Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 14 kwietnia 2010 r., sygn. II SA/Po 84/10
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Jolanta Szaniecka Sędzia WSA Elwira Brychcy Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi A. J. na decyzję Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w P. z dnia (...) nr (...) w przedmiocie odsetek od uposażenia; I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wojskowego Komendanta Uzupełnień - P. z dnia (...) Nr (...), II. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana. /-/ E. Brychcy /-/D. Rzyminiak-Owczarczak /-/ J. Szaniecka
Uzasadnienie
Pismem z dnia (...) sierpnia 2008 r. A. J. złożył wniosek do Wojskowego Komendanta Uzupełnień P. o zapłatę odsetek od uposażenia wypłaconego wnioskodawcy po przywróceniu do zawodowej służby wojskowej, tj. za okres od (...) lutego 2003 r. do (...) sierpnia 2006 r.
Decyzją z dnia (...) września 2008 r. nr (...), Wojskowy Komendant Uzupełnień P., działając na podstawie art. 104 § 1 oraz art. 61 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zmianami, dalej kpa), art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. z 2003 r. Nr 179, poz. 1750 ze zm.) oraz art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 ze zm.) odmówił sierż. sztab. A. J. przyznania świadczenia pieniężnego w postaci odsetek od wypłaconego uposażenia.
W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia wskazano, że dnia (...) listopada 2003 r. Dowódca Wojsk Lądowych w oparciu o rozkaz nr (...) z dnia (...) września 2002 r. w sprawie zmian organizacyjnych i dyslokacyjnych w wojskowych komendach uzupełnień zlikwidował między innymi stanowisko służbowe strony. W rezultacie Dowódca Okręgu Wojskowego (dalej POW) wydał decyzję o wypowiedzeniu stronie zawodowej służby wojskowej, a następnie rozkaz zwalniający go z zawodowej służby wojskowej i przenoszący do rezerwy. Decyzją z dnia (...) czerwca 2006 r. nr (...), Dowódca Wojsk Lądowych stwierdził nieważność decyzji o zwolnieniu wnioskodawcy z zawodowej służby wojskowej. Strona stawiła się do miejsca pełnienia służby wojskowej i została przyjęta na ewidencję i zaopatrzenie, ale bez wyznaczenia na stanowisko, bowiem stanowisko nie istniało od dnia (...) listopada 2003 r. Dla celów ewidencyjno-finansowych od dnia zwolnienia do dnia przywrócenia do zawodowej służby wojskowej przyznano stronie zwaloryzowane należności wynikające z tytułu pełnienia zawodowej służby wojskowej. Przy wypłacie tych należności potrącono Stronie nienależne świadczenia z tytułu odprawy, ekwiwalentu za urlop. Po otrzymaniu tych świadczeń Strona wystąpiła z wnioskiem o odsetki. W związku z powyższym Departament Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej przesłał do terenowych organów administracji wojskowej pismo Nr (...) z dnia (...) stycznia 2007 r. w sprawie postępowania i uprawnień żołnierzy, którym stwierdzono nieważność decyzji o zwolnieniu ich ze służby wojskowej. W dokumencie tym zobowiązano organy wojskowe do wypłaty uposażenia za okres, w którym żołnierze faktycznie pozostawali poza służbą, z zaznaczeniem, że mają to być należności zwaloryzowane zgodnie z przepisami. W kwestii odsetek ustalono, że art. 75 ust. 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, który stanowi, że tylko w razie zwłoki w wypłacie uposażenia żołnierzowi zawodowemu przysługują odsetki ustawowe od dnia, w którym uposażenie stało się wymagalne. Instytucja zwłoki, regulowana w art. 476 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r., nr 16, poz. 93 ze zm., dalej kc), w odróżnieniu od opóźnienia (art. 481 kc), warunkowana jest winą. W tym przypadku nie sposób przypisać tej winy organowi zobowiązanemu do wypłaty uposażenia. Chociaż decyzja Dowódcy Wojsk Lądowych o nieważności decyzji Dowódcy POW wywiera skutki ex tunc, to wydana została w określonym czasie, a realizacja wynikających stąd świadczeń została spełniona bez zwłoki (wypłata zwaloryzowanych świadczeń). W spornym okresie Strona nie pełniła służby wojskowej, ale w tym czasie jednak otrzymywała od resortu Obrony Narodowej należności pieniężne związane ze zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej: dwunastomiesięczne uposażenie, emeryturę wojskową i odprawę wojskową. W spornym okresie strona otrzymywała emeryturę. A więc ten sam reprezentant Skarbu Państwa, od którego strona domaga się odsetek, regularnie, co miesiąc wypłacał stronie pieniądze, które po unieważnieniu decyzji o zwolnieniu okazały się być świadczeniem nienależnym. Po przywróceniu do służby Strona odmówiła zwrotu świadczenia emerytalnego i innych nienależnych świadczeń, stąd roszczenia o odsetki nie mają żadnego uzasadnienia. Dopiero w chwili, kiedy decyzja o stwierdzeniu nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby wojskowej stała się wykonalna, roszczenia o odsetki można naliczać, od tego właśnie momentu, ale nie wstecz, lecz po tej dacie.