Wyrok WSA w Opolu z dnia 19 kwietnia 2018 r., sygn. II SA/Op 115/18

Administracyjne postępowanie; Wodne prawo

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Daria Sachanbińska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 kwietnia 2018 r. sprawy ze sprzeciwu J. M. od decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 24 listopada 2017 r., nr [...] w przedmiocie zmiany stanu wody na gruncie 1) uchyla zaskarżoną decyzję, 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu na rzecz skarżącego J. M. kwotę 580 (pięćset osiemdziesiąt) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 13 września 2017 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2017 r. poz. 1121, z późn. zm.), zwanej dalej Prawem wodnym, Burmistrz Nysy nakazał A. M. - w związku ze zmianą stanu wody na gruncie ze szkodą dla nieruchomości sąsiedniej, tj. działki ewidencyjnej nr a we wsi [...] - wykonanie uszczelnienia szamba służącego do gromadzenia wód opadowych wykorzystywanych w prowadzonym gospodarstwie; obniżenie piętrzenia wody w szambie o ok. 35 cm wraz z wykonaniem drenażu opaskowego wokół szamba, z pełnym ożwirowaniem; zamontowanie rynny na dachu stodoły i zagospodarowanie wód opadowych tak, aby nie spływały na działkę nr a. W uzasadnieniu decyzji organ odnotował, że postępowanie zostało wszczęte na wniosek J. M., który podał, że na działce nr b jego sąsiad - A. M. przeprowadził remont budynków, dokonał podwyższenia wysokości gruntu oraz zasypał istniejące odpływy wody, a odpływ wody deszczowej skierował do znajdującego się na granicy działek szamba. Działania te - według wnioskodawcy - spowodowały negatywne skutki dla jego działki (nr a). Ponadto woda opadowa, która wcześniej odprowadzana była do rowu melioracyjnego, obecnie jest odprowadzana do nieszczelnego szamba, zalewając w ten sposób działkę nr a. Z kolei podwyższenie terenu spowodowało systematyczne zalewanie tej nieruchomości wodą opadową. Wnioskodawca podkreślił, że naturalny odpływ wody został zmieniony, dlatego domagał się wydania decyzji nakazującej przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom. Podczas przeprowadzonych przez organ oględzin działek nr b i nr a ustalono, że w odległości ok. 8 m od zabudowań znajduje się szambo, wykorzystywane w przeszłości do celów prowadzonego gospodarstwa rolnego. Budynki nr c i nr d podłączone są do kanalizacji sanitarnej. Ustalono także, że szambo wypełnione jest w całości wodą z warstwą masy stałej na powierzchni. W dniu oględzin woda nie przelewała się z szamba na posesję nr c (działka nr a). Teren w bezpośrednim sąsiedztwie szamba na działce nr a był lekko podmokły. Działka należąca do J. M. jest w 40% utwardzona. Natomiast na działce nr b należącej do A. M. wymieniono podłoże kamienne z otoczaków na kostkę brukową. Teren wykazuje spadek z posesji nr d w kierunku posesji nr c. Spadek terenu jest naturalny (historyczny), zgodnie z rzeźbą terenu. Wzdłuż granicy działek na terenie posesji A. M., na odcinku ok. 40 m i szerokości średnio 2,5 m, znajduje się trawnik. Dawniej znajdował się tam teren utwardzony z otoczaków. Pomiędzy trawnikiem a terenem z kostki znajduje się krawężnik, zadaniem którego jest odprowadzenie wody do studzienki. Studzienki kanalizacji sanitarnej znajdują się na poziomie wysokości trawnika i kostki brukowej. J. M. poinformował w dniu oględzin, że woda z szamba nie wylewa się na posesję. Znajduje się tam przelew lub otwory odprowadzające wody do gruntu, a poziom wody w szambie powoduje, iż teren jest podmokły. Z kolei A. M. oświadczył, że remont budynków, orynnowanie i podłączenie do instalacji burzowej wykonał ok. 5-6 lat temu. Nowa nawierzchnia z kostki została wykonana w 2015 