Postanowienie SN z dnia 27 sierpnia 2020 r., sygn. I CSK 384/17

Sąd Najwyższy dopuścił ustanowienie służebności przesyłu na podstawie umowy zawartej przez spółdzielnię mieszkaniową, sprawującą zarząd powierzony nieruchomością wspólną, z przedsiębiorstwem energetycznym. Czynność tę uznał za przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Przedstawioną argumentację odnieść należy także do jednostronnej czynności prawnej spółdzielni, wykonanej w ramach zarządu powierzonego nad nieruchomością władnącą, polegającej na zrzeczeniu się służebności gruntowej, przechodu i przejazdu. Tego rodzaju ograniczone prawo rzeczowe jest niepodzielne i podjęta czynność mogła dotyczyć jedynie całości ustanowionej służebności, ponieważ dopóki trwa przymusowa wspólność praw do gruntu, dopóty wykonywanie tych uprawnień musi być efektywne, nie zaś uzależnione od indywidualnej woli poszczególnych podmiotów stosunku prawno-rzeczowego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Paweł Grzegorczyk

SSN Roman Trzaskowski

w sprawie z wniosku (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przy uczestnictwie (...) o wpis, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 sierpnia 2020 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 14 kwietnia 2015 r., sygn. akt V Ca (...),

uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Sądu Rejonowego w W. z dnia 25 listopada 2014 r., sygn. akt Dz. Kw. (...) i przekazuje sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego i kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wnioskodawczyni - (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w W. wniosła o dokonanie w dziale III księgi wieczystej Kw nr (...) wpisu polegającego na wykreśleniu ograniczonego prawa rzeczowego w postaci nieodpłatnej i bezterminowej służebności gruntowej przechodu i przejazdu pasem gruntu o szerokości 8 m, ustanowionej na rzecz każdorazowego właściciela nieruchomości władnącej, objętej księgą wieczystą Kw nr (...). Podstawą żądanego wpisu było zawarte w akcie notarialnym z dnia 12 grudnia 2013 r. oświadczenie wnioskodawczyni złożone w jej imieniu przez Prezesa Zarządu M. S. i jego zastępcę - A. W. W treści oświadczenia wnioskodawczyni zrzekła się tej służebności wyjaśniając, że dokonanie tej czynności nie wymagało zgody organów spółdzielni.