Wyrok SN z dnia 26 stycznia 2023 r., sygn. II CSKP 817/22

W ramach oceny prawidłowości wykonywania prawa przez uprawnionego, sąd bierze pod uwagę kontekst, w którym prawo to jest realizowane, włączając w to normy społeczne. Przy ocenie, czy zachowanie strony jest zgodne z zasadami lojalności kontraktowej, należy brać pod uwagę całość faktów istotnych dla danej sprawy.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Beata Janiszewska (przewodniczący, sprawozdawca) 

‎SSN Maciej Kowalski 

‎SSN Marcin Łochowski

w sprawie z powództwa A. T. ‎przeciwko C. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 26 stycznia 2023 r. ‎w Izbie Cywilnej w Warszawie, ‎skargi kasacyjnej powódki ‎od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu ‎z 3 sierpnia 2020 r., sygn. akt I AGa 377/19,

1. oddala skargę kasacyjną,

2. nie obciąża A. T. kosztami postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka A. T. wniosła o zasądzenie od pozwanej C. sp. z o.o. w W. bliżej określonej kwoty. Sąd Okręgowy we Wrocławiu uwzględnił żądanie co do 71 757,13 zł wraz z odsetkami, a w pozostałej części oddalił powództwo.

Na skutek apelacji strony pozwanej Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo w całości. Ustalił przy tym, w zakresie istotnym dla rozpoznania skargi kasacyjnej, że pozwana prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług kompleksowej realizacji wnętrz lokali. W umowie z 1 kwietnia 2015 r., na podstawie której pozwana współpracowała z powódką, strony uzgodniły, że należne powódce wynagrodzenie będzie obliczane z uwzględnieniem prowizji wynoszącej od 18 do 20%. Zgodnie ‎z treścią kontraktu wszelkie zmiany i uzupełnienia umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności. Przez cały okres współpracy powódka samodzielnie wyliczała należne jej wynagrodzenie. Wystawiane przez nią faktury miały mieć, zgodnie z założeniami stron, charakter końcowego rozliczenia kontraktu z danym klientem.

W 2016 r. prezes pozwanej poinformował powódkę, że spółka proponuje jej inną niż dotychczas formę rozliczeń, tj. obniżenie prowizji do 15%. Powódka przyjęła tę propozycję do wiadomości, nie oponowała przeciwko zaproponowanej zmianie i nie rozmawiała ze stroną pozwaną o możliwości wyrównania wynagrodzenia w przyszłości. Powódka przez około rok wystawiała pozwanej faktury na kwoty uwzględniające niższą stawkę prowizji. W 2017 r. pozwana wypowiedziała powódce umowę z 1 kwietnia 2015 r. Do momentu wypowiedzenia umowy, przez cały okres współpracy stron, stosunki pomiędzy powódką i prezesem zarządu pozwanej spółki były bardzo zażyłe i oparte na zaufaniu, przypominały wręcz stosunki rodzinne. Różnica między kwotą wynagrodzenia, które zgodnie z umową było powódce należne za lata 2016-2017, a sumą faktycznie wypłaconą, uwzględniającą prowizję w wysokości 15%, wynosiła 71 757,13 zł netto.