Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 25 września 2019 r., sygn. II SA/Wr 395/19

Egzekucyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Olga Białek Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn (spr.) Asesor WSA Wojciech Śnieżyński po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 25 września 2019 r. sprawy ze skargi A. S. i R. S. na postanowienie D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Postanowieniem z [...] (nr [...]) D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego (dalej "DWINB"), po rozpatrzeniu zażalenia A. S. i R. S. (dalej jako "skarżący"), utrzymał w mocy postanowienie z [...] (nr [...]) Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w T. (dalej "PINB") nakładające na skarżących grzywnę w kwocie 5 000 zł w celu przymuszenia do wykonania obowiązku rozbiórki muru oporowego na działce nr [...], w miejscowości T. wykonanego bez wymaganego pozwolenia na budowę.

Jak wynika z motywów postanowienia, decyzją PINB z [...] (nr [...]), utrzymaną następnie w mocy decyzją DWINB z [...] (nr [...]), nakazano skarżącym rozbiórkę muru oporowego na działce nr [...], w miejscowości T., wykonanego bez wymaganego pozwolenia na budowę (skargę na decyzję oddalono wyrokiem WSA we Wrocławiu z 9 XII 2016 r., sygn. akt II SA/Wr 578/16). Kontrole przeprowadzone w dniach 9 V i 28 VII 2017 r. wykazały, że obowiązek nie został wykonany jak też nie przystąpiono do jego wykonania. Dnia 2 X 2017 r. doręczono skarżącym upomnienie przedegzekucyjne (nr [...] i nr [...]) z informacją, iż w przypadku nieprzystąpienia do wykonania obowiązku, po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego przewidzianego dla egzekucji świadczeń o charakterze niepieniężnym oraz zastosowane będą środki egzekucyjne zmierzające do przymusowej realizacji obowiązku (grzywna w celu przymuszenia). Ponieważ obowiązku nie wykonano, PINB dnia [...] wystawił tytuły wykonawcze nr [...] oraz nr [...] celem wyegzekwowania przedmiotowego obowiązku. Jednocześnie postanowieniem z dnia [...] (nr [...]) PINB nałożył grzywnę w celu przymuszenia w kwocie 5 000 zł, co zakwestionowali zażaleniem skarżący. W ocenie DWINB w okolicznościach sprawy postanowienie PINB należało uznać za prawidłowe. Okoliczność niewykonania przez skarżących obowiązku potwierdzono dodatkowo w trakcie kontroli z dnia 8 III 2019 r. DWINB zwrócił uwagę, że celem postępowania egzekucyjnego jest doprowadzenie do realizacji przez zobowiązanego jego obowiązków. Zgodnie z art. 6 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. - o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2019 r., poz. 1438) - dalej jako "upea", w przypadku, gdy zobowiązany uchyla się od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych. Działania te mają na celu doprowadzenie do wykonania obowiązków przez zobowiązanego. Organ właściwy do prowadzenia egzekucji administracyjnej (organ egzekucyjny) nie jest władny uchylać, zmieniać bądź w inny sposób weryfikować decyzji administracyjnej, która w przypadku uzyskania statusu decyzji ostatecznej podlega przymusowemu wykonaniu. W przypadku egzekucji obowiązku wynikającego z przepisów Prawa budowlanego organ egzekucyjny ma do dyspozycji tylko dwa środki egzekucyjne: grzywnę w celu przymuszenia i wykonanie zastępcze. Zdaniem DWINB zasadnie PINB zdecydował się na zastosowanie środka mniej dolegliwego, zważywszy, że w razie wykonania obowiązku określonego w tytule wykonawczym, nałożone, a nieuiszczone lub nieściągnięte grzywny w celu przymuszenia podlegają umorzeniu na wniosek zobowiązanego, zaś grzywny uiszczone lub ściągnięte, mogą być w uzasadnionych przypadkach zwrócone w wysokości 75% lub w całości, za zgodą organu wyższego stopnia (art. 125 i art. 126 upea). Wysokość wymierzonej grzywny, stosownie do art. 121 § 2 upea, nie przekracza kwoty 10 000 zł. Wysokość grzywny w kwocie 5 000 zł realizuje zasadę celowości i skuteczności zastosowanego środka, a z drugiej strony zasadę uwzględniania słusznego interesu obywatela. Kwota ta jest na tyle wysoka, że dla skarżących korzystniejsze będzie wykonanie obowiązku określonego w ostatecznej decyzji, a uciążliwość związana z jej wysokością powinna spełnić swój cel, jakim jest wywołanie u zobowiązanych chęci wykonania obowiązku. DWINB podzielił też dokonaną przez PINB ocenę co do podnoszonej przez skarżących okoliczności aktywnego charakteru osuwiska, które zabezpiecza samowolnie zrealizowany mur oporowy. Okoliczność tego rodzaju oznacza bowiem potrzebę przyjęcia określonego sposobu wykonania obowiązku rozbiórki uwzględniającego zastosowanie odpowiedniego zabezpieczenia. Nie może być to natomiast argument przemawiający za dalszym odwlekaniem wykonania obowiązku.