Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. I SA/Po 707/16
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dominik Mączyński (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Wolna-Kubicka Sędzia WSA Katarzyna Nikodem Protokolant: st. sekr. sąd. Joanna Świdłowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 listopada 2016 r. sprawy ze skargi D. K. i J. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2012 r. I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżących kwotę [...]- zł (słownie: [...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Burmistrz Gminy i Miasta K., decyzją z dnia 19 października 2015 r., nr [...] wydaną na skutek ponownego rozpoznania sprawy ustalił D. K. oraz J. K. (dalej zwanych skarżącymi) wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2012 r. w wysokości [...] zł.
Organ I instancji wyjaśnił, że skarżący na dzień 1 stycznia 2012 r., jak też na dzień wydania decyzji byli właścicielami nieruchomości gruntowych, położonych w obrębie geodezyjnym A. , gmina K. o nr: [...], [...], [...] i [...] o łącznej powierzchni [...] ha. Wskazane grunty - jak wynika z wypisu z rejestru gruntów według stanu na dzień 01 stycznia 2012 r. - oznaczone są jako użytki kopalne "K", pozostała powierzchnia, tj. [...] ha oznaczona jest jako grunty rolne klasy IVa. W złożonej deklaracji skarżący wskazali, że powierzchnia gruntów o wielkości [...] m2 zajęta jest pod działalność Kopalni Węgla Brunatnego. Skarżący wykazali również do opodatkowania grunty pozostałe o powierzchni [...] m2 oraz budynki mieszkalne lub ich części o powierzchni użytkowej [...] m2. Wyjaśniono, że nieruchomości gruntowe o nr geodezyjnych: [...], [...], [...], [...] na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w K. z 30 maja 2006 r., sygn. akt [...], są użytkowane przez Kopalnię Węgla Brunatnego "[...]" w K. (obecnie [...] Kopalnia Węgla Brunatnego K. S.A. w K.). Z uzasadnienia decyzji wynika, że kopalnia uzyskała pozwolenie na wskazany w tym orzeczeniu okres, na użytkowanie wyżej opisanych nieruchomości za wynagrodzeniem poprzez wejście na nie i prowadzenie prac wydobywczych, polegających na wydobyciu ze złoża kopaliny węgla brunatnego. Burmistrz Gminy i Miasta K. wyjaśnił, że decyzją z dnia 03 lutego 2012 r., nr [...] ustalił skarżącym podatek od nieruchomości na 2012 r., za lokal mieszkalny położony w K. przy ul. [...], nie ustalając jednak wysokości zobowiązania podatkowego z tytułu nieruchomości gruntowych położonych w obrębie miejscowości A., gmina K.. Z uwagi na powyższe organ I instancji, decyzją z dnia 03 kwietnia 2013 r., nr [...], zmienił swoją decyzję ostateczną z dnia 01 lutego 2012 r., nr [...], ustalając dodatkowo podatek za grunty położone w obrębie miejscowości A. o powierzchni [...] ha. Skarżący wystąpili jednak do Samorządowego Kolegium Odwoławczego o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 03 kwietnia 2013 r. SKO w K. decyzją z dnia 31 marca 2014 r., nr [...] stwierdziło nieważność decyzji organu I instancji z dnia 03 kwietnia 2013 r., nr [...] zmieniającej decyzję tego organu z dnia 01 lutego 2012 r. Organ I instancji wyjaśnił, że stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 03 kwietnia 2013 r., spowodowane było nie dokonaniem zmiany przedmiotu opodatkowania objętego decyzją z dnia 01 lutego 2012 r., a wprowadzeniem nowego przedmiotu opodatkowania co w ocenie SKO w K. rażąco naruszyło art. 254 § 1 Ordynacji podatkowej. W ocenie Kolegium błędne ustalenie, przez organ podatkowy, przedmiotu opodatkowania w pierwotnej decyzji na 2012 r., nie mogło stanowić podstawy zmiany tej decyzji w trybie wskazanego ostatnio przepisu. Zaznaczono jednak, że nie ma przeszkód, aby rozstrzygniecie w decyzji