Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2022 r., sygn. II CSKP 118/22

Zasadniczą przyczyną prób transponowania konstrukcji nadużycia prawa podmiotowego (art. 5 Kodeksu cywilnego) na grunt powództw dotyczących praw stanu był brak unormowania nadużycia uprawnień procesowych w kodeksie postępowania cywilnego Przyczyna ta w obecnym stanie prawnym zdezaktualizowała się wobec uregulowania w kodeksie postępowania cywilnego nakazu dokonywania czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami (art. 3 Kodeksu postępowania cywilnego) i zakazu nadużywania uprawnień procesowych (art. 4¹ k.p.c.) Wobec faktu, że obie nowe regulacje dotyczą także korzystania z uprawnień procesowych do wytaczania powództw jako czynności procesowych inicjujących proces należy stwierdzić, że obecnie nie ma podstaw i potrzeby do sięgania po art. 5 k.c. celem oceny takich czynności.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) ‎

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz ‎

SSN Karol Weitz (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa Prokuratora Rejonowego w W. przeciwko M. S., A. K. i małoletniemu M. K. reprezentowanemu przez kuratora radcę prawnego Ł. S. o zaprzeczenie ojcostwa, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 kwietnia 2022 r., ‎skargi kasacyjnej pozwanej M. S. od wyroku Sądu Okręgowego w W. ‎z dnia 7 czerwca 2018 r., sygn. akt VI Ca (…),

1. oddala skargę kasacyjną

2. nie obciąża pozwanej M. S. kosztami ‎ postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Prokurator Prokuratury Rejonowej w W., działając na rzecz małoletniego M. K. wniósł powództwo przeciwko A. K. i M. S. K. o ustalenie, że A. K. , urodzony dnia 28 czerwca 1980 r. w N. nie jest ojcem małoletniego M. P. K., urodzonego w dniu 9 października 2009 r. w W., dla którego sporządzono akt urodzenia w Urzędzie Stanu Cywilnego m. W. numer (…).

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy w W. oddalił powództwo. Sąd ustalił, że A. K. i M. S. K. w dniu 31 maja 2008 r. zawarli związek małżeński. W dniu 9 października 2009 r. urodził się M. K.. Małoletni został poczęty ‎w styczniu 2009 r. W tamtym okresie M. S. K. i A. K. często ze sobą współżyli używając środków antykoncepcyjnych, a ich relacje układały się prawidłowo. A. K. bardzo ucieszył się wówczas na wieść o ciąży żony. Tym bardziej, że cierpiał wtedy na nawracające bóle jąder, które były objawem schorzeń przyczyniających się do niepłodności. W lutym 2009 r. A. K. leczył się u lekarza endokrynologa i androloga w związku z podejrzeniami w kierunku bezpłodności, na zlecenie lekarza wykonał badania ogólne nasienia. Pozwany miał wówczas problemy ze współżyciem seksualnym z powodu bólu jąder. Pierwsze kroki w celu leczenia bezpłodności pozwany podejmował już w 2007 r. mimo to na wieść o ciąży żony bardzo się ucieszył i nie miał podejrzeń co do swojego ojcostwa. Pozwany A. K. był obecny przy narodzinach M. K., a następnie aktywnie uczestniczył w jego wychowaniu i opiece nad nim. Pozwany A. K. dbał o dziecko, czytał mu bajki, często się z nim bawił. Kupował prezenty w postaci klocków i tabletów. W razie konieczności chodził z nim do lekarzy. Zorganizował dla chłopca pomoc logopedy. Pomiędzy A. K. a M. K. powstała silna emocjonalna więź. W relacjach z synem cechował się opiekuńczością i czułością. W okresie wrzesień-październik 2014 r. A. K. nabrał podejrzeń co do wierności swojej żony W październiku 2014 r. A. K. wyprowadził się z domu, w którym wcześniej mieszkał z żoną i synem. Następnie w styczniu 2015 r. A. K. wniósł do Sądu Okręgowego w W. przeciwko M. S. K. pozew o rozwód bez orzekania o winie. Jednocześnie A. K. złożył wniosek o powierzenie władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. K. obojgu rodziców. Domagał się uregulowania kontaktów z dzieckiem. W marcu 2015 r. A. K., po uprzednim pobraniu materiału genetycznego od małoletniego M. K., zlecił wykonanie badań genetycznych w kierunku ustalenia, czy jest on biologicznym ojcem małoletniego w T. sp z o.o. w K. Badanie to zostało wykonane przez K. M., specjalistę-biotechnologa oraz M. K. diagnostę laboratoryjnego, a jego wynik wykluczał w 100 % ojcostwo A. K. w stosunku do badanego dziecka.