Wyrok WSA w Warszawie z dnia 28 października 2009 r., sygn. VIII SA/Wa 424/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Artur Kot, Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Fularski /sprawozdawca/, Sędzia WSA Cezary Kosterna, Protokolant Małgorzata Gajda, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 października 2009 r. sprawy ze skargi A. M. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku 1) uchyla zaskarżoną decyzję; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości do chwili uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3) przyznaje od Skarbu Państwa i nakazuje wypłacić ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata W. K. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w R. przy ulicy [...], kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz kwotę 52,80 (pięćdziesiąt dwa 80/100) złotych stanowiącą 22% podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

Decyzją znak [...] z dnia [...] grudnia 2008r. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych działając na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm. zwana dalej ustawą o emeryturach i rentach z FUS) po rozpatrzeniu wniosku złożonego w dniu [...] listopada 2008r. przez A. M. odmówił małoletnim K. i N. M. przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku.

Wskazując na treść art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z FUS

organ I instancji stwierdził, że nie spełnienie jednego z warunków wymienionych w tym przepisie wyklucza możliwość przyznania prawa do świadczenia rodzinnego w drodze wyjątku. Renta rodzinna jest pochodną świadczenia osoby zmarłej. W związku z powyższym w pierwszej kolejności rozpatrzeniu podlega spełnienie powyższych warunków przez osobę zmarłą (ojca małoletnich K. i N. M.), a następnie przez wnioskodawcę - członka rodziny osoby zmarłej. Wymogi do przyznania świadczenia w trybie zwykłym nie zostały spełnione z uwagi na krótsze niż ustawowo wymagane okresy składkowe i nieskładkowe. Z dokumentacji znajdującej się w aktach rentowych wynika, że wnioskodawczyni udokumentowała [...] lata i [...] dni okresów składkowych i nieskładkowych ojca dzieci, który zmarł w wieku [...] lat. Natomiast w 10 - leciu przypadającym przed dniem śmierci, zamiast 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych - wymaganych do przyznania świadczenia w trybie zwykłym - udokumentowała jedynie [...] lata, [...] miesiące i [...] dni tych okresów. W latach 2000 - 2005, wystąpiła przerwa w wykonywaniu zatrudnienia i w opłacaniu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W ocenie organu nie zostały wykazane szczególne okoliczności, uniemożliwiające przezwyciężenie przeszkód w wykonywaniu zatrudnienia i nabyciu uprawnień do świadczenia w trybie zwykłym, ponieważ w wymienionym okresie ojciec dziecka nie miał orzeczonej całkowitej niezdolności do pracy. Zatem nie istniały przeszkody do wykonywania zatrudnienia objętego ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Ponadto jak wynika z pisma wnioskodawczyni, ojciec dzieci wykonywał prace dorywcze. Podejmowanie przez ojca dzieci pracy bez ubezpieczenia było świadomym wyborem rodzącym określone skutki prawne. W konkluzji organ nadmienił, że przy rozpatrywaniu uprawnień do renty rodzinnej ocenie podlegała również sytuacja materialna, ale nie stanowi ona jedynego kryterium przesądzającego o przyznaniu świadczenia w drodze wyjątku.