Wyrok WSA w Opolu z dnia 26 czerwca 2007 r., sygn. II SA/Op 98/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Daria Sachanbińska - spr. Sędziowie: Sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Protokolant: st. sekretarz sądowy Katarzyna Johan po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 czerwca 2007 roku przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Opolu Lidii Sieradzkiej sprawy ze skargi H. F. na uchwałę Rady Powiatu w Kluczborku z dnia 8 lipca 2005 r., nr XXIX/214/2005 w przedmiocie zakładu opieki zdrowotnej oddala skargę.

Uzasadnienie

W dniu 29 grudnia 2003 r. H. F. zaskarżył - w imieniu własnym oraz w imieniu grupy mieszkańców powiatu [...] - uchwałę Rady Powiatu w Kluczborku z dnia 19 listopada 2003 r., Nr XII/85/2003, w sprawie likwidacji Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Zespołu Opieki Zdrowotnej w Kluczborku.

W wyniku rozpatrzenia skargi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wyrokiem z dnia 19 lipca 2004 r., sygn. akt II SA/Wr 2887/03, stwierdził nieważność kwestionowanej uchwały, zarzucając przede wszystkim, iż uchwała ta nie została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego, mimo iż stanowi akt prawa miejscowego; projekt uchwały nie został zaopiniowany w trybie określonym w art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych; w sposób nieuprawniony powtórzono w uchwale przepis art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz naruszono art. 60 ust. 4b pkt 3, 4 i 5 tej ustawy, a ponadto wskazano jako jednostkę, która miała zapewnić dalsze, nieprzerwane świadczenie usług zdrowotnych, podmiot pozbawiony takich możliwości oraz ograniczono oznaczone rodzajowo świadczenia zdrowotne, bowiem zlikwidowano szpitalny oddział ratunkowy, czym naruszono art. 43 ust. 1 ustawy o zoz.

W dniu 8 lipca 2005 r. Rada Powiatu w Kluczborku podjęła ponownie uchwałę w sprawie likwidacji Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ZOZ w Kluczborku (uchwała Nr XXIX/214/2005). Uchwałę tę zaskarżył H. F., wnosząc o stwierdzenie jej nieważności. Skarżący zarzucił, iż postanowienia uchwały rażąco naruszają prawo, a w szczególności przepis art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, wskutek braku określenia sposobu i formy zapewnienia osobom korzystającym z dotychczasowych świadczeń zdrowotnych likwidowanego zakładu dalszego nieprzerwanego udzielania takich świadczeń, bez istotnego ograniczenia ich dostępności, warunków udzielania i jakości. Podkreślił, że nierespektowany przez Powiat art. 43 ust. 1 ustawy o zoz jest przepisem ochronnym, zapewniającym i gwarantującym osobom korzystającym ze świadczeń zdrowotnych likwidowanej jednostki służby zdrowia, prawo do nieprzerwanego i niepogorszonego w sposób istotny dostępu do tych świadczeń. Chodzi także o potencjalnych pacjentów, a nie tylko o osoby pozostające w chwili podejmowania uchwały w bezpośrednim leczeniu. Konstytucyjnie zagwarantowane obywatelskie prawo do ochrony zdrowia i równego dostępu do świadczeń (art. 68 ust. 1 i 2 Konstytucji RP) znalazło swe odzwierciedlenie w szeregu ustaw tworzących cały system publicznej ochrony zdrowia. Nie może też nastąpić istotna redukcja potencjału leczniczego, odpowiadającego i "dopasowanego" do potrzeb wielkości populacji powiatu, charakterystyki i częstotliwości występowania zdarzeń wymagających leczenia szpitalnego. Zakres ten wynika wprost ze statutu danej jednostki. Uchwała, jaka zapadła w przedmiocie likwidacji zakładu opieki zdrowotnej, powinna zatem uwzględniać wszystkie statutowe rodzaje usług medycznych, nie może pomijać tych usług, które przejściowo, z różnych względów, nie są w dacie likwidacji świadczone, nie może też odsyłać do podmiotów, które są tworzone bezprawnie, a za taki właśnie podmiot skarżący uznaje spółkę kapitałową A S.A., mimo jej formalnego zarejestrowania. H. F. wskazał, że przepis § 2 ust. 1 uchwały stanowi, iż świadczenia przejmie Spółka Akcyjna A (nazwana: Niepubliczny ZOZ Szpital Powiatowy w K.), z tym że nie obejmują one szpitalnego oddziału ratunkowego, a ponadto zakłada się znaczną redukcję personelu medycznego, ilości pododdziałów oraz łóżek. Skarżący zaznaczył, iż bezprawna działalność Rady Powiatu w Kluczborku jest ciągiem czynności o charakterze wieloetapowym (uchwały: z dnia 16 października 2003 r., Nr XI/84/2003 - w sprawie utworzenia spółki akcyjnej pod nazwą A S.A. w K.; z dnia 19 listopada 2003 r., Nr XII/85/2003 - w sprawie likwidacji SP ZOZ w Kluczborku; z dnia 27 listopada 2003 r., Nr XIII/86/2003 - w sprawie określenia zasad wniesienia wkładów i objęcia akcji spółki akcyjnej A S.A. w K.), nakierowanym w ostateczności na nielegalną próbę dokonania prywatyzacji publicznej służby zdrowia w K. Skarżący zarzucił także, iż doszło do rażącego naruszenia art. 60 ustawy o zoz. Wskazał, że głównie Konstytucja RP, w powiązaniu z ustawą o zoz, wyłącza możliwość nieograniczonego i niekontrolowanego cedowania obowiązku zapewnienia mieszkańcom powiatu powszechnej opieki zdrowotnej na niepubliczne zoz-y, i systematyczną, całkowitą likwidację publicznej służby zdrowia w powiecie. Za takim poglądem przemawia również wykładnia systemowa i funkcjonalna art. 60 ustawy o zoz, określającego kolejność czynności naprawczych w sytuacji wystąpienia ujemnego wyniku finansowego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, i w którym to przepisie likwidację zoz-u przewidziano na samym końcu, a więc dopiero po ewentualnej zmianie formy organizacyjnej zakładu opieki zdrowotnej, polegającej na utworzeniu zakładu budżetowego lub jednostki budżetowej. Na koniec, skarżący podniósł, że wyczerpał tryb wezwania Rady Powiatu o usunięcie naruszenia prawa, wymagany przepisem art. 87 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, ma interes prawny w zaskarżeniu uchwały, gdyż jest świadczeniobiorcą usług medycznych świadczonych do tej pory przez SP ZOZ w Kluczborku. Interes dający skarżącemu legitymację strony postępowania sądowoadministracyjnego ma charakter prawny, indywidualny, konkretny, realny oraz aktualny. Dodał, że art. 38 ust. 4 i 5 ustawy o zoz daje pierwszeństwo uzyskania świadczenia przed innymi osobami, osobom zamieszkałym w obwodzie, lub rejonie publicznego szpitala, a także nie zezwala na pobieranie opłat za udzielenie świadczenia osobie uprawnionej przez publiczny zoz. Tych uprawnień skarżącego pozbawiono, likwidując jedyny publiczny zoz na terenie powiatu i tworząc nielegalnie, na jego majątku, spółkę handlową - A S.A. Skarżona uchwała prowadzi więc do dyskryminacji mieszkańców rejonu publicznego zoz, w tym mieszkańca w osobie skarżącego, w stosunku do mieszkańców innych powiatów, na terenie których jest publiczny zoz.