Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 12 czerwca 2012 r., sygn. II SA/Ol 366/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie Sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędzia WSA Adam Matuszak Protokolant specjalista Karolina Hrymowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2012 r. sprawy ze skargi M. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia "[...]" wydaną z upoważnienia Prezydenta E. przez Zastępcę Dyrektora Departamentu Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miejskiego w E., po rozpatrzeniu wniosku M. R. z dnia 30 stycznia 2012 r., odmówiono wnioskodawczyni przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką - W. S., wskazując, iż M. R. nie spełnia warunków do otrzymania wnioskowanego świadczenia. W uzasadnieniu organ stwierdził, iż nie ulega wątpliwości, że W.S., zgodnie z orzeczeniem Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. z dnia 10 stycznia 2012 r. jest osobą zaliczoną do znacznego stopnia niepełnosprawności na stałe, a niepełnosprawność ta istnieje od 22 listopada 2011 r. Jednakże jak wynika z oświadczenia M. R. z dnia 30 stycznia 2012 r. ostatnie zatrudnienie wnioskodawczyni trwało do czerwca 2003 r. i ustało z upływem czasu, na który zawarta była umowa (umowa na zastępstwo), zaś przyczyną rezygnacji z zatrudnienia i niepodejmowania pracy był brak ofert w Urzędzie Pracy. Ponadto z oświadczenia tego wynika również, że wnioskodawczyni szuka pracy za pośrednictwem Urzędu Pracy, a w przypadku pojawienia się propozycji pracy, która pokryłaby wynajęcie opiekunki, podjęłaby ją, najchętniej w godzinach popołudniowych. Organ podkreślił jednak, iż niepodejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia muszą być zdeterminowane celem, jakim jest opieka nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Konieczne jest zatem istnienie związku przyczynowego między niepozostawaniem w zatrudnieniu lub rezygnacją z niego, a koniecznością sprawowania opieki. Tym samym, istotne są okoliczności i intencje niepodejmowania lub rezygnacji z zatrudnienia. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że wnioskodawczyni poszukuje pracy i jest aktualnie osobą gotową do jej podjęcia, a nie osobą rezygnującą z zatrudnienia. Niepodejmowanie zatrudnienia nie jest zatem spowodowane koniecznością opieki nad matką, co jednocześnie nie wyklucza, że wnioskodawczyni jako osoba niepracująca może tę opiekę sprawować. Jednakże świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tylko wówczas, gdy osoba ubiegająca się o nie faktycznie rezygnuje z wykonywanej dotychczas pracy albo wówczas, gdy osoba ta w ogóle nie może podjąć zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z uwagi na konieczność sprawowania stałej opieki. Organ wskazał również, że z oświadczenia wnioskodawczyni wynika, że W. S. ma jeszcze jedną córkę, H. D., pozostającą w zatrudnieniu, która mieszka razem z matką. Tymczasem wnioskodawczyni mieszka w innym miejscu i jak wynika ze złożonego przez nią oświadczenia zajmuje się matką przez około 6 godzin dziennie, a następnie opiekę nad matką przejmuje jej siostra. Zatem wnioskodawczyni nie sprawuje samodzielnie osobistej, stałej opieki nad matką. W ocenie organu sprawowanie rzeczywistej opieki nad niepełnosprawnym w stopniu znacznym członkiem rodziny oznacza sprawowanie osobistej opieki, tj. wspólne zamieszkiwanie, dbanie o utrzymanie, stan zdrowia, czyli zwykłą codzienną opiekę. Członek rodziny, który ma inne miejsce pobytu, nie sprawuje osobistej opieki w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Ponadto czynności, które wykonuje wnioskodawczyni odpowiadają zwyczajnemu postępowaniu przyjętemu w normalnie funkcjonującej rodzinie, w której dzieci pomagają starszym rodzicom. Organ podkreślił przy tym, iż świadczenie pielęgnacyjne stanowi niejako rekompensatę z tytułu rezygnacji z zatrudnienia czy wykonywania innej pracy zarobkowej celem sprawowania stałej opieki, nie jest jednak "wynagrodzeniem" za udzielanie pomocy czy opieki najbliższym osobom, zaś o jego przyznaniu nie decydują względy słusznościowe, lecz spełnienie bądź niespełnienie wymogów wynikających wprost z przepisów prawa.