podatkowej, co do wszystkich przedmiotów opodatkowania podatnika mogło mieć skutek w postaci wydania kilku decyzji odrębnie na każdy przedmiot opodatkowania. Burmistrz Gminy i Miasta K., decyzją z dnia 13 sierpnia 2014 r., dokonał wymiaru podatku od nieruchomości za 2012 r. Na skutek rozpoznania odwołania od tej decyzji SKO w K., decyzją z dnia 12 listopada 2014 r., nr [...], uchyliło w całości wskazane ostatnio rozstrzygnięcie organu I instancji przekazując sprawę do ponownego rozpoznania. Kolegium wyjaśniło, że organ I instancji mylnie przyjął, że grunty związane były z działalnością gospodarczą, bowiem tylko zajęcie gruntu pod działalność gospodarczą skutkuje opodatkowaniem tego gruntu według stawek najwyższych. W toku dalszego postępowania skarżący, udzielając odpowiedzi na pytanie organu I instancji wyjaśnili, że działki: nr [...] oznaczona jako K - użytki kopalne o powierzchni [...] ha, nr [...] oznaczona jako K - użytki kopalne o powierzchni [...] ha, nr [...] oznaczona jako K - użytki kopalne o powierzchni [...] ha, a także działka nr [...] oznaczona w części jako K - użytki kopalne o powierzchni [...] ha oraz w części grunty rolne klasy IVa o powierzchni [...] ha - od dnia 1 stycznia 2012 r., do chwili udzielenia odpowiedzi były zajęte przez Kopalnię. Następnie organ I instancji po raz kolejny, decyzją z dnia 13 lutego 2015 r., nr [...], ustalił skarżącym wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości. Na skutek rozpoznania odwołania od tej decyzji SKO w K. decyzją z dnia 12 maja 2015 r., uchyliło wskazane ostatnio rozstrzygnięcie organu I instancji. Uzasadniając wymienione na wstępie rozstrzygnięcie organ I instancji wskazał, że skarżący na mocy wskazanego powyżej wyroku Sądu Okręgowego w K. zostali zobowiązani do zezwolenia [...] Kopalni Węgla Brunatnego S.A. na użytkowanie ich nieruchomości poprzez wejście na nią i prowadzenie prac wydobywczych polegających na wydobyciu ze złoża kopaliny węgla brunatnego. Zaznaczono jednak, że [...] Kopalni Węgla Brunatnego S.A. nie posiada statusu żadnego z podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 1 pkt 1-3 i ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a co z tym związane spółka ta nie może być podatnikiem podatku od nieruchomości od stanowiących przedmiot sprawy nieruchomości. W niniejszej sprawie w ocenie organu I instancji można jedynie mówić o użytkowaniu przez wskazaną spółkę części nieruchomości związanej z wydobyciem węgla brunatnego, przy czym sam fakt objęcia nieruchomości we władanie przez przedsiębiorcę spowodował opodatkowanie tej części nieruchomości podatkiem od nieruchomości według najwyższych stawek podatkowych właściwych dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zaznaczono, że wskazana ostatnio spółka posiada określone wyrokiem prawo wstępu na nieruchomość za wynagrodzeniem celem prowadzenia prac wydobywczych. Spółka nie uzyskała jednak prawa dysponowania nieruchomością jak właściciel, co świadczy o posiadaniu zależnym, a nie samoistnym. Wyjaśniono, że w świetle art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące: właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych; posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych; użytkownikami wieczystymi gruntów; posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Wyjaśniono, że fakt posiadania zależnego eliminuje możliwość przypisania takiemu posiadaczowi statusu podatnika w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Końcowo Burmistrz Gminy i Miasta K. wyjaśnił, że w stosunku do [...] Kopalni Węgla Brunatnego K. S.A. nie były wydawane decyzje w sprawie wymiaru podatku za sporne grunty, bowiem na podmiocie tym ciążył obowiązek składania deklaracji na podatek od nieruchomości.