Wyrok WSA w Łodzi z dnia 5 czerwca 2018 r., sygn. III SA/Łd 214/18

Samorząd terytorialny

Dnia 5 czerwca 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Teresa Rutkowska, Sędziowie Sędzia NSA Janusz Nowacki, Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski (spr.), , Protokolant Pomocnik sekretarza Aneta Lubasińska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja 2018 roku sprawy ze skargi Gminy Miasta Łódź na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Łódzkiego z dnia 1 lutego 2018 roku nr PNIK-I.4131.1041.2017 w przedmiocie stwierdzenia nieważności pisma w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej 1. uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze; 2. zasądza od Wojewody Łódzkiego na rzecz Gminy Miasta Łódź kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Wojewoda Łódzki w dniu 1 lutego 2018 r. wydał rozstrzygnięcie nadzorcze nr PNIK-I.4131.1041.2017. stwierdzające nieważność pisma Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 23 sierpnia 2017 r. w sprawie powierzenia P.Z.R. pełnienia obowiązków dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi w pełnym wymiarze czasu pracy, na czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi A.K. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia nadzorczego wskazał art. 91 ust. 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1875 ze zm.).

Uzasadniając Wojewoda stwierdził, że prawną formą realizacji kompetencji prezydenta miasta jako organu wykonawczego gminy jest zarządzenie. Dlatego do pisma powierzającego obowiązki dyrektora MOPS należy stosować przepisy rozdziału 10 ustawy o samorządzie gminnym. Przedmiotowe pismo, mając na uwadze zawartość merytoryczną, mimo nienazwania go zarządzeniem, nie pozbawia go cech zarządzenia, bowiem nie nazwa aktu, ale jego treść (zawartość merytoryczna) przesądza o charakterze wydanego aktu. Do istotnego naruszenia prawa w rozumieniu art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym należy zaliczyć naruszenie przez organ gminy wydający zarządzenie przepisów o właściwości, wydanie zarządzenia bez podstawy prawnej, jak i wadliwe zastosowanie normy prawnej, na podstawie której zarządzenie zostało wydane. Zgodnie z brzmieniem przywołanego w podstawie prawnej przedmiotowego pisma art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań wójta należy zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Prezydent Miasta Łodzi, mając na uwadze ww. przepis nie mógł powierzyć P.Z.R. pełnienia obowiązków Dyrektora MOPS w pełnym wymiarze czasu pracy. W ustawie o samorządzie gminnym jak również w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1769 ze zm.) brak jest przepisu, który upoważniałby organ wykonawczy samorządu gminy do powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora MOPS w Łodzi. Tym samym Prezydent Miasta Łodzi, wydając sporne pismo, na mocy którego powierzył pełnienie obowiązków dyrektora MOPS w Łodzi w pełnym wymiarze czasu pracy, przekroczył zakres kompetencji wynikający z art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym. Żadne przepisy nie regulują kwestii powierzenia obowiązków pracownikowi samorządowemu. Jedynie w art. 21 ustawy o pracownikach samorządowych przewiduje się możliwość powierzenia pracownikowi samorządowemu innej pracy niż określona w umowie o pracę. Tej instytucji nie można pomylić z powierzeniem takiemu pracownikowi pełnienia obowiązków, które wprawdzie jest praktykowane w administracji samorządowej, jednakże nie ma oparcia w jakichkolwiek przepisach prawa. Zgodnie z art. 7 Konstytucji RP organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Zasada legalizmu nakłada na organy państwowe obowiązek działania zgodnie z obowiązującymi przepisami kompetencyjnymi. Przepisy kompetencyjne powinny być interpretowane w sposób ścisły, to jest z odrzuceniem w odniesieniu do organów władzy publicznej zasady: co nie jest prawem zakazane, jest dozwolone. Organy władzy publicznej obowiązuje inna zasada: co nie jest prawem dozwolone, jest zakazane. Zatem są dozwolone tylko i wyłącznie takie czynności organów władzy publicznej, na które wyraźnie zezwalają przepisy prawa. Organy władzy publicznej mogą działać jedynie tam, gdzie prawo do tego wyraźnie upoważnia. Zdaniem Wojewody Łódzkiego powyższe rozważania sprowadzają się do jednego prostego wniosku - podejmowane przez organy administracji samorządowej rozstrzygnięcia muszą zachować zgodność z normami prawa materialnego zawartymi w ustawie bądź w ustawach i niewątpliwie dotyczy to także instytucji powierzenia pełnienia obowiązków.