Wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 kwietnia 2018 r., sygn. VII SA/Wa 1941/17

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Cieśla, , Sędzia WSA Jolanta Augustyniak-Pęczkowska, Sędzia WSA Jadwiga Smołucha (spr.), , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 18 kwietnia 2018 r. sprawy ze skargi D. Ż. na postanowienie Ministra Zdrowia z dnia [...] czerwca 2017 r., znak: [...] w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia oddala skargę

Uzasadnienie

Minister Zdrowia postanowieniem z [...] czerwca 2017 r. [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.) oraz art. 119 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2016 r. poz. 599 ze zm.) dalej u.p.e.a., po rozpatrzeniu zażalenia D. Ż. (dalej: "skarżący") utrzymał w mocy postanowienie Wojewody [...] z [...] października 2016 r. nr [...]., nakładające grzywnę w wysokości 300 zł w celu przymuszenia do poddania małoletniego syna M. Ż. obowiązkowym szczepieniom ochronnym, zgodnie z tytułem wykonawczym z [...] września 2016 r. [...], wystawionym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w C. i wezwał do jej uiszczenia w terminie 7 dni od daty otrzymania postanowienia. Jednocześnie Wojewoda [...] wezwał do wykonania ww. obowiązku.

W uzasadnieniu postanowienia z [...] czerwca 2017 r. organ II instancji stwierdził, iż postępowanie egzekucyjne było prowadzone prawidłowo. Odnosząc się do zarzutów skarżącego Minister Zdrowia wskazał, że skarżący nie zgłosił się z dzieckiem do lekarza ani na badanie, ani na szczepienie dziecka, zatem słuszne było postanowienie wojewody o nałożeniu na skarżącego obowiązku szczepienia dziecka. Organ II instancji wskazał, iż skarżący nie podejmował żadnych działań w kierunku zaszczepienia małoletniego dziecka, w tym zgłoszenia się na wykonanie badania kwalifikacyjnego. Organ dalej przytoczył wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 16 kwietnia 2014 r. sygn. II SA/Bk 18/13 zapadłym w zbliżonym stanie faktycznym, w którym Sąd wskazał, że przesłanką uznania obowiązku za niewykonalny nie mogą być trudności w jego wyegzekwowaniu wiążące się z takim działaniami adresatów obowiązku, które skutkują utrzymaniem dotychczasowego stanu rzeczy. Badanie kwalifikacyjne, którego brak stanowi przeszkodę w uznaniu obowiązku szczepienia za wykonalny jest koniecznym elementem realizacji obowiązku szczepień. Szczepieniu może bowiem zostać poddane takie dziecko, którego stan zdrowia pozwala na przeprowadzenie szczepienia. Z art. 17 ust. 3 ustawy wprost wynika, że obowiązkowego szczepienia ochronnego nie można przeprowadzić, jeżeli między lekarskim badaniem kwalifikacyjnym przeprowadzonym w celu wykluczenia przeciwwskazań do szczepienia a tym szczepieniem upłynęły 24 godziny, liczone od daty i godziny wskazanej w zaświadczeniu wystawionym przez lekarza. Zatem egzekwowanie obowiązku szczepień oznacza równoczesne egzekwowanie nierozerwalnie związanego ze szczepieniem obowiązku poddania dziecka badaniu kwalifikacyjnemu. Nie można więc faktem nieprzeprowadzenia badania dziecka, którego matka odmówiła, uzasadniać niewykonalności szczepienia". Dlatego organ nie podzielił zarzutu naruszenia art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. Dalej podkreślił, iż szczepienie ochronne polega na podaniu szczepionki przeciw chorobie zakaźnej, w celu sztucznego uodpornienia. Według ww. ustawy szczepienie ochronne jest świadczeniem zdrowotnym w rozumieniu art. 5 pkt 40 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1793, ze zm.) mającym działanie służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działanie medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych, regulujących zasady ich udzielania. Procedura poddania się szczepieniu ochronnemu jest działaniem profilaktycznym, wymaganym realizacją w podmiocie leczniczym przez personel uprawniony, na którą składają się nierozerwalnie dwie czynności: 1) badanie lekarskie poprzedzające kwalifikację do szczepienia oraz 2) podanie szczepionki doustne lub wykonanie iniekcji u pacjenta. Dzieci, u których istnieje zwiększone ryzyko powikłań poszczepiennych, są zwolnione ze szczepień. Wykonanie szczepienia może zostać odroczone przez lekarza do czasu ustania przeciwwskazań. W przypadkach przeciwwskazań budzących wątpliwości, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej kwalifikuje dzieci do konsultacji specjalistycznej. Na podstawie § 8 ust. 1 cyt. rozporządzenia lekarz przeprowadzający konsultację specjalistyczną osoby, u której lekarskie badanie kwalifikacyjne daje podstawy do długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia, odnotowuje w dokumentacji medycznej wynik konsultacji specjalistycznej z uwzględnieniem okresu przeciwwskazania do wykonania szczepienia, rodzaju szczepionek przeciwwskazanych do stosowania. Przepisy określające obowiązek poddawania dzieci szczepieniom ochronnym ustanawiają prawną powinność poddania dziecka szczepieniu ochronnemu. Przepisy te określają wszystkie istotne cechy danego obowiązku, tj. podmiot na którym ten obowiązek ciąży, okoliczności, w których obowiązek ten się aktualizuje oraz jego zakres i czas realizacji na podstawie aktualnych zaleceń publikowanych w Programie Szczepień Ochronnych. Minister podkreślił też, że decyzja co do wyboru środka egzekucyjnego należy do organu egzekucyjnego i wybór ten nie wymaga uzasadnienia. W przypadku egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym, zgodnie z art. 28 u.p.e.a. we wniosku o wszczęcie egzekucji administracyjnej, to wierzyciel wskazuje organowi egzekucyjnemu środek egzekucyjny skutecznie prowadzący do wykonania obowiązku. Zastosowanie środka egzekucyjnego ma doprowadzić do realizacji obowiązku poprzez dolegliwość finansową. Grzywna nie stanowi kary za niewykonanie obowiązku. Według organu grzywna została ustalona zgodnie z zasadą celowości i zasadą stosowania najmniej uciążliwego środka egzekucyjnego.