Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 17 września 2009 r., sygn. IV SA/Wr 260/09

Sam fakt posiadania środków finansowych przez organ pomocowy, nie stwarza po stronie tego organu obowiązku przyznania świadczenia, o którym mowa w art. 41 ustawy o pomocy społecznej, lecz w każdym przypadku kkonieczna jest wcześniejsza konstatacja organu, że ma do czynienia z przypadkiem szczególnie uzasadnionym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Masternak-Kubiak Sędziowie Sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska (spr.) Sędzia WSA Wanda Wiatkowska-Ilków Protokolant Krzysztof Caliński po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 17 września 2009 r. sprawy ze skargi J. H.-S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego oddala skargę.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi wniesionej przez J.H.S. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 30 marca 2009 r. Nr, wydana z powołaniem się na przepisy art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w związku z art. 2 ust. 1, art. 3, art. 7, art. 8 ust. 1 pkt 2 ust. 3 i 4 oraz art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zm.) utrzymująca w mocy decyzję Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w B.z dnia 19 lutego 2009 r. Nr odmawiającą stronie przyznania zasiłku specjalnego na pokrycie dopłaty za ogrzewanie za sezon grzewczy 2007/2008 w wysokości 1.374,40zł.

Postępowanie administracyjne w sprawie wszczęte zostało wnioskiem J.H.S. z dnia 26 września 2008r. o przyznanie pomocy finansowej w formie specjalnego zasiłku celowego na pokrycie dopłaty za ogrzewanie za sezon grzewczy 2007/2008 w wys. 1374,40zł.