r. Poinformował, że przelew w szambie istnieje ok. 0,5 m od jego krawędzi, zadaniem którego było odprowadzenie nadmiaru gnojowicy przez podwórko do rowu odkrytego na posesji nr c. W toku dalej prowadzonego postępowania A. M. zaprzeczył, by dokonał zmiany stanu wody na gruncie, powodując tym samym szkody na gruncie sąsiednim. Podkreślił, że jego działka posiada właściwie odwodnienie, zaś poziom nieruchomości nie został zmieniony. Podczas kolejnych oględzin A. M. przekazał oświadczenie wykonawcy kostki brukowej, według którego prace zostały przeprowadzone zgodnie ze sztuką budowlaną, na tej samej wysokości terenu. Wykonana przez organ próba mająca na celu ustalenie kierunku odpływu wody wykazała, że wody płyną w kierunku kratki ściekowej nr e (zaznaczonej na mapie). W dniu oględzin woda z szamba nie wylewała się. A. M. wyjaśnił, że przed wykonaniem sieci odprowadzającej wody z rynien, w szambie utrzymywał się wyższy poziom wody. Przyłącz nr f (zaznaczony na mapie) ma na celu odprowadzenie nadmiaru wody z szamba. Dawniej szambo wypełniało się wodą deszczową i odciekami z obornika składowanego w miejscu nr g (zaznaczonym na mapie). Organ ustalił nadto, że na działce J. M., bezpośrednio przy dawnym budynku gospodarczym, znajduje się drugie szambo całkowicie wypełnione wodą. W celu określenia, czy doszło do zmiany stanu wody na terenie działek ewidencyjnych nr a i b, czy doszło do podwyższenia wysokości gruntu oraz zasypania odpływów wody na działce nr b, czy wody gromadzone w szambie negatywnie wpływają na działkę nr a, czy wody opadowe z działki nr b negatywnie wpływają na działkę nr a, czy naturalny odpływ wody został zmieniony, ustalenia kierunku odpływu wody deszczowej z rynien znajdujących się na działce nr b oraz roli, jaką pełni w gospodarce wodą drugie szambo znajdujące się przy obiekcie budowlanym na posesji nr a, Burmistrz Nysy zlecił osobie posiadającej fachową wiedzę sporządzenie opinii. Z opinii tej wynika, że do podwyższenia gruntu na działce ewidencyjnej nr b nie doszło, a wody opadowe z bruku zostały skierowane do kanalizacji deszczowej. W opinii stwierdzono, że szambo jest nieszczelne i poziom piętrzenia wody jest wyższy od terenu części działki ewidencyjnej nr a , co ma negatywny wpływ na tę działkę. Ponadto wody opadowe z działki A. M. mają negatywny wpływ na działkę sąsiednią, ponieważ spływają z części dachu stodoły, gdzie brak jest orynnowania, a także z niezabrukowanej części podwórka. Wody te powodują nawadnianie działki J. M. Organ podał, że w opinii nie stwierdzono zmiany naturalnych odpływów wody. Wyjaśniono zaś, że wody deszczowe z rynien budynku mieszkalnego na działce nr b odpływają do wiejskiej kanalizacji deszczowej, a z rynien z budynków gospodarczych znajdujących się w ciągu budynku mieszkalnego odpływają do szamba. Według autora opinii, drugie szambo znajdujące się na posesji J. M. nie pełni w chwili obecnej żadnej roli, jest to pozostałość po hodowli zwierzęcej. Z uwagi na brak wystarczającej szczelności gromadzi przedostające się wody deszczowe. Dalej organ podkreślił, że biegły wyraźnie stwierdził, iż doszło do zmiany stanu wody na gruncie, tj. na działce ewidencyjnej nr a, poprzez wycieki gromadzonej deszczówki z nieszczelnego szamba, które jest w złym stanie technicznym. Stwierdził również, że wody deszczowe z dachu stodoły oraz niezabrukowanej części podwórka na działce ewidencyjnej nr b nawadniają w sposób niepożądany podwórko sąsiednie. Natomiast uzupełniająco wyjaśnił, że nie było potrzeby przeprowadzania żadnych badań szczelności szamba, bowiem w trakcie wykonywania oględzin zbiornika naocznie stwierdzono wyklinowywanie się wody poprzez pęknięcia szamba na powierzchni działki nr a.