Wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. II UK 53/17

Na gruncie umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, podpisanej 2 kwietnia 2008 r. (Dz.U. 2009 r. Nr 46, poz. 374), ubezpieczony może domagać się przyznania emerytury proporcjonalnej, która może być kwotowo niższa niż pełna emerytura, jeżeli uważa, że jest dla niego korzystniejsza.

Biuletyn SN Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nr 1/2018

Znaczenie zwrotu "chyba że wysokość świadczeń ... jest korzystniejsza' nie może być ograniczone tylko do wartości nominalnych (kwotowych) świadczeń. Nie wyznacza zatem granicy regulacji z art. 9 pkt 3 i 4 umowy o ubezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki i jej wykładni. Semantycznie świadczenie korzystniejsze to nie zawsze świadczenie wyższe kwotowo. O korzystniejszości wysokości świadczenia decyduje całokształt sytuacji ubezpieczonego i dlatego to on ostatecznie może decydować, która wysokość świadczenia jest dla niego korzystniejsza. Prymat wykładni gramatycznej ma swe uzasadnienie właśnie ze względu na przedmiot regulacji.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)

SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

SSN Krzysztof Staryk

w sprawie z wniosku A. P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych o wysokość emerytury, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 12 kwietnia 2018 r., skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt III AUa (...),

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z 13 maja 2016 r. oddalił apelację skarżącego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. (pozwanego) od wyroku Sądu Okręgowego w W. z 9 lipca 2014 r., który uwzględnił odwołanie wnioskodawczyni A. P. i zmienił decyzję pozwanego z 3 października 2013 r. w ten sposób, że podjął wypłatę emerytury w wysokości proporcjonalnej od 1 lipca 2013 r. i zawiesił wypłatę emerytury w wysokości pełnej od 1 lipca 2013 r. Pozwany odmówił wnioskodawczyni wypłaty emerytury proporcjonalnej, gdyż ma prawo do polskiej pełnej emerytury z tytułu wyłącznie polskich okresów ubezpieczenia, które to świadczenie jest ustalone w wyższej wysokości w porównaniu do świadczenia proporcjonalnego ustalonego na podstawie polskich i amerykańskich okresów ubezpieczenia. Podstawą rozstrzygnięcia była umowa o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki podpisana w W. 2 kwietnia 2008 r. (Dz.U. z 2009 r. Nr 46, poz. 374; dalej także jako "umowa". Pozwany wskazał, że ogólną zasadą wynikającą z tej umowy (art. 8-9) jest to, że każda ze Stron umowy ustala świadczenia i wypłaca je za własne okresy ubezpieczenia. Nadto wypłaca się zawsze polskie pełne świadczenie, jeżeli jego wysokość jest wyższa od świadczenia proporcjonalnego, nawet jeżeli jest to różnica minimalna i skutkuje to po stronie amerykańskiej redukcją amerykańskiego świadczenia na podstawie przepisów Windfall Elimination Provision.