast w § 5 uchwały postanowiono że uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Warmińsko-Mazurskiego. W ocenie organu nadzoru uchwała w sposób istotny naruszała prawo. Organ nadzoru wskazał, że mechanizm ustalania diety nie może opierać się wyłącznie na uczestnictwie w posiedzenia rady gminy oraz komisji, gdyż uzależnienie wysokości diety wyłącznie od obecności lub nieobecności na sesjach czy posiedzeniach jest bezpodstawne, ponieważ radny realizując swój mandat podejmuje wiele czynności wykraczających zakresowo poza uczestnictwo posiedzeniach tych gremiów. Z kolei ustalenie zryczałtowanej diety dla przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady bez uwzględnienia możliwości jej pomniejszenia w przypadku absencji na posiedzeniu lub w związku z niewykonywaniem innych obowiązków powoduje, że dieta traci charakter rekompensacyjny, a przyjmuje charakter stałego miesięcznego wynagrodzenia, co jest zaprzeczeniem idei zapewnienia wyrównania finansowego odpowiednio do kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem mandatu. Wojewoda wskazał także, że zakres przedmiotowy uchwały nie mieści się w katalogu spraw przekazanych do regulacji przez organy rady gminy na podstawie u.s.g. w drodze aktu prawa miejscowego, natomiast uchwała taka stanowi akt kierownictwa wewnętrznego, nie wkracza bowiem w sferę praw i obowiązków mieszkańców gminy, normując zagadnienie wyłącznie w obrębie organizacji gminy i jej organów.