Wyrok SN z dnia 15 grudnia 2022 r., sygn. II CSKP 752/22

Ocena zgodności świadczenia z zasadami współżycia społecznego, o których mowa w art. 411 pkt 2 k.c., jest niezależna od okoliczności związanych z ewentualnym obowiązkiem zwrotu świadczenia przez odbiorcę. W przypadku gdy spełnienie świadczenia czyni zadość tym zasadom, żądanie zwrotu jest zabronione.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marcin Krajewski (przewodniczący) ‎

SSN Paweł Czubik ‎

SSN Grzegorz Żmij (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa Skarbu Państwa - Wojewody Podkarpackiego ‎przeciwko K.M. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym ‎w Izbie Cywilnej w dniu 15 grudnia 2022 r., ‎skargi kasacyjnej powoda ‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie ‎z dnia 9 czerwca 2020 r., sygn. akt I ACa 105/20,

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zasądza od Skarbu Państwa - Wojewody Podkarpackiego na rzecz K.M. kwotę 2 700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 9 czerwca 2020 r. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w sprawie ‎z powództwa Skarbu Państwa – Wojewody Podkarpackiego przeciwko K.M. oddalił apelację powoda od oddalającego powództwo wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z 4 grudnia 2019 r.

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazano, że powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 79 464,95 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie tytułem zwrotu nienależnego świadczenia spełnionego na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 8 marca 2012 r. ‎W wyniku skargi kasacyjnej doszło do uchylenia wymienionego wyroku Sądu Apelacyjnego, który ponownie rozpoznając sprawę, zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji i oddalił powództwo.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie wyrokiem z 4 grudnia 2019 r. oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanej 5 400 zł tytułem kosztów procesu. Wskazał, że niesporne było, iż wyrokiem z 11 października 2011 r. Sąd Okręgowy w Rzeszowie w sprawie I C 1350/10, zasądził od Skarbu Państwa - Wojewody Podkarpackiego na rzecz powódki K.M. 60 000 zł z ustawowymi odsetkami od 28 listopada 2009 r. oraz 1 017 zł tytułem kosztów procesu. W sprawie rozstrzygniętej wymienionym wyrokiem powódka dochodziła zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną naruszeniem jej dóbr osobistych przez dokonanie w Szpitalu w P. w 1953 r. zamiany dzieci urodzonych przez C.K. i A.P., w wyniku czego bliźniaczy brat K.M. wychowywał się w rodzinie A.P.. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w dniu 8 marca 2012 r. oddalił apelację pozwanego od wyroku z 11 października 2011 r. W wyniku skargi kasacyjnej Sąd Najwyższy wyrokiem z 17 kwietnia 2013 r. uchylił orzeczenie Sądu drugiej instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania temu Sądowi. Skarb Państwa, jeszcze przed wywiedzeniem skargi kasacyjnej, w dniu 15 marca 2012 r. spełnił w całości zasądzone na rzecz K.M. roszczenie, wraz z kosztami procesu i odsetkami w kwocie 17 907,95 zł. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, ponownie rozpoznając sprawę po uchyleniu wyroku przez Sąd Najwyższy, w dniu 11 grudnia 2014 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie i oddalił powództwo w stosunku do K.M., odstępując od obciążania jej kosztami procesu.