Wyrok SN z dnia 26 stycznia 2017 r., sygn. II UK 641/15

Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy jest świadczeniem zależnym od okresów opłacania składek na ubezpieczenie społeczne a nie od stwierdzenia niezdolności do pracy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Halina Kiryło (przewodniczący)

SSN Bohdan Bieniek

SSN Jolanta Franczak (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku N.C., A. W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o prawo do renty rodzinnej, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 stycznia 2017 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni N.C. od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 19 maja 2015 r., sygn. akt III AUa .714,

oddala skargę kasacyjną i nie obciąża wnioskodawczyni kosztami postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzjami z dnia 25 lipca 2012 r. odmówił małoletnim T.C. i R. C. prawa do renty rodzinnej po zmarłym ojcu A.C., ponieważ w dniu śmierci nie był on uprawniony do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy ani nie spełniał warunków do uzyskania jednego z tych świadczeń.

Odwołania od tych decyzji złożyły A. W., przedstawicielka ustawowa małoletniego R. C. oraz N. C., przedstawicielka ustawowa małoletniego T. C., wnosząc o zmianę zaskarżonych decyzji przez przyznanie ich synom prawa do renty rodzinnej po zmarłym ojcu.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B. wyrokiem z dnia 8 października 2014 r. oddalił odwołania.

W sprawie tej ustalono, że A.C., urodzony w dniu 27 listopada 1985 r., ojciec małoletnich T. i R. C., zmarł w dniu 25 maja 2012 r. A.C. podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania działalności gospodarczej (działalność masażysty) w okresie od dnia 30 września 2008 r. do dnia 2 listopada 2011 r. Składki na ubezpieczenia społeczne opłacił tylko za okres od dnia 30 września 2008 r. do dnia 18 grudnia 2010 r. Od grudnia 2011 r. do lutego 2012 r. pracował na terenie Niemiec, gdzie przez jeden miesiąc (styczeń 2012 r.) podlegał ubezpieczeniom społecznym. W chwili śmierci nie pobierał emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego ani nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Nie był zarejestrowany jako bezrobotny. Nie podlegał też ubezpieczeniom społecznym podczas pobytu w Danii w latach 2007-2008. Celem ustalenia, czy zmarły A.C. był niezdolny do pracy częściowo lub całkowicie przed datą śmierci Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych z zakresu okulistyki, psychiatrii, neurologii, neurochirurgii, chirurgii szczękowej, medycyny pracy oraz biegłego sądowego psychologa. Biegli w sporządzonej opinii z dnia 14 marca 2014 r. stwierdzili, że w dniu 17 sierpnia 1998 r. w wyniku wypadku komunikacyjnego A.C. doznał urazu wielonarządowego i stłuczenia mózgu, złamania kości czaszki, złamania uda prawego, był leczony operacyjnie. W następstwie urazu wystąpiła u niego padaczka pourazowa i zespół psychoorganiczny w postaci zaburzeń osobowości, nastroju i sprawności intelektualnej. To oznacza, że wskutek wypadku był on osobą co najmniej częściowo niezdolną do pracy z przyczyn neurologicznych i psychiatrycznych przed śmiercią, zaś początek tej niezdolności datuje się od chwili wypadku komunikacyjnego. W opinii uzupełniającej z dnia 1 7 czerwca 2014 r. biegli podkreślili, że zmarły A.C. do listopada 2011 r. zatrudniony był na różnych stanowiskach pracy w służbie zdrowia i tym samym należy przyjąć, iż badaniem orzeczniczym z zakresu medycyny pracy został uznany za zdolnego do pracy na tych stanowiskach. Wobec powyższego nie był on całkowicie niezdolny do pracy, ale zdolny do pracy z ograniczeniami. Orzeczeniem z dnia 10 stycznia 2012 r. A.C. został uznany za osobę niepełnosprawną od okresu niemowlęcego.