Wyrok WSA w Łodzi z dnia 13 grudnia 2007 r., sygn. I SA/Łd 436/07

Dnia 13 grudnia 2007 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, Sędzia NSA Bogusław Klimowicz, Asesor WSA Ewa Cisowska-Sakrajda (spr.), Protokolant Marcin Stańczyk, po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2007 roku na rozprawie sprawy ze skargi T. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowych w podatku rolnym za 2003 i 2004 rok wraz z odsetkami 1) uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza O. z dnia [...], nr [...]; 2) przyznaje adwokatowi A. B.- G. prowadzącej Indywidualną Kancelarię Adwokacką w Ł. przy ul. P. nr 55, kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych wraz z należnym od tej kwoty podatkiem VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. T. decyzją z dnia [...] r. nr [...] utrzymało w mocy decyzję Burmistrza Opoczna z dnia [...] r. znak: [...] odmawiającą Tadeuszowi Krakowiakowi umorzenia zaległości podatkowych w podatku rolnym za 2003 i 2004r. w wysokości 29.505,80 zł wraz z odsetkami w wysokości 10.039,40 zł.

W uzasadnieniu decyzji podniosło, iż materialnoprawną podstawę do orzekania w sprawie umorzenia zaległości podatkowych lub odsetek za zwłokę stanowi przepis art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z póżn. zm.), zgodnie z którym organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę, w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa (art. 67a § 2 Ordynacji podatkowej). Pojęcia ważny interes podatnika lub interes publiczny, to pojęcia nieostre i niedookreślone. Ich treść powinna być oceniana w świetle okoliczności konkretnej sprawy. Podkreślił, iż "ważny interes podatnika" to sytuacja, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków, podatnik nie jest w stanie uregulować zaległości podatkowych. Będzie to utrata możliwości zarobkowania, utrata majątku, nadzwyczajny wypadek losowy. Ważny interes podatnika pojmowany zatem powinien być obiektywnie, a nie wyłącznie w odczuciu podatnika składającego wniosek o przyznanie tego rodzaju ulgi. Ponieważ instytucja umorzenia stanowi wyjątek od zasady obowiązku regulowania podatków, właśnie z tego powodu może być stosowana tylko w wyjątkowych okolicznościach. To organ podatkowy oceniając dany stan faktyczny sprawy podejmuje decyzję o umorzeniu bądź odmowie przyznania ulgi w spłacie podatków, przede wszystkim rozpatrując, czy istotnie w danym przypadku można mówić o ważnym interesie podatnika. Powołując wyrok NSA z dnia 26 września 2002r., sygn. akt III SA 659/01 stwierdził, iż "za ważny interes podatnika należy uznać taką sytuację, w której świadczenie podatkowe nie może zostać spełnione bez doraźnej pomocy organów podatkowych. Pomoc w postaci umorzenia zaległości podatkowej lub odsetek za zwłokę uzasadniać mogą sytuacje wyjątkowe, takie jak klęski żywiołowe lub inne zdarzenia losowe". Z kolei "interes publiczny" rozumieć można jako dyrektywę postępowania, nakazującą mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa (np. ogółu mieszkańców gminy), tj. sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy publicznej. Pojęcie interesu publicznego nie ma więc stałego zakresu treści, interes publiczny to zespół ogólnie akceptowanych celów, które w przypadkach określonych przez prawo należy wziąć pod uwagę w procesie stosowania prawa (B. Brzeziński, M. Kalinowski, M. Masternak, A. Olesińska, Ordynacja podatkowa, Komentarz, Toruń 2002 str. 253. SKO w P. T. podkreśliło, że nawet gdy w danej sprawie zachodzą przestanki do umorzenia zaległości, organ podatkowy może odmówić takiego rozstrzygnięcia. Istotą sprawy jest jedynie, aby decyzja nie była dowolna, lecz oparta na materiale pozwalającym na ocenę istnienia przestanek (bądź ich braku) do umorzenia zaległości.