Wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 września 2014 r., sygn. II SA/Wa 915/14

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Danuta Kania Sędzia WSA - Ewa Marcinkowska Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.) Protokolant - starszy sekretarz sądowy Dorota Kwiatkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 września 2014 r. sprawy ze skargi A. W. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku - oddala skargę -

Uzasadnienie

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...], działając na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku A. W. (ur. [...] września 1955 r.) z dnia [...] września 2013 r., odmówił przyznania dla wymienionej renty rodzinnej w drodze wyjątku po jej zmarłym w dniu [...] czerwca 2001 r. mężu M. W. (ur. [...] marca 1952 r.). W uzasadnieniu podał, że świadczenie w drodze wyjątku może być przyznane ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, a powyższe warunki muszą być spełnione łącznie, zaś renta rodzinna jest pochodną świadczenia osoby zmarłej i w związku z tym w pierwszej kolejności rozpatrzeniu podlega spełnienie warunków przez osobę zmarłą, a następnie przez wnioskodawcę - członka rodziny osoby zmarłej. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie, jak wynika z dokumentacji rentowej, mąż skarżącej na przestrzeni [...] lat życia udokumentował 18 lat i 20 dni łącznego okresu ubezpieczenia, a ponadto w 10-leciu przypadającym przed dniem śmierci, zamiast 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych wymaganych do przyznania świadczenia w trybie zwykłym, udokumentował tylko 1 rok, 3 miesiące i 6 dni tych okresów. Niezależnie od powyższego, w latach 1972 - 1974, 1995 - 1996 i 1996 - 1998 nie został udowodniony żaden okres zatrudnienia lub innej działalności popartej opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne. Stąd też - w ocenie organu - nie zostały wykazane żadne szczególne okoliczności uniemożliwiające mężowi skarżącej przezwyciężenie przeszkód w wykonywaniu zatrudnienia, bowiem w tym okresie nie orzeczono wobec niego całkowitej niezdolności do pracy i nie istniały obiektywne przeszkody do podjęcia zatrudnienia. Dalej dodano, że mąż zmarłej w okresach od [...] lutego 1992 r. do [...] czerwca 1995 r., od [...] września 1999 r. do [...] lutego 2000 r. i od [...] maja 2000 r. do [...] czerwca 2001 r. prowadził działalność gospodarczą, jednakże w okresach od [...] lutego 1992 r. do [...] czerwca 1995 r., od [...] października 1999 r. do [...] lutego 2000 r. i od [...] maja 2000 r. do [...] czerwca 2001 r. nie opłacał z tego tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie emerytalne i rentowe, wskutek czego powstała przerwa w ubezpieczeniu. Był to jego świadomy wybór i nie sposób uznać, aby były to szczególne okoliczności. Z kolei skarżąca ma ukończone [...] lat i orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z [...] grudnia 2013 r. została uznana za osobę częściowo niezdolną do pracy. Stąd też jej wiek i stan zdrowia nie stanowi obiektywnej przeszkody w podjęciu zatrudnienia i zapewnienie sobie niezbędnych środków utrzymania. W sprawie była również oceniana sytuacja materialna, jednakże nie stanowi ona jedynego kryterium przyznawania świadczenia.