Wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 września 2014 r., sygn. I SA/Wa 2973/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Marta Kołtun - Kulik Sędziowie: Sędzia WSA Magdalena Durzyńska Sędzia WSA Gabriela Nowak (spr.) Protokolant starszy sekretarz sądowy Katarzyna Krynicka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 września 2014 r. sprawy ze skargi P. Spółki Akcyjnej na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] września 2013 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa własności nieruchomości oddala skargę.

Uzasadnienie

Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z dnia [...] września 2013 r. nr [...] utrzymała w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] stwierdzającą nabycie z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę D., nieodpłatnie prawa własności nieruchomości położonej w granicach administracyjnych miasta D., w obrębie ewidencyjnym [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki nr [...] o pow. [...] ha i nr [...] o pow. [...] ha.

Decyzja wydana została w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] listopada 2012 r., działając na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 ze zm.), powoływanej dalej jako "ustawa komunalizacyjna", stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę D., prawa własności przedmiotowej nieruchomości. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że nabycie tej nieruchomości przez Skarb Państwa nastąpiło z dniem [...] stycznia 1977 r. na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w D. z dnia [...] października 2003 r. sygn. akt [...] o zasiedzeniu, które stanowiło podstawę wpisu prawa własności w księdze wieczystej. Działki nr [...] i [...] powstały z istniejącej w 1990 r. działki nr [...], na mocy decyzji Prezydenta Miasta D. z dnia [...] października 2009 r. o podziale nieruchomości. Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów, według stanu na dzień 5 grudnia 1990 r., jako właściciel działki pierwotnej, tj. dz. nr [...] wpisany był - Skarb Państwa - [...] i opisana była ona jako tereny kolejowe - użytek o symbolu "Tk". Z wyjaśnień Prezydenta Miasta D. (pismo z dnia 17 września 2012 r.) wynika, że przedmiotowa nieruchomość oznaczona była pierwotnie nr [...] o pow. [...] ha, która od założenia ewidencji gruntów i budynków tj. od 1968 r. wpisana była jako tereny kolejowe we władaniu P. [...]. Obejmowała ona teren stacji kolejowej [...] - od 1975 r. nazwa [...] powstałej w 1885 r.; teren stacji kolejowej [...] - obecnie [...], datowanej na 1900 r. oraz cały teren zajęty pod tory kolejowe linii nr [...] w granicach S.: [...] i inne urządzenia związane z linią kolejową historycznej Kolei [...]. W wypisie z rejestru gruntów sporządzonym 15 marca 2010 r. działki nr [...] i [...] opisane zostały jako nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa we władaniu P. S.A. z siedzibą w W. (powoływanej dalej jako "P. S.A."), przy czym działka nr [...] jest opisana jako tereny mieszkaniowe (użytek "B"), a działka nr [...] - jako tereny kolejowe (użytek "Tk). W trakcie postępowania ustalono również, na podstawie wypisu kartoteki budynków sporządzonym przez Wydział Geodezji i Kartografii Urzędu Miejskiego w D. z dnia 1 marca 2012 r. oraz wykazu budynków z dnia 22 kwietnia 2010 r. sporządzonego przez P. S.A., że na działkach znajdują się budynki mieszkalne, inne budynki niemieszkalne, budynki produkcyjne, usługowe i gospodarcze dla rolnictwa, budynki oświaty, nauki i kultury oraz budynki sportowe, budynki transportu i łączności, budynki przemysłowe, zbiorniki, silosy i budynki magazynowe. Wobec tego organ zobowiązany był do ustalenia, czy w dacie 27 maja 1990 r. P. S.A. przysługiwał tytuł prawny do przedmiotowych nieruchomości w postaci prawa zarządu. Jak wynika z treści pisma Prezydenta Miasta D. z dnia 4 kwietnia 2003 r. P. S.A. nie legitymowały się dokumentami o przekazaniu działki nr [...] w formie prawem przewidzianej, jak również brak jest dokumentów, które potwierdzałyby, że P. ponosiło opłaty z tytułu władania przedmiotowym gruntem. Powyższe potwierdzają również oświadczenia władz tej spółki z dnia 7 czerwca 2010 r. Natomiast przed 1990 r. oddanie nieruchomości w zarząd jednostce państwowej było sformalizowane, o czym stanowiły przepisy ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz.U. Nr 32, poz. 159), które następnie zastąpiły przepisy ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. Nr 22 poz. 99), powoływanej dalej jako "ustawa wywłaszczeniowa". I tak państwowe jednostki organizacyjne mogły uzyskiwać tytuł prawny do gruntu w postaci użytkowania wieczystego na podstawie decyzji administracyjnej, które to prawo z dniem wejścia w życie ustawy wywłaszczeniowej z 1985 r., w myśl art. 87 ust. 1 tej ustawy, przekształcało się w prawo zarządu. Tym samym grunty, które były użytkowane przez określone podmioty bez tytułu prawnego, stosownie do treści art. 6 ustawy wywłaszczeniowej z 1985 r. były zarządzane przez terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego i należały do tego organu w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy komunalizacyjnej. Organ podał ponadto, że dz. nr [...] została objęta wnioskiem P. S.A. z dnia 30 grudnia 2002 r. o stwierdzenie nabycia prawa użytkowania wieczystego i własności budynków posadowionych na tym gruncie w trybie art. 34 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (Dz.U. Nr 84, poz. 984).