Wyrok SN z dnia 25 stycznia 2012 r., sygn. II KK 264/11

O ile ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych przewidywała w art. 66 obligatoryjne orzekanie zakazu wstępu na imprezę masową wobec sprawców przestępstw o znamionach opisanych w art. 59 i 60 ustawy, o tyle art. 41b § 1 k.k., statuował fakultatywne orzekanie tego środka, a obowiązek sięgania po niego ograniczał jedynie do wypadków wskazanych w ustawie, nie zawężając jednak kręgu tych wypadków do przewidzianych w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych.

W wypadkach, gdy ustawa przewiduje jako zasadę orzekanie wspomnianego środka karnego, istnieje również obowiązek zbadania istnienia dodatkowej przesłanki jego orzekania, o jakiej mowa w przepisie art. 41b § 1 in fine k.k.

Regulacja zawarta w art. 41b § 1 k.k., w kształcie obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r., miała charakter niewątpliwie generalny i odnosiła się do nieograniczonego kręgu przestępstw, których sprawcy - fakultatywnie lub obowiązkowo - mieli być pozbawieni prawa wstępu na imprezy masowe.

Przesłanka orzekania środka karnego w postaci zakazu wstępu na imprezę masową, polegająca na konieczności wykazania, że zachowanie sprawcy przy popełnieniu przestępstwa wskazywało, iż jego udział w imprezach masowych zagraża istotnym dobrom chronionym prawem, wynikająca z art. 41b § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r., nie odnosiła się do przestępstw z art. 59 i 60 u.b.i.m.

Z uzasadnienia:

„Czyn zarzucony osk. R. W. zakwalifikowano jako przestępstwo z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr 62, poz. 504 z późn. zm.). W odniesieniu do sprawców przestępstw tego m. in. rodzaju ustawodawca wprowadził w art. 66 powołanej ustawy obowiązek orzekania środka karnego w postaci zakazu wstępu na imprezę masową. Taka sytuacja - wobec nieuwzględnienia tej kwestii we wniosku prokuratora i jego nieobecności na posiedzeniu - obligowała sąd albo do odroczenia posiedzenia i wezwania prokuratora do zajęcia stanowiska oraz ewentualnego uzupełnienia wniosku w porozumieniu z oskarżonym albo do skierowania sprawy na rozprawę. Zachodziła bowiem konieczność rozważenia, czy zostały spełnione przesłanki orzekania w tej sprawie środka karnego w postaci zakazu wstępu na imprezę masową. Zauważyć przy tym trzeba, że w dacie rozpoznawania niniejszej sprawy przez Sąd Rejonowy w W., orzekanie środka karnego w postaci zakazu wstępu na imprezę masową uregulowane było zarówno w kodeksie karnym, jak i w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych. Między tymi regulacjami istniały jednak pewne różnice z punktu widzenia obowiązku orzekania tego środka. O ile powołana ustawa przewidywała w art. 66 - obligatoryjne orzekanie zakazu wstępu na imprezę masową wobec sprawców przestępstw o znamionach opisanych w art. 59 i 60 ustawy, o tyle art. 41b § 1 k.k., statuował fakultatywne orzekanie tego środka, a obowiązek sięgania po niego ograniczał jedynie do wypadków wskazanych w ustawie, nie zawężając jednak kręgu tych wypadków do przewidzianych w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych. Zarazem, obu tych sytuacji przewidzianych w art. 41b § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r., tj. fakultatywnego i obligatoryjnego orzekania zakazu wstępu na imprezę masową, dotyczyła klauzula dodatkowa w postaci ustalenia, że przy popełnieniu przestępstwa zachowanie sprawcy wskazywało, iż jego udział w imprezach masowych zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Można stąd było wyprowadzić wniosek, że w wypadkach, gdy ustawa przewiduje jako zasadę orzekanie wspomnianego środka karnego, istnieje również obowiązek zbadania istnienia dodatkowej przesłanki jego orzekania o jakiej mowa w przepisie art. 41b § 1 in fine k.k. i co najmniej takiego wymagania nie spełniało procedowanie w tym postępowaniu. Skoro bowiem wniosek prokuratora nie zawierał stanowiska w tym względzie, to obowiązkiem sądu meriti było wyjaśnienie tej kwestii, bądź skierowanie sprawy do rozpoznania na rozprawie - stosownie do dyspozycji art. 343 § 7 k.p.k., czego nie uczyniono z obrazą powołanego przepisu.