Wyrok WSA w Krakowie z dnia 22 lutego 2023 r., sygn. II SA/Kr 1333/22

Inne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Agnieszka Nawara – Dubiel Sędziowie: WSA Magda Froncisz WSA Mirosław Bator (spr.) po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2023 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi "P" S.A. w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie z dnia 21 września 2022 r. nr SKO.GN/4160/80/2022 w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia z mocy prawa użytkowania wieczystego nieruchomości skargę oddala

Uzasadnienie

Prezydent Miasta Tarnowa decyzją z dnia 22 lipca 2022 r. działając na podstawie art. 200 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, art. 37 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe, § 4 ust. 3 i § 9 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1998 r. w sprawie przepisów wykonawczych dotyczących uwłaszczania osób prawnych nieruchomościami będącymi dotychczas w ich zarządzie lub użytkowaniu oraz art. 104 i 107 K.p.a. odmówił stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. przez przedsiębiorstwo Polskie Koleje Państwowe

1/ prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej stanowiącej własność Gminy Miasta Tarnowa, położonej w Tarnowie - oznaczonej jako działka nr [...] obrębu [...] o powierzchni 0.0989 ha objętej księgą wieczystą [...] prowadzoną przez Sąd Rejonowy w T. Wydział VI Ksiąg Wieczystych,

2/ prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej stanowiącej własność Gminy Miasta Tarnowa, położonej w Tarnowie - oznaczonej jako działka nr [...] obrębu [...] o powierzchni 0.0926 ha objętej księgą wieczystą [...] prowadzoną przez Sąd Rejonowy w T. Wydział VI Ksiąg Wieczystych,

3/ prawa własności budowli i urządzeń infrastruktury technicznej zlokalizowanych na przedmiotowych nieruchomościach opisanych w pkt. 1 i 2.

W uzasadnieniu organ wskazał, że art. 200 ustawy o gospodarce nieruchomościami reguluje zasady postępowania w niezakończonych przed dniem wejście w życie powołanej ustawy, sprawach stwierdzenia nabycia z mocy prawa, na podstawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz własności budynków, innych urządzeń i lokali przez państwowe i komunalne osoby prawne oraz Bank Gospodarki Żywnościowej, które posiadały w tym dniu grunty w zarządzie. Powołana ustawa zmieniająca przewidywała, że grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność gminy (związku międzygminnego), z wyłączeniem gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, będące w dniu 5 grudnia 1990 r. w zarządzie państwowych osób prawnych innych niż Skarb Państwa stawały się z tym dniem z mocy prawa przedmiotem użytkowania wieczystego. Znajdujące się na tych gruntach budynki i inne urządzenia oraz lokale stawały się z tym dniem z mocy prawa własnością tych osób. Zgodnie z brzmieniem art. 37 ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" nabycie przez PKP na podstawie art. 200 ustawy o gospodarce nieruchomościami prawa użytkowania wieczystego gruntów następuje bez obowiązku wniesienia pierwszej opłaty, a nabycie własności budynków, innych urządzeń i lokali następuje nieodpłatnie. Przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" w dacie 5 grudnia 1990 r. było państwową osobą prawną wpisaną do rejestru przedsiębiorstw państwowych, prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, pod poz. [...]. Aktem komercjalizacji z dnia 1 grudnia 2000 r. Rep. A nr [...] przedsiębiorstwo zostało przekształcone w jednoosobową spółkę akcyjną, której jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego dla m. St. Warszawy Wydział XVI Gospodarczo - Rejestrowy z dnia 18 grudnia 2001 r. sygn. akt [...] - [...], Spółka została wpisana do rejestru handlowego pod poz[...] Zgodnie z art. 2 ust. 2 i art. 8 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe", spółka wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było PKP, bez względu na charakter prawny tych stosunków, a z dniem wpisu spółki do rejestru handlowego następuje z urzędu wykreślenie Polskich Kolei Państwowych z rejestru przedsiębiorstw państwowych. Wpis Polskich Kolei Państwowych S.A. do rejestru handlowego oraz związane z tym wykreślenie przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorstw państwowych stają się skuteczne pierwszego dnia miesiąca przypadającego po wydaniu postanowienia o wpisie tj. z dniem l stycznia 2001 r. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, Spółka została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego przez Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy XIX Wydział Gospodarczy pod póz. [...]. Przepis § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1998 r. w sprawie przepisów wykonawczych dotyczących uwłaszczania osób prawnych nieruchomościami będącymi dotychczas w ich zarządzie lub użytkowaniu (zwane dalej rozporządzeniem) jest przepisem wykonawczym do art. 200 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w trybie to którego wnioskodawca zwrócił się o uregulowania stanu prawnego nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] obrębu [...] oraz nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] obrębu [...]. Zgodnie z jego treścią § 4 ust. 1 rozporządzenia, organ stwierdza prawo zarządu, na podstawie co najmniej jednego z następujących dokumentów: 1/ decyzji o przekazaniu nieruchomości w zarząd, 2/ decyzji o przekazaniu nieruchomości w użytkowanie, jeżeli została wydana przed dniem l sierpnia 1985 r., 3/ umowy między państwowymi jednostkami organizacyjnymi o przekazaniu prawa zarządu do nieruchomości, zawartej za zgodą organu, 4/ umowy, zawartej w formie aktu notarialnego przed dniem 1 lutego 1989 r. przez państwowe jednostki organizacyjne, o nabyciu nieruchomości od osób innych niż Skarb Państwa, 5/ odpisu z księgi wieczystej, stwierdzającej prawo zarządu lub prawo użytkowania nieruchomości, 6/ decyzji o naliczeniu lub aktualizacji opłat z tytułu zarządu nieruchomością, 7/ decyzji o naliczeniu lub aktualizacji opłat z tytułu użytkowania nieruchomości, jeżeli została wydana przed dniem l sierpnia 1985 r., 8/ uchwały, zarządzenia lub decyzji wydanych w sprawie podziału, łączenia, likwidacji i utworzenia państwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych oraz podejmowanych na ich podstawie uchwał komisji powołanych w tych sprawach, jeżeli treść tych dokumentów zawiera oznaczenie nieruchomości, 9/ protokołu przekazania nieruchomości, sporządzonego między państwowymi jednostkami organizacyjnymi przed dniem 1 sierpnia 1985 r, 10/ umowy o przekazaniu nieruchomości lub protokołu przekazania nieruchomości lub protokołu przekazania nieruchomości, sporządzonych przed dniem 22 października 1961 r. między organizacjami społeczno-zawodowymi, politycznymi lub spółdzielniami a państwowymi jednostkami organizacyjnymi. Należy dodać, iż zgodnie z treścią z § 4 ust. 3 w/w rozporządzenia: "Jeżeli nie zachowany się dokumenty, o których mowa w ust. l, stwierdzenia dotychczasowego prawa zarządu do nieruchomości można dokonać na podstawie zeznań świadków lub oświadczeń stron złożonych zgodnie z art. 75 Kodeksu postępowania administracyjnego potwierdzających przekazanie nieruchomości państwowym i komunalnym jednostkom organizacyjnym"- tj. oświadczenia złożonego pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Wnioskodawca w treści wniosku podniósł, iż nie zachowały się dokumenty, o których mowa w w/w rozporządzeniu i w związku z tym przedłożył oświadczenie z dnia 16.11.2020 r. o treści: "PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w K., działając na podstawie art. 75 § 2 KPA pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania określone w art. 233 § 1 Kodeksu karnego, zgodnie z § 4 pkt.3 rozporządzenia. W związku z tym, że nie zachowały się dokumenty, o których mowa w ust. 1 ww rozporządzenia oświadcza, że działki nr [...] o pow. 0.0989 ha obręb [...] m. T. oraz dz. nr [...] o pow. 0.0926 ha, obręb [...] m. T., znajdowały się w dniu 5 grudnia 1990 r. w zarządzie przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe. Zdaniem organu, fakt istnienia zarządu nie może być wykazany w trybie § 4 ust, 3 rozporządzenia tylko poprzez złożone przez stronę oświadczenie. W związku z tym, pismem z dnia 27.05.2021 r. zwrócono się do wnioskodawcy o uzupełnienie wniosku poprzez wskazanie kiedy powstało prawo zarządu w stosunku do tych działek objętych wnioskiem, jak również podanie sygnatury/znaku decyzji, bądź przedłożenie innego dokumentu potwierdzającego to prawo o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1-10 rozporządzenia. Podniesiono, iż w kwestii dokumentowania istnienia prawa zarządu na podstawie innych środków dowodowych (oświadczenia strony lub zeznań świadków), to dowody te mogą potwierdzić istnienie prawa zarządu tylko wtedy, gdy nie zachowały się dokumenty, o których mowa w § 4 ust. 1 rozporządzenia. W odpowiedzi na powyższe Polskie Koleje Państwowe S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w K. pismem z dnia 23.06.2021 r. poinformowała, iż w zasobach Oddziału nie znaleziono dokumentów na potwierdzenie prawa zarządu w stosunku do działek [...] obrębu [...] oraz dz. nr [...] obr. [...] W związku z tym, nie ma możliwości wskazania kiedy dokładnie powstało prawo zarządu oraz podania sygnatury/znaku decyzji bądź innego dokumentu potwierdzającego to prawo. Należy wyjaśnić, iż działka oznaczona nr [...] o pow. 0.0989 ha obręb [...] objęta księgą wieczystą [...] stanowi własność Gminy Miasta Tarnowa. Prawo własności Gminy Miasta Tarnowa w stosunku do działki [...] obrębu [...] zostało uwidocznione na podstawie decyzji Urzędu Wojewódzkiego w Tarnowie z dnia 19 października 1992 r. [...] i nr [...], [...] i [...]. Na dzień 5 grudnia 1990 r. działka ta stanowiła własność Skarbu Państwa w zarządzie i użytkowaniu Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa [...] w T.. Działka ta została odłączona z księgi wieczystej nr [...] (z działką [...] obrębu [...]), która stanowiła własność Państwową w zarządzie i użytkowaniu. Wygaszenie prawa zarządu w stosunku do działki [...] obrębu [...] nastąpiło na podstawie decyzji Urzędu Rejonowego w Tarnowie z dnia 1.12.1994 r. Działka oznaczona nr [...] o pow. 0.0926 ha obręb [...] objęta księgę wieczystą nr [...] stanowi własność Gminy Miasta Tarnowa. Prawo własności Gminy Miasta Tarnowa zostało uwidocznione na podstawie decyzji Urzędu Wojewódzkiego w Tarnowie z dnia 19.10.1992 r. [...]. Na dzień 5.12.1990 r. działka ta stanowiła własność Państwową w zarządzie i użytkowaniu Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa [...] w T.. W stosunku do działki [...] obrębu [...] w dniu 30.12.1996 r. została wydana przez Urząd Rejonowy w Tarnowie decyzja o wygaśnięciu z dniem 1.12.1990 r. prawa zarządu dla Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa [...] w T..