W uzasadnieniu decyzji pierwszo-instancyjnej, wydanej w wyniku rozpatrzenia powyższego wniosku, organ pomocowy ustalił , że strona nie pracuje , samotnie wychowuje troje dzieci w wieku szkolnym, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem K, który przebywa w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niesłyszących we Wrocławiu. Syn strony K jest osobą całkowicie niezdolną do pracy. Córka M jest uczennicą Gimnazjum w B, ma orzeczoną niepełnosprawność, choruje na epilepsję. Syn W uczy się w Szkole Podstawowej nr w B. i choruje na alergię. Ponadto organ I instancji ustalił , że dochód rodziny wnioskodawczyni w sierpniu 2008r.wyniósł 2067,38 zł, na którą to kwotę składają się: renta socjalna syna Krzysztofa w wysokości 475,38zł, zasiłki pielęgnacyjne w wysokości 306,00zł, zaliczka alimentacyjna w wysokości 850,00zł, świadczenia rodzinne wraz z dodatkami w wysokości 436.00 zł. Przy czym w sierpniu 2008r. rodzina otrzymała także świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 420,00zł które zostało potraktowane jako dochód utracony, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej. Organ powołał się na przepis art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o pomocy społecznej , wedle którego prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje rodzinom, których dochód nie przekracza kwoty kryterium dochodowego w wysokości 351.00 zł. na osobę w rodzinie, przy jednoczesnym wystąpieniu przesłanek zawartych w art. 7 pkt. 2-15 ustawy o pomocy społecznej. W ocenie organu kryterium dochodowe określone w art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o pomocy społecznej uprawniające do otrzymania pomocy finansowej w przypadku rodziny strony wynosi 1404.00 zł. Natomiast miesięczny dochód rodziny przekracza te kwotę i daje na osobę w rodzinie 516,84 zł, co dyskwalifikuje stronę do udzielenia pomocy zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o pomocy społecznej. Dalej przytaczając brzmienie art. 41 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej organ wskazał, że posiada wystarczającą ilość środków finansowych na realizację pomocy w formie zasiłków celowych. Nie planuje jednak środków na przyznanie specjalnych zasiłków celowych, ponieważ nie ma możliwości przewidzenia ile zdarzy się sytuacji szczególnych. Wskazał, że w I półroczu 2008 roku udzielił tylko osiem zasiłków celowych specjalnych. Pomoc w formie specjalnego zasiłku celowego została przyznana sześciu osobom samotnie gospodarującym, u których różnica między dochodem a kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej wynosiła od 134,40zł do 331,08zł. Wskazał, że przyznaje zasiłki celowe specjalne przede wszystkim osobom samotnie gospodarującym, które znalazły się jednorazowo w trudnej sytuacji materialno-bytowej. Zasiłek celowy specjalny przyznany został także w rodzinach , w których różnica między dochodem rodziny a kryterium dochodowym rodziny uprawniającym do otrzymania pomocy wynosiła 497,96zł. oraz 134,40zł. W ocenie organu o szczególności sytuacji w jakiej znalazła się w/w rodzina świadczy fakt, samotnego wychowywania niepełnoletniego dziecka przez osoby całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji na skutek choroby nowotworowej. Rodzina faktycznie utrzymywała się z dodatku mieszkaniowego, a dochód wykazany w rodzinie pochodził z zamiany mieszkania w czasie 10 miesięcy przed ubieganiem się o pomoc finansową. W przypadku drugiej rodziny pomoc skierowana była do kobiety w wieku poprodukcyjnym całkowicie niezdolnej do pracy oraz jej syna (osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności). .Dochód tej rodziny był faktycznie niższy, gdyż ze świadczenia rentowego potrącane były zaległości komornicze. W zależności od sytuacji zasiłki celowe specjalne były przyznane w wysokości od 40 zł do 400zł. Dalej organ podkreślił , że nie kwestionuje problemów zdrowotnych, niepełnosprawności występującej w rodzinie wnioskodawczyni oraz wydatków poniesionych w związku z leczeniem. Jednakże na obszarze jego działania jest wiele rodzin, które znajdują się w podobnej sytuacji , a wydatki ponoszone na leczenie są znacznie wyższe. W I półroczu liczba rodzin, które kwalifikowały się dochodowo do otrzymania pomocy przedstawiała się następująco: z powodu niepełnosprawności 242 osoby, z powodu długotrwałej choroby 121 osób. Wskazał, że zgodnie z oświadczeniem strony miesięcznie na leczenie w miesiącu sierpniu wnioskodawczyni wydała kwotę 150,00zł, to uwzględniając te wydatki, dochód rodziny w dalszym ciągu znacznie przekracza kryterium dochodowe. Według organu I instancji sytuacja rodziny wnioskodawczyni nie kwalifikuje się do rozpatrzenia pod kątem "przypadku szczególnie uzasadnionego", bowiem nie doszło do zdarzenia, które w sposób znaczący obciążyłoby posiadany budżet domowy. Pracownik socjalny nie stwierdził przesłanek mających wpływ na jego przyznanie, zatem rodzina strony nie może otrzymać również specjalnego zasiłku celowego. Ponadto organ pomocowy zwrócił uwagę na to ,że w bieżącym roku przyznał wnioskodawczyni specjalny zasiłek celowy na częściowe dofinansowanie do zakupu okularów dla dzieci w wysokości 300,00zł oraz na dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego dla M i W wraz z opiekunami w wysokości 790,00 zł. Natomiast fakt, że rodzina wnioskodawczyni według jej opinii znajduje się w trudnej sytuacji materialnej można określić jako sytuację constans. Jednocześnie organ powołał się również na informację udzieloną przez pracownika Spółdzielni Mieszkaniowej, z której wynika, że podobnie jak w poprzednich latach strona ma możliwość rozłożenia na korzystne raty spłaty należności tytułem rozliczenia energii cieplnej za sezon grzewczy 2007/2008. Z informacji uzyskanych ze Spółdzielni Mieszkaniowej wynika także , że w sezonie grzewczym 2007/2008 w przypadku 82% mieszkań zostały zwrócone nadpłacone zaliczki za ogrzewanie, natomiast niedopłaty odnotowane zostały tylko w 18% mieszkań. Zdaniem organu i instancji fakt ten świadczy o nieracjonalnym użytkowaniu ogrzewania w okresie grzewczym.