Wyrok SN z dnia 26 września 2017 r., sygn. III PK 134/16

Koniecznym warunkiem uzasadniającym rozwiązanie z nauczycielem stosunku pracy są rzeczywiste zmiany organizacyjne polegające na częściowej likwidacji szkoły albo faktycznym zmniejszeniu liczby oddziałów w szkole bądź zmianie planu nauczania, które uniemożliwiają dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Andrzej Wróbel (przewodniczący)

SSN Jolanta Frańczak (sprawozdawca)

SSN Dawid Miąsik

w sprawie z powództwa M. M. przeciwko Zespołowi Szkół Ponadgimnazjalnych w B. o przywrócenie do pracy i zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 września 2017 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S. z dnia 23 marca 2016 r., sygn. akt VII Pa (...),

oddala skargę kasacyjną i nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy - Sąd Pracy w C. wyrokiem z dnia 17 lipca 2015 r. oddalił powództwo M. M. przeciwko pozwanemu Zespołowi Szkół Ponadgimnazjalnych w B. o przywrócenie do pracy i zapłatę wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy (pkt I), zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II) oraz odstąpił od obciążenia powódki kosztami sądowymi w zakresie opłaty sądowej od pozwu (pkt III).

Sąd Rejonowy ustalił, że powódka była zatrudniona od dnia 1 września 2007 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pedagoga szkolnego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w B., który w 2012 r. został przejęty przez pozwany Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w B. W związku ze zmniejszeniem się liczby uczniów, pozwany zmniejszył liczbę oddziałów oraz liczbę godzin dydaktycznych i z tej przyczyny wypowiedział powódce w 2013 r. warunki umowy o pracę, zmniejszając jej wymiar etatu do 13/26. W sierpniu 2013 r. powódka uzyskała awans zawo dowy na stopień nauczyciela mianowanego. Pismem z dnia 9 kwietnia 2014 r. organ prowadzący zwrócił się do dyrektora pozwanego Zespołu o sporządzenie arkusza organizacyjnego przy założeniu, że w roku szkolnym 2014/2015 będą utworzone 23 odziały, liczba pedagogów szkolnych wynosić będzie 1 etat do 600 uczniów i 1,5 etatu powyżej tej liczby. Na przestrzeni ostatnich trzech lat liczba uczniów pobierających naukę w pozwanym Zespole zmniejszała się i wynosiła odpowiednio w roku szkolnym: 2012/2013 - 769 uczniów; 2013/2014 - 659, 2014/2015 - 594. Z uwagi na planowane zmniejszenie liczby oddziałów dyrektor pozwanego w dniu 24 kwietnia 2014 r. opracował na piśmie kryteria do wypowiedzenia stosunku pracy lub zmiany warunków zatrudnienia, zapoznając z nimi nauczycieli na radzie pedagogicznej. Dokument ten stanowił, że przy doborze pracowników do zwolnienia pracodawca miał uwzględniać kwalifikacje formalne, posiadanie uprawnień emerytalnych, realizację zadań dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych wynikających z pensum godzin dydaktycznych oraz dodatkowo wykonywanych przez nauczyciela czynności, dyscyplinę pracy, sytuację materialną i rodzinną. W dniu 26 maja 2014 r., po konsultacjach ze związkami zawodowymi, pozwany z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia rozwiązał z powódką stosunek pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 1189), wskazując jako przyczynę "zmiany organizacyjne, powodujące zmniejszenie liczby oddziałów, co powoduje zmniejszenie liczby godzin dydaktycznych w Zespole".