Szkodliwa jawność obowiązkowego rejestru

Czy sprzeczności pomiędzy ustawą o fundacjach rodzinnych a ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy zatrzyma powstawanie takich fundacji?

Wejście w życie ustawy o fundacjach rodzinnych wymagało wprowadzenia zmian w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (ustawa o AML). Jednak zmiany te wydają się nie brać pod uwagę specyfiki tych podmiotów i w rzeczywistości stoją w aksjologicznej sprzeczności z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie o fundacjach rodzinnych. W naszej opinii zmiany w ustawie o AML związane z fundacjami rodzinnymi są nieprzemyślane. Co więcej, sprzeczne nie tylko z założeniami aksjologicznymi postanowień ustawy o fundacjach rodzinnych, lecz także z obowiązującymi Rzeczpospolitą Polską normami prawa traktatowego mającymi za przedmiot ochronę podstawowych praw człowieka. W związku z tym powstaje pilna konieczność zmiany przepisów ustawy o AML.

Wprowadzenie możliwości tworzenia fundacji rodzinnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej było długo wyczekiwanym wydarzeniem legislacyjnym. Zrozumiałe jest zatem to, że uchwalenie i wejście w życie tej ustawy zostało odebrane z dość dużym entuzjazmem. Entuzjazm ten może być jednak mocno ograniczony przez to, w jaki sposób do osób, w których interesie są powoływane fundacje rodzinne, podeszły przepisy zmienionej równolegle ustawy o AML.

Przepisy ustawy o AML zrównują fundację rodzinną z trustem w zakresie ujawnienia osób beneficjentów rzeczywistych. Fundacja rodzinna nie jest podmiotem obowiązanym na gruncie ustawy o AML. Jest jednak zobowiązana zidentyfikować i ujawnić swojego beneficjenta rzeczywistego w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych prowadzonym przez Ministerstwo Finansów (dalej: rejestr).

Zgodnie z postanowieniem przepisu art. 58 ustawy o AML trusty, których powiernicy lub osoby zajmujące stanowiska równoważne, które:

• mają miